Đề kiểm tra 15 phút Hóa 10 Chương 4: Phản ứng oxi hóa - khử

Trong Na₂CrO₄, số oxi hóa của O là -2; số oxi hóa của Na là +1.Gọi số oxi hoá của chromium là x. Ta có:

2 × (+1) + x + 4 × (-2) = 0 ⇒ x = +6.

Phản ứng oxi hóa – khử là phản ứng có sự nhường và nhận electron.

Fe là chất khử

Quá trình Fe → Fe³⁺ + 3e nhường electron là quá trình oxi hóa.

Trong phản ứng hóa học

Fe⁰ →  Fe⁺² + 2e

⇒ Mỗi nguyên tử Iron đã nhường 2 electron.

Áp dụng các quy tắc xác định số oxi hóa của các nguyên tử trong hợp chất ta có:

Fe⁺²SO₄ + Mg → MgSO₄ + Fe⁰. (META)

Số oxi hóa Fe trong hợp chất từ +2 xuống 0. Nên FeSO₄ đóng vai trò là chất oxi hóa

Phản ứng (1) và (2) là phản ứng oxi hóa – khử do có sự thay đổi số oxi hóa của một số nguyên tố trong phản ứng.

Sự thay đổi số oxi hóa của các nguyên tử trong phản ứng:

Phân tử NH₃ có nguyên tử N nhường eletron ⇒ NH₃ là chất khử.

Sự thay đổi số oxi hóa

(5x – 2y)FeO + (16x – 6y)HNO₃ → (5x – 2y)Fe(NO₃)₃ + N_xO_y + (8x – 3y)H₂O 

 Xét phản ứng

Mg⁰ + Fe^2+⁡Cl₂ → Mg²⁺Cl₂ + Fe⁰

Trao đổi electron:

Quá trình nhường electron

Mg⁰ → Mg⁺² + 2e

Quá trình nhận electron

Fe⁺² + 2e → Fe⁰

1 mol → 2 mol

⇒ Fe⁺² nhận 2 mol electron

Fe⁺²SO₄ + KMn⁺⁷O₄ + H₂SO₄ → Fe⁺³₂(SO₄)₃ + Mn⁺²SO₄ + K₂SO₄ + H₂O

FeSO₄ đóng vai trò là chất khử

KMnO₄ là chất oxi hóa

Đặt các hệ số tìm được vào phản ứng và tính các hệ số còn lại:

10FeSO₄ + 2KMnO₄ + 8H₂SO₄ → 5Fe₂(SO₄)₃ + K₂SO₄ + 2MnSO₄ + 8H₂O

Chất oxi hóa là KMnO₄ có hệ số là 2

Chất khử là FeSO₄ có hệ số là 10

Tổng hệ số của chất oxi hóa và chất khử trong phản ứng trên là 10 + 2 = 12

Xét số oxi hóa của C trong các hợp chất

C⁰, C⁺⁴O₂, CaC⁺⁴O₃, C^-4H₄.

C đơn chất có số oxi hóa bằng 0, là số oxi hóa trung gian của C, số oxi hóa này có thể tăng hoặc giảm trong phản ứng oxi hóa khử.

⇒ Nguyên tử carbon vừa có khả năng thể hiện tính oxi hóa, vừa có khả năng thể hiện tính khử trong C đơn chất.

Áp dụng quy tắc xác định số oxi hóa của các nguyên tử nguyên tố trong hợp chất: 

H₂SO₄: H: +1, O: –2 ⇒ (+1).2 + S + (–2).4 = 0 ⇒ S: + 6

Na₂SO₄: Na: +1, O: –2 ⇒ 2.(+1) + S + (–2).4 = 0 ⇒ S: +6

CaSO₃: Ca: +2, O: –2 ⇒ (+2) + S + (–2).3 = 0 ⇒ S: +4

NaHS: Na: +1, H +1 ⇒ (+1) + (+1) + S = 0 ⇒ S: –2

Vậy chỉ có 1 chất trong đó S có số oxi hóa +4.

n_Fe = 14/56 = 0,25 mol

Phương trình phản ứng

       10Fe + 6KMnO₄ + 24H₂SO₄ → 5Fe₂(SO₄)₃ + 3K₂SO₄ + 6MnSO ₄ + 24H₂O

mol: 0,25 →  0,15 

Thể tích dung dịch KMnO₄ 1 M đã phản ứng là:

Gọi số mol Fe phản ứng là x số mol Cu sinh ra cũng là x.

Xét quá trình phản ứng có Fe nhường electron và Cu²⁺ nhận electron:

x       →        2x

            2x  →  x

 m_{thanh Fe tăng}  = m_{Cu sinh ra} – m_{Fe phản ứng} = 0,8 gam

m_{thanh Fe tăng}  = 64x – 56x = 8x = 0,8 gam

x = 0,1 mol

m_{Fe sau p/ư} = 0,1.56 = 5,6 gam

Phương trình hóa học: