Đề thi THPT Quốc gia môn Hóa học năm 2023

Nhận biết Thông hiểu Vận dụng Vận dụng cao

Bài kiểm tra này bao gồm 40 câu
Điểm số bài kiểm tra: 40 điểm
Thời gian làm bài: 50 phút
Xem lại kỹ lý thuyết trước khi làm bài
Chuẩn bị giấy và bút để nháp trước khi bắt đầu

Bắt đầu làm bài

50:00

Câu 1: Vận dụng
Xác định công thức phân tử của X
Đốt cháy hoàn toàn 13,2 gam este X, thu được 0,6 mol CO₂ và 0,6 mol H₂O. Công thức phân tử của X là
- A.
  C₃H₆O₂.
- B.
  C₃H₄O₂.
- C.
  C₂H₄O₂.
- D.
  C₄H₈O₂.
Hướng dẫn:
Vì este cháy cho số mol CO₂ = số mol H₂O nên X có dạng C_nH_2nO₂ (a mol).

Ta có hệ:

$\left\{\begin{array}{l}\mathrm a(14\mathrm n+32)=13,2\\\mathrm{an}=0,6\end{array}ight.\Leftrightarrow\left\{\begin{array}{l}\mathrm a=0,15\\\mathrm n=4\end{array}ight.$

Vậy CTPT của X là C₄H₈O₂.
Câu 2: Thông hiểu
Polime được điều chế bằng phản ứng trùng ngưng
Cho các polime sau: polibutađien, poli(metyl metacrylat), poliacrilonitrin, nilon–6,6. Số polime được điều chế bằng phản ứng trùng ngưng là
- A.
  4.
- B.
  1.
- C.
  3.
- D.
  2.
Hướng dẫn:
Chỉ có nilon–6,6 được điều chế bằng phản ứng trùng ngưng.
Câu 3: Nhận biết
Xác định số oxi hóa của sắt trong hợp chất
Đốt cháy hoàn toàn bột sắt trong khí clo dư, thu được hợp chất trong đó sắt có số oxi hóa là
- A.
  –3.
- B.
  –2.
- C.
  +3.
- D.
  +2.
Hướng dẫn:
Phương trình phản ứng:

2Fe + 3Cl₂ $\overset{t{^\circ}}{ightarrow}$ 2FeCl₃

Trong hợp chất FeCl₃, Fe có hóa trị +3.
Câu 4: Nhận biết
Tên gọi của hợp chất Cr(OH)3
Hợp chất Cr(OH)₃ có tên là
- A.
  crom(III) oxit.
- B.
  crom(III) hiđroxit.
- C.
  crom(II) hidroxit.
- D.
  crom(II) oxit.
Hướng dẫn:
Hợp chất Cr(OH)₃ có tên là crom(III) hiđroxit.
Câu 5: Nhận biết
Chất làm mềm được nước có tính cứng vĩnhcửu
Chất nào sau đây làm mềm được nước có tính cứng vĩnh cửu?
- A.
  HNO₃.
- B.
  CaCl₂.
- C.
  HCl.
- D.
  Na₃PO₄.
Hướng dẫn:
Na₃PO₄ có khả năng làm mềm nước cứng vĩnh cửu do loại bỏ được các ion Ca²⁺, Mg²⁺ ra khỏi dung dịch:

3Ca²⁺ + 2PO₄^3– → Ca₃(PO₄)₂

3Mg²⁺ + 2PO₄^3– → Mg₃(PO₄)₂
Câu 6: Thông hiểu
Tính khối lượng metylamin cần dùng
Khối lượng metylamin cần để tác dụng vừa đủ với 0,01 mol HCl là
- A.
  0,90 gam.
- B.
  0,45 gam.
- C.
  0,62 gam.
- D.
  0,31 gam.
Hướng dẫn:
CH₃NH₂ + HCl → CH₃NH₃Cl

mol: 0,01 ← 0,01

$\Rightarrow$ m_CH3NH2 = 0,01.31 = 0,31 (g)
Câu 7: Nhận biết
Công thức của metylaxetat
Công thức của metyl axetat là
- A.
  HCOOC₂H₅.
- B.
  HCOOCH₃.
- C.
  CH₃COOC₂H₅.
- D.
  CH₃COOCH₃.
Hướng dẫn:
Công thức của metyl axetat là CH₃COOCH₃.
Câu 8: Thông hiểu
Tính số phát biểu đúng
Poli(etylen terephtalat) (viết tắt là PET) là một polime được điều chế từ axit terephtalic và etylen glicol. PET được sử dụng để sản xuất tơ, chai đựng nước uống, hộp đựng thực phẩm. Để thuân lợi cho việc nhận biết, sử dụng và tái chế thì các đồ nhựa làm từ vật liệu chứa PET thường được in kí hiệu như hình dưới.

Cho các phát biếu sau:

(a) PET thuộc loại polieste.

(b) Tơ được chế tạo từ PET thuộc loại tơ tổng hợp.

(c) Trong một mắt xích PET, phần trăm khối lượng cacbon là 62,5%.

(d) Phản ứng tổng hợp PET từ axit terephtalic và etylen glicol thuộc loại phản ứng trùng hợp.

(đ) Trong dung dịch, etylen glicol phản ứmg với Cu(OH)₂ tạo dung dịch màu xanh lam.

Số phát biếu đúng là
- A.
  2.
- B.
  4.
- C.
  5.
- D.
  3.
Hướng dẫn:
Poli(etylen terephtalat) có công thức (–OC–C₆H₄–COO–CH₂–CH₂O–)n. Do đó các phát biểu đúng là: (a), (b), (c), (đ).

(d) sai, phản ứng tổng hợp PET từ axit terephtalic và etylen glicol thuộc loại phản ứng trùng ngưng.
Câu 9: Vận dụng
Tính số phát biểu đúng
Thực hiện thí nghiệm theo các bước sau:

Bước 1: Cho một đinh sắt đã cạo sạch gỉ vào ống nghiệm.

Bước 2: Thêm tiếp vào ống nghiệm 4 – 5 ml dung dịch H₂SO₄ loãng.

Bước 3: Lấy đinh sắt ra rồi nhỏ dần từng giọt dung dịch K₂Cr₂O₇ trong H₂SO₄ loãng vào ống nghiệm và lắc đều.

Cho các phát biểu sau:

(a) Trong bước 2, không xuất hiện bọt khí.

(b) Trong bước 2, kim loại sắt bị khử thành hợp chất sắt(III).

(c) Trong bước 3, hợp chất sắt(II) bị oxi hóa thành hợp chất sắt(III).

(d) Trong bước 3, hợp chất crom(VI) bị khử thành hợp chất crom(III).

(đ) Ở bước 2, nếu thay dung dịch H₂SO₄ loãng bằng dung dịch HCl thì có xuất hiện bọt khí. Số phát biểu đúng là
- A.
  1.
- B.
  2.
- C.
  3.
- D.
  4.
Hướng dẫn:
(a) sai. Fe + H₂SO₄ → FeSO₄ + H₂

(b) sai. Hợp chất sắt(II) bị oxi hóa thành hợp chất sắt(III).

6FeSO₄ + K₂Cr₂O₇ + 7H₂SO₄ → 3Fe₂(SO₄)₃ + Cr₂(SO₄)₃ + K₂SO₄+ 7H₂O

(c) đúng.

(d) đúng.

(đ) đúng.
Câu 10: Nhận biết
Số nguyên tử cacbon trong phân tử saccarozơ
Số nguyên tử cacbon trong phân tử saccarozơ là
- A.
  5.
- B.
  10.
- C.
  6.
- D.
  12.
Hướng dẫn:
Công thức phân tử của saccarozơ là C₁₂H₂₂O₁₁.

$\Rightarrow$ Số nguyên tử cacbon trong phân tử saccarozơ là 12.
Câu 11: Vận dụng
Tính giá trị của m
Cho m gam bột Fe tác dụng hoàn toàn với dung dịch CuSO₄ dư, thu được 9,6 gam kim loại Cu. Giá trị của m là
- A.
  9,8.
- B.
  5,6.
- C.
  8,4.
- D.
  11,2.
Hướng dẫn:
n_Cu = $\frac{9,6}{64}$ = 0,15 (mol)

Phương trình phản ứng:

Fe + CuSO₄ → FeSO₄ + Cu

mol: 0,15 ← 0,15

$\Rightarrow$ m = 56.0,15 = 8,4 (g)
Câu 12: Thông hiểu
Xác định dung dịch
Nhỏ dung dịch NH₃ đến dư vào dung dịch chất nào sau đây thu được kết tủa keo, màu trắng?
- A.
  AlCl₃.
- B.
  NaCl.
- C.
  BaCl₂.
- D.
  FeCl₃.
Hướng dẫn:
Nhỏ dung dịch NH₃ đến dư vào dung dịch AlCl₃ thu được kết tủa keo, màu trắng.

AlCl₃ + 3NH₃+ 3H₂O → Al(OH)₃ + 3NH₄Cl
Câu 13: Vận dụng
Tính giá trị của V
Oxi hóa hoàn toàn 11,5 gam hỗn hợp X (gồm Mg, Al và Zn) bằng O₂, thu được 17,1 gam hỗn hợp Y gồm các oxit. Để hòa tan hết Y cần vừa đủ V ml dung dịch HCl 2M. Giá trị của V là
- A.
  150.
- B.
  175.
- C.
  300.
- D.
  350.
Hướng dẫn:
Ta có: n_O = n_O^2– = $\frac{17,1\ –11,5}{16}$ = 0,35 (mol)

$\Rightarrow$ n_HCl = n_H+ = 0,7 (mol)

$\Rightarrow$ V = $\frac{0,7}{2}$ = 0,35 (l) = 350 (ml)
Câu 14: Thông hiểu
Xác định công thức của X
Thủy phân hoàn toàn triglixerit X trong dung dịch NaOH thu được C₁₇H₃₅COONa và C₃H₅(OH)₃. Công thức của X là
- A.
  (C₁₅H₃₁COO)₃C₃H₅.
- B.
  (C₁₇H₃₅COO)₃C₃H₅.
- C.
  (C₁₇H₃₃COO)₃C₃H₅.
- D.
  (C₁₇H₃₁COO)₃C₃H₅.
Hướng dẫn:
Công thức của X là (C₁₇H₃₅COO)₃C₃H₅.
Câu 15: Vận dụng
Tính số phát biểu đúng
Cho các phát biểu sau:

(a) Hỗn hợp tecmit được dùng để hàn đường ray.

(b) Bột nhôm tự bốc cháy khi tiếp xúc với khí clo.

(c) Nhôm là nguyên tố phổ biến nhất trong vỏ Trái Đất.

(d) Kim loại Al có màu trắng bạc, nhẹ, dẫn điện và dẫn nhiệt tốt.

(đ) Trong công nghiệp, quặng boxit được đùng làm nguyên liệu đế sản xuất nhôm.

Số phát biếu đúng là
- A.
  5.
- B.
  3.
- C.
  4.
- D.
  2.
Hướng dẫn:
Các phát biểu đúng là: (a), (b), (d), (đ).

(c) sai, Al là nguyên tố phổ biến thứ ba (sau oxi và silic) trong vỏ Trái Đất.
Câu 16: Vận dụng cao
Tính giá trị của m
Cho m gam hỗn hợp X (gồm Na, Na₂O, Ba và BaO) vào H₂O dư, thu được dung dịch Y và 0,06 mol H₂. Sục từ từ đến hết 0,12 mol CO₂ vào Y, thu được dung dịch Z và kết tủa BaCO₃. Sự phụ thuộc của số mol kết tủa BaCO₃ (a mol) vào số mol CO₂ (b mol) được biểu diễn theo đồ thị dưới.

Cho từ từ đến hết Z vào 30 ml dung dịch HCl 1M, thu được 0,02 mol CO₂. Biết các phản úng đều xảy ra hoàn toàn. Giá trị của m là
- A.
  8,24.
- B.
  8,88.
- C.
  5,00.
Hướng dẫn:
Ta có: n_HCl = 0,03 mol; n_CO2 = 0,02 mol.

Do 1 < $\frac{nHCl}{nCO₂}$ = $\frac{0,03}{0,02}$ = 1,5 < 2 nên mẫu Z tác dụng hết với 0,03 mol HCl chứa: $\left\{ \begin{matrix}Na^{+}\; \;\;\;\;\;\;\;\;\;\;\;\;\; \\CO_{3}^{2- } :x\ mol \\HCO_{3}^{- } :y\ mol \\\end{matrix} ight.$

Ta có: $\left\{ \begin{matrix} 2x + y = 0,03 \\ x + y = 0,02 \\ \end{matrix} ight.$ $\Leftrightarrow$ x = y = 0,01 mol. Vì số mol BaCO₃ thu được là 0,04 mol nên gọi kx và ky lần lượt là số mol CO₃^2– và HCO₃^– trong toàn bộ Z, bảo toàn C ta có:

kx + ky + 0,04 = 0,12 $\Leftrightarrow$ k = 4

Bảo toàn điện tích cho số mol Na⁺ trong toàn bộ Z là: 2kx + ky = 0,12 (mol)

Xem X gồm 0,12 mol Na, 0,04 mol Ba và z mol O.

Bảo toàn electron cho X: 0,12 + 2.0,04 = 2z + 2.0,06 $\Leftrightarrow$ z = 0,04

Do đó: m = 23.0,12 + 137.0,04 + 16.0,04 = 8,88 (gam)
Câu 17: Nhận biết
Khí chủ yếu gây ra hiện tượng hiệu ứng nhà kính
Mặt trái của "hiệu ứng nhà kính" là gây ra sự khác thường về khí hậu, gây hạn hán, lũ lụt, ảnh hưởng đến môi trường sinh thái và cuộc sống con người. Khí chủ yếu gây ra hiện tượng này là
- A.
  H₂S.
- B.
  CO₂.
- C.
  NH₃.
- D.
  CO.
Hướng dẫn:
Khí chủ yếu gây ra hiện tượng hiệu ứng nhà kính là khí CO₂.
Câu 18: Nhận biết
Công thức của thạch cao nung
Thạch cao nung được dùng để nặn tượng, đúc khuôn và bó bột khi gãy xương. Công thức của thạch cao nung là
- A.
  CaSO₄.2H₂O.
- B.
  CaSO₄.H₂O.
- C.
  Ca(OH)₂.
- D.
  CaCO₃.
Hướng dẫn:
Công thức của thạch cao nung là CaSO₄.H₂O.
Câu 19: Nhận biết
Dung dịch tác dụng với Al(OH)3 sinh ra AlCl3
Al(OH)₃ tác dụng với dung dịch chất nào sau đây sinh ra AlCl₃?
- A.
  Na₂SO₄.
- B.
  NaOH.
- C.
  H₂SO₄.
- D.
  HCl.
Hướng dẫn:
Al(OH)₃ + 3HCl → AlCl₃ + 3H₂O
Câu 20: Thông hiểu
Tính số este thu được tối đa
Thực hiện phản ưng este hóa giữa HOOC–COOH với hỗn hợp CH₃OH và C₂H₅OH thu được tối đa bao nhiêu este hai chức?
- A.
  3.
- B.
  4.
- C.
  2.
- D.
  1.
Hướng dẫn:
Các este hai chức có thể thu được là: CH₃OCO–COOC₂H₅, (COOCH₃)₂, (COOC₂H₅)₂.
Câu 21: Thông hiểu
Tìm phát biểu sai
Phát biểu nào sau đây sai?
- A.
  Thủy phân saccarozơ chỉ thu được glucozơ.
- B.
  Xenlulozơ có cấu tạo mạch không phân nhánh.
- C.
  Glucozơ có khả năng tham gia phản ứng tráng bạc.
- D.
  Xenlulozơ và tinh bột đều thuộc loại polisaccarit.
Hướng dẫn:
Thủy phân saccarozơ trong thu được glucozơ và fructozơ.

C₁₂H₂₂O₁₁+ H₂O $\overset{H + ,\ \ \ t{^\circ}}{ightarrow}$ C₆H₁₂O_{6 (glucozơ)} + C₆H₁₂O_{6 (fructozơ)}
Câu 22: Nhận biết
Phương pháp điều chế trực tiếp Fe từ Fe2O3
Kim loại Fe được điều chế trực tiếp từ Fe₂O₃ bằng phương pháp
- A.
  điện phân nóng chảy.
- B.
  nhiệt luyện.
- C.
  thủy luyện.
- D.
  điện phân dung dịch.
Hướng dẫn:
Kim loại Fe được điều chế trực tiếp từ Fe₂O₃ bằng phương pháp nhiệt luyện.
Câu 23: Nhận biết
Tên của NaHCO3 là
NaHCO₃ được dùng làm bột nở, thuốc giảm đau dạ dày do thừa axit. Tên của NaHCO₃ là
- A.
  natri sunfat.
- B.
  natri clorua.
- C.
  natri hiđrocacbonat.
- D.
  natri cacbonat.
Hướng dẫn:
NaHCO₃ được dùng làm bột nở, thuốc giảm đau dạ dày do thừa axit. Tên của NaHCO₃ là natri hiđrocacbonat.
Câu 24: Nhận biết
Tên của hợp chất C2H5NHC2H5
Hợp chất C₂H₅NHC₂H₅ có tên là
- A.
  đietylamin.
- B.
  đimetylamin.
- C.
  etylmetylamin.
- D.
  propylamin.
Hướng dẫn:
Hợp chất C₂H₅NHC₂H₅ có tên là đietylamin.
Câu 25: Nhận biết
Monome điều chế poli(vinyl clorua)
Poli(vinyl clorua) được điều chế trưc tiếp từ monome nào sau đây?
- A.
  CH₂=CH–CN.
- B.
  CH₂=CH₂.
- C.
  CH₂=CH–CH=CH₂.
- D.
  CH₂=CH–Cl.
Hướng dẫn:
nCH₂=CH−Cl $\overset{t{^\circ},\ xt,p}{ightarrow}$ (−CH₂−CHCl−)_n
Câu 26: Vận dụng
Tìm phát biểu sai
Phân tích nguyên tố hợp chất hữu cơ mạch hở E cho kết quả phần trăm khối lượng cacbon, hidro, oxi lần lượt là 40,68%; 5,08%; 54,24%. Phương pháp phân tích phổ khối lượng (phổ MS) cho biết E có phân từ khối bằng 118. Từ E thực hiện sơ đồ các phản ứng sau theo đúng tỉ lệ mol:

(1) E + 2NaOH $\overset{t{^\circ}}{ightarrow}$ X + Y + Z

(2) X + HCl ⟶ F + NaCl

(3) Y + HCl⟶ T + NaCl

Biết: Z là ancol đơn chức; F và T là các hợp chất hữu cơ; M_F < M_T.

Phát biếu nào sau đây sai?
- A.
  Trong Y, số nguyên tử cacbon bằng số nguyên tử oxi.
- B.
  Chất T thuộc loại hợp chất hữu cơ tạp chức.
- C.
  Nhiệt độ sôi của Z thấp hơn nhiệt độ sôi của etanol.
- D.
  Chất F có khả năng tham gia phản ứng tráng bạc.
Hướng dẫn:
Gọi công thức phân tử của E là (C_xH_yO_z), ta có:

x : y : z = $\frac{40,68}{12}$ : $\frac{5,08}{1}$ : $\frac{54,24}{16}$ = 2 : 3 : 2

Vì E có phân tử khối là 118 $\Rightarrow$ n = 2. Vậy CTPT của E là C₄H₆O₄.

Từ (1), (2) và (3) ta có kết luận X, Y là 2 muối và Z là ancol, mà M_F < M_T.

Dự đoán công thức chất:

E phải là este 2 chức ghép: HCOOCH₂COOCH₃ (Tạo bởi axit axetic + axit lactic + ancol metylic).

Z là CH₃OH, F là HCOOH và T là HOCH₂COOH → X là HCOONa và Y là HOCH2COONa.

Vậy phát biểu “Trong Y, số nguyên tử cacbon bằng số nguyên tử oxi” là sai.
Câu 27: Nhận biết
Ion kim loại có tính oxi hóa mạnh nhất
Trong cùng điều kiện, ion kim loại nào sau đây có tính oxi hóa mạnh nhất?
- A.
  Cu²⁺.
- B.
  Mg²⁺.
- C.
  K⁺.
- D.
  Al³⁺.
Hướng dẫn:

⇒ Trong cùng điều kiện Cu²⁺ có tính oxi hóa mạnh nhất.
Câu 28: Nhận biết
Chất thuộc loại tripeptit
Chất nào sau đây thuộc loại tripeptit?
- A.
  Saccarozơ.
- B.
  Gly–Ala–Gly.
- C.
  Glucozơ.
- D.
  Gly–Ala.
Hướng dẫn:
Tripeptit là peptit được tạo bởi 3 mắt xích α-aminoaxit.

$\Rightarrow$ Tripeptit là Gly–Ala–Gly.
Câu 29: Vận dụng cao
Tính phần trăm thể tích của khí CO trong X
Cho hơi nước đi qua than nung đỏ, thu được 0,735 mol hỗn hợp khí X (gồm CO, CO₂ và H₂). Cho toàn bộ X tác dụng hết với CuO (dư, nung nóng) thu được hỗn hợp chất rắn Y. Hòa tan hoàn toàn Y bằng dung dịch H₂SO₄ (đặc, nóng, dư) thu được 0,57 mol SO₂ (sản phậm khử duy nhất). Phần trăm thế tích của khi CO trong X là
- A.
  61,22%.
- B.
  22,45%.
- C.
  16,33%.
- D.
  20,41%.
Hướng dẫn:
Cho phản ứng tạo khí X:

C + H₂O $\overset{t{^\circ}}{ightarrow}$ CO + H₂

mol: a a

C + 2H₂O $\overset{t{^\circ}}{ightarrow}$ CO₂ + 2H₂

mol: b 2b

Vậy X gồm: $\left\{ \begin{matrix}CO:a\ mol\; \;\;\;\;\;\;\;\;\\H_{2} :(a + 2b)mol \\CO₂:b\ mol \;\;\;\;\;\;\;\;\\\end{matrix} ight.$ $\Rightarrow$ $\left\{ \begin{matrix} a + (a + 2b) + b = 0,735 \\ 2a + 2(a + 2b) = 2.0,57 \\ \end{matrix} ight.$

$\Leftrightarrow$ %m_CO = $\frac{0,12}{0,735}$ = 16,33%
Câu 30: Vận dụng cao
Tính giá trị gần nhất với giá trị của m
Cho 19,5 gam hỗn hợp Al và kim loại M tác dụng với dung dịch HNO₃ dư, thu được dung dịch X (không chứa muối amoni) và 0,6 mol hỗn hợp B (gồm NO và NO₂) có tỉ khối so với H₂ bằng 19. Cô cạn X thu được m gam hỗn hợp muối Y. Nung Y đến khối lượng không đổi thu được chất rắn Z và hỗn hợp E gồm khí và hơi. Cho toàn bộ E vào 300 gam nước, không có khí thoát ra và dung dịch thu được chỉ chứa một chất tan, có nồng độ 17,598%. Giá trị của m gần nhất với giá trị nào sau đây?
- A.
  159,9.
- B.
  95,1.
- C.
  158,7.
- D.
  103,5.
Hướng dẫn:

Nung Y là các muối nitrat đến khối lượng không đổi thu được chất rắn Z và hỗn hợp E gồm khí và hơi, chứng tỏ Y là muối ngậm nước.

Gọi số mol của NO và NO₂ là a và b, ta có hệ phương trình:

$\Rightarrow$ n_NO = n_NO2 = 0,3 mol

$\Rightarrow$ n_{HNO3 p/ư} = 4.0,3 + 2.0,3 = 1,8 (mol)

m_{muối nitrat} = 19,5 + 62.(3.0,3 + 0,3) = 93,9 (gam)

Vì hỗn hợp E gồm khí và hơi. Cho toàn bộ E vào 300 gam nước, không có khí thoát ra chứng tỏ E gồm hơi nước, NO₂ và O₂ trong đó n_NO2 : n_O2 = 4 : 1.

Khi nhiệt phân Y:

Bảo toàn N: n_{NO2 (2)} = 1,8 – 0,6 = 1,2 (mol)

Bảo toàn electron: n_O2 = $\frac{1,2}{4}$ = 0,3 (mol)

Cho toàn bộ E vào nước → dung dịch chỉ chứa một chất tan là HNO₃ (1,2 mol).

Theo đề thì Y là muối ngậm nước. Gọi x là lượng nước thu được do nhiệt phân Y, ta có:

C_HNO3 = $\frac{63.1,2}{300 + 46.1,2 + 32.0,3 + x}$ = 0,17598 $\Leftrightarrow$ x = 64,8

$\Rightarrow$ m = m_Y = 93,9 + 64,8 = 158,7 (gam)
Câu 31: Vận dụng cao
Xác định phần trăm khối lượng của Z trong E
Hỗn hợp E gồm ba este mạch hở X, Y, Z (chỉ chứa chức este) đều tạo bởi axit cacboxylic với ancol no, trong đó: X đơn chức, Y hai chức, Z ba chức. Đốt cháy m gam E trong O₂ dư, thu được 0,44 mol CO₂ và 0,352 mol H₂O. Mặt khác, cho m gam E phản ứng vừa đủ với dung dịch NaOH, thu được hỗn hợp F gồm các ancol và 12,224 gam hỗn hợp muối khan T. Đốt cháy toàn bộ T thu được Na₂CO₃, 0,212 mol CO₂ và 0,204 mol H₂O. Biết các phản ứng đều xảy ra hoàn toàn, các muối trong T đều không có khả năng tham gia phản úng tráng bạc. Phần trăm khối lượng của Z trong E là
- A.
  64,31%.
- B.
  80,38%.
- C.
  8,70%.
- D.
  10,91%.
Hướng dẫn:

Ta có hệ:

$\left\{ \begin{matrix} 12,224 + 32b = 0,212.44 + 0,204.18 + 0,5a.106 \\ 2a + 2b = 0,121.2 + 0,204 + 0,5a.3 \\ \end{matrix} ight.$ $\Leftrightarrow \left\{ \begin{matrix}a = 0,152 \\b = 0,276 \\\end{matrix} ight.$

Như vậy muối gồm: $\left\{ \begin{matrix} COONa:0,152\ mol\ \ \ \ \ \ \ \ \ \ \ \ \ \ \ \ \ \ \ \ \ \ \ \ \ \ \ \ \ \ \ \ \ \ \ \ \ \ \ \\ C:(0,212 + 0,5a) - 0,152 = 0,136\ mol \\ H:\ \ 0,204.2 = 0,408\ mol\ \ \ \ \ \ \ \ \ \ \ \ \ \ \ \ \ \ \ \ \ \ \ \ \ \ \ \ \ \\ \end{matrix} ight.$

Do gốc R trong muối có n_C : n_H = 1 : 3 và các muối đều không có khả năng tham gia phản ứng tráng bạc nên muối gồm:

$\left\{ \begin{matrix}CH₃COONa:c\ mol \;\;\;\;\;\;\;\;\;\;\;\\NaOOC\ –COONa:d\ mol \\\end{matrix} ight.$ $\Rightarrow \left\{ \begin{matrix}c + 2d = 0,152 \\3c = 0,204.2 \\\end{matrix} ight.$ $\Leftrightarrow \ \left\{ \begin{matrix} c = 0,136 \\ d = 0,008 \\ \end{matrix} ight.$

Ta có: n_O/ancol = a = 0,152 mol. Bảo toàn C cho n_C/ancol = 0,44 – (0,212 + 0,5a) = 0,152 (mol).

Như vậy F có n_C = n_O nên trong F buộc có CH₃OH. Ancol còn lại là C₂H₄(OH)₂ hoặc C₃H₅(OH)₃, hoặc cả 2.

Như vậy E có thể gồm:

$\left\{ \begin{matrix}CH₃COOCH₃:x\ mol \;\;\;\;\;\;\;\;\;\\CH₃OOC–COOCH₃:y\ mol \\(CH₃COO)₃C₃H₅:z\ mol \;\;\;\;\;\;\;\\\end{matrix} ight.$ $\Rightarrow$ $\left\{ \begin{matrix} x + 2y + 3z = 0,152 \\ 3x + 4y + 9z = 0,44 \\ 3x + 3y + 7z = 0,352 \\ \end{matrix} ight.$ $\Rightarrow \ \left\{ \begin{matrix} x = 0,016 \\ y = 0,008 \\ z = 0,04 \\ \end{matrix} ight.$

Vậy %m_Z = $\frac{218.0,04}{74.0,016 + 118.0,008 + 218.004}$ = $\frac{8,72}{10,848}$ = 80,38%
Câu 32: Vận dụng
Tính số phát biểu đúng
Cho các phát biểu sau:

(a) Ala-Gly có phản ứng màu biure.

(b) Amino axit là loại hợp chất hữu cơ tạp chức.

(c) Axit 6–aminohexanoic là nguyên liệu để sản xuất tơ nilon–6.

(d) Thực hiện phản ứng trùng ngưng các amino axit đều thu được peptit.

(d) Thành phần của bột ngọt (mì chính) chỉ chứa các nguyên tố C, H, Na và O.

Số phát biểu đúng là
- A.
  1.
- B.
  2.
- C.
  4.
- D.
  3.
Hướng dẫn:
(a) sai, vì peptit có từ hai liên kết peptit trở lên mới có phản ứng màu biure.

(b) đúng.

(c) đúng.

(d) sai. Chỉ trùng ngưng các α–amino axit mới thu được peptit.

(đ) sai. Thành phần của bột ngọt (mì chính) chứa các nguyên tố C, H, O, Na và O.
Câu 33: Vận dụng
Tính giá trị của m
Từ m kg mùn cưa chứa 50% xenlulozơ (còn lại là tạp chất trơ) sản xuất được 80 kg glucozơ với hiệu suất toàn bộ quá trình là 80%. Giá trị của m là
- A.
  360.
- B.
  180.
- C.
  162.
- D.
  720.
Hướng dẫn:
Ta có:

(C₆H₁₀O₅)_n → nC₆H₁₂O₆

342 kg 180 kg

m kg 80 kg

Do hiệu suất của quá trình phản ứng là 80% nên:

m = $\frac{162.80}{180.80\%}$ = 9 (kg)

Do mùn cưa chứa 50% xenlulozơ nên:

$\Rightarrow$ m_{mùn cưa} = $\frac{90}{50\%}$ = 180 (kg)
Câu 34: Nhận biết
Xác định khí tạo thành
Khí tạo thành khi cho Mg tác dụng với dung dịch H₂SO₄ loãng là
- A.
  H₂.
- B.
  SO₂.
- C.
  O₂.
- D.
  H₂S.
Hướng dẫn:
Khí tạo thành khi cho Mg tác dụng với dung dịch H₂SO₄ loãng là khí H₂.

Mg + H₂SO₄ → MgSO₄ + H₂
Câu 35: Nhận biết
Công thức của axit axetic
Axit axetic có công thức là
- A.
  CH₃CH₂OH.
- B.
  CH₃CHO.
- C.
  HCOOH.
- D.
  CH₃COOH.
Hướng dẫn:
Axit axetic có công thức là CH₃COOH.
Câu 36: Nhận biết
Kim loại tồn tại ở trạng thái lỏng ở điều kiện thường
Ở điều kiện thường, kim loại nào sau đây tồn tại ở trang thái lỏng?
- A.
  Al.
- B.
  Hg.
- C.
  Ag.
- D.
  Cu.
Hướng dẫn:
Ở điều kiện thường, Hg là kim loại ở trạng thái lỏng.
Câu 37: Nhận biết
Dung dịch chất làm quỳ tím chuyển sang màu đỏ
Dung dịch chất nào sau đây làm quỳ tím chuyển sang màu đỏ?
- A.
  NaOH.
- B.
  Ba(OH)₂.
- C.
  NaCl.
- D.
  HCl.
Hướng dẫn:
Dung dịch HCl làm quỳ tím chuyển sang màu đỏ.
Câu 38: Thông hiểu
Xác định công thức của Y
Cho Fe₂O₃ vào dung dịch H₂SO₄ (loãng, dư) thu được dung dịch X. Thêm tiếp NaOH dư vào X, thu được kết tủa Y. Công thức của Y là
- A.
  Fe(OH)₃.
- B.
  Fe(OH)₂.
- C.
  FeSO₄.
- D.
  Fe₂(SO₄)₃.
Hướng dẫn:
Fe₂O₃ + 3H₂SO₄ ⟶ 2Fe₂(SO₄)₃ + 3H₂O

Fe₂(SO₄)₃ + 6NaOH ⟶ 2Fe(OH)₃ + 3Na₂SO₄

Công thức của Y là Fe(OH)₃.
Câu 39: Thông hiểu
Tìm phát biểu đúng
Phát biểu nào sau đây đúng?
- A.
  Tất cả các kim loại kiềm thổ đều tan tốt trong nước ở nhiệt độ thường.
- B.
  Điện phân dung dịch NaCl thu được kim loại Na ở anot.
- C.
  Nước vôi trong là dung dịch Ca(OH)₂.
- D.
  Trong công nghiệp, Al được điều chế bằng cách nhiệt phân Al₂O₃.
Hướng dẫn:

- Trong công nghiệp, Al được điều chế bằng cách điện phân nóng chảy Al₂O₃.

- Điện phân dung dịch NaCl thu được khí Cl₂ ở anot.

- Mg, Be không tan trong nước ở nhiệt độ thường.
Câu 40: Vận dụng
Tính phần trăm khối lượng của Y trong E
Hỗn hợp E gồm hai hiđrocacbon mạch hở X, Y với M_X < M_Y < 80. Cho 0,1 mol E, có khối lượng 4,7 gam, vào lượng dư dung dịch AgNO₃ trong NH₃ thu được 22,89 gam hỗn hợp kết tủa. Biết các phản ứng đều xảy ra hoàn toàn. Phần trǎm khối lượng của Y trong E là
- A.
  31,91%.
- B.
  74,47%.
- C.
  25,53%.
- D.
  38,72%.
Hướng dẫn:
Vì M_E = 47 và M_X < M_Y < 80 nên X, Y tối đa chỉ có 2 nối ba đầu mạch.

Giả sử E có x nối ba đầu mạch, ta có:

0,1.(47 – x + 108x) = 22,89 $\Leftrightarrow$ x = 1,7.

Vậy E có 1 hiđrocacbon chứa 1 nối ba đầu mạch (a mol) và 1 hiđrocacbon chứa 2 nối ba đầu mạch (b mol).

Ta có hệ: $\left\{ \begin{matrix} a + b = 0,1 \\ \frac{a + 2b}{0,1} = 1,7 \\ \end{matrix} ight.\ \Leftrightarrow$ $\left\{ \begin{matrix} a = 0,03 \\ b = 0,07 \\ \end{matrix} ight.$

Do M_E = 47 và M_X < M_Y nên X là axetilen (26) hoặc propin (40).

Nếu X là axetilen, khi đó: 26.0,07 + 0,03M_Y = 4,7 $\Leftrightarrow$ M_Y = 96 > 80 (loại).

Vậy X là propin.

$\Rightarrow$ %Y = 100% – $\frac{40.0,03}{4,7}$ = 74,47%