Đề kiểm tra 45 phút Chương 6 Kim loại kiềm, kim loại kiềm thổ, nhôm

Ta có:

n_CO2 = 0,15 mol

n_OH- =0,2 mol

n_Ba²⁺ = 0,05 mol

Phương trình ion rút gọn

CO₂ + 2OH- → CO₃^2- + H₂O

0,1 ← 0,2 → 0,1

CO₂ + CO₃^2- + H₂O → 2HCO₃-

0,05 → 0,05

Ba²⁺ + CO₃^2- → BaCO₃

0,05 ← 0,05 → 0,05

⇒ m_dd = a + 0,15.44 – 197.0,05 = (a – 3,25) gam

 Dựa vào đồ thị ta có:

- Khi V = 150 ml thì NaOH bị trung hòa hết 

n_H+ = n_OH- 

x = 0,15 mol

- Khi V = 750 ml thì Al(OH)₃ bị hòa tan một phần:

n_H+ = n_OH- + n_AlO2- + 3.(n_AlO2- − n_Al(OH)3) 

n_H+ = n_OH- + 4n_AlO2- − 3n_Al(OH)3

0,75 = 0,15 + 4y - 3.0,2 

y = 0,3 mol

Phản ứng KNO₃ + 2H₂O 4KOH + 4NO₂ + O₂ không xảy ra phản ứng.

Lần lượt cho NaOH vào các mẫu thử. Chất rắn tan có khí thoát ra là Al, tan không có khí là Al₂O­₃, không tan là Mg.

PTHH:

Al + NaOH + H₂O → NaAlO₂ + 3/2 H₂

Al₂O₃ + 2NaOH → NaAlO₂ + H₂O

 Phương trình phản ứng minh họa

(a) CO₂+ 2KOH dư → K₂CO₃ + H₂O

(b) Cu + 2FeCl₃ → 2FeCl₂ + CuCl₂

(c) KAlO₂ + HCl + H₂O → Al(OH)₃↓ + KCl

(d) Fe(NO₃)₂ + AgNO₃ → Ag↓ + Fe(NO₃)₃

(e) Ca(OH)₂ + KHCO₃ → CaCO₃ ↓ + H₂O + KOH

Vậy ở thí nghiệm (c); (d); (e) sau phản ứng thu được kết tủa

Kim loại phản ứng mạnh với nước ở nhiệt độ thường là Ca.

 - Các phát biểu đúng: (1); (2); (3)

• Các kim loại kiềm tan được trong nước nên không dùng làm dùng để làm điện cực trong pin điện hóa.
• Kim loại kiềm đều mềm nên không dùng để gia công các chi tiết chịu mài mòn trong máy bay, tên lửa, ô tô.

Ta có hỗn hợp X gồm Ba, BaO, Ba(OH)₂ có cùng số mol nên:

n_H2 = n_Ba = n_BaO = n_Ba(OH)2 ⇒ n_{Ba(OH)2 sau p/ư} = 3a mol

Quan sát trên đồ thị ta thấy: tại thời điểm n_CO2 = 3,6a mol thì n_BaCO3 = 0,192 mol.

⇒ n_Ba(HCO3)2: 3a – 0,192 (mol)

Bảo toàn nguyên tố C ta có:

n_C = n_CO2 = 0,192 + 2.(3a – 0,192) = 3,6a ⇒ a = 0,08 mol

⇒ m = m_Ba + m_BaO + m_Ba(OH)2

        = 0,08.137 + 0,08.153 + 0,08.171

        = 36,88 gam

2Al + 3Hg(NO₃)₂ → 2Al(NO₃)₃ + 3Hg

Al sẽ tạo với Hg hỗn hống. Hỗn hống Al tác dụng với nước

2Al + 6H₂O → 2 Al(OH)₃ + 3H₂

khí hiđro thoát ra mạnh.

 n_Na = 0,4 mol

2Na + 2H₂O → 2NaOH + H₂

0,4 → 0,4 mol

NaOH + HCl → NaCl+ H₂O

0,4 → 0,4 mol

V_HCl = 0,4 : 2 = 0,2 lít = 200 ml

Phương trình phản ứng chuỗi phản ứng:

1) 2Na + 2H₂O → 2NaOH + H₂

2) 2NaOH + CO₂ → Na₂CO₃ + H₂O

3) Na₂CO₃ + CO₂ + H₂O → 2NaHCO₃

4) 2NaHCO₃ + Ca(OH)₂ → CaCO₃ + 2NaOH + 2H₂O

Khối lượng Al₂O₃ trong 2,5 tấn quặng là:

m_Al2O3 = 2,5.60% = 1,5 (tấn)

Sơ đồ điều chế:

      2Al₂O₃ 4Al + 3O₂

KL:  2.102          4.27

KL:  1,5      →      m

Do hiệu suất là 70% nên:

n_HCl = 0,3.0,2 = 0,06 mol

Gọi x là số mol của oxit có công thức tổng quát là R₂O₃

Phương trình phản ứng tổng quát:

R₂O₃ + 6HCl → 2RCl₃ + 3H₂O

x mol → 6x mol

Ta có: 6x = 0,06 => x = 0,01 mol

=> M_R2O3 = 1,02/0,01 = 102 (g/mol)

=> M_R = (102 - 3.12)/2 = 27 (g/mol)

Vậy kim loại đó là Al, công thức oxit là Al₂O₃.

 Ta có: pH = 13 pOH = 1 [OH^-] = 0,1 M

n_OH- = 0,1.0,5 = 0,05 mol

Bảo toàn khối lượng ta có:

m_bazơ = m_{kim loại} + m_OH- = 2,22 + 0,05.17 = 3,07 gam

Vậy khối lượng chất rắn là 3,07 gam

(1) sai vì Dẫn từ từ CO₂ đến dư vào dung dịch Ca(OH)₂ xảy ra phản ứng:

CO₂ + Ca(OH)₂ → CaCO₃ + H₂O

CO₂ + CaCO₃ + H₂O → Ca(HCO₃)₂

Dung dịch xuất hiện kết tủa trắng tăng dần đến cực đại, sau đó kết tủa tan dần đến hết.

Vậy số nhận định đúng là (2); (3); (4)

Phương trình phản ứng

K₂CO₃ + 2HCl → 2KCl + CO₂ + H₂O

Phương trình phản ứng

Ba + 2H₂O → Ba(OH)₂ + H₂

Ba(OH)₂ + 2Al + 2H₂O → Ba(AlO₂)₂ + 3H₂

Một muối duy nhất là Ba(AlO₂)₂

Ta có theo phương trình phản ứng n_Al = 2n_Ba (1)

Theo đề bài ta có:

m_Al + m_Ba = 7,64

→ 27.n_Al + 137.n_Ba = 7,64 (2)

Giải phương trình (1); (2) ta có

n_Al = 0,08 mol;

n_Ba = 0,04 mol

→ m_Ba = 0,04.137 = 5,48 gam.

 Dung dịch gồm các ion Ca²⁺, Mg²⁺, Cl^-, HCO₃^- được gọi là nước có tính cứng toàn phần

Phương trình phản ứng:

K + H₂O → KOH + 1/2H₂

Na + H₂O → NaOH + 1/2H₂

OH^- + H⁺ → H₂O

n_H2SO4 = 0,4 mol nên n_H+ = 0,8 mol

=> n_OH- = 0,8 mol

Theo phương trình hóa học thì n_OH^- = 2n_H2

=> n_H2 = 0,4 mol

=> V = 0,4.22,4 = 8,96 lít

Cho miếng kim loại Na vào dung dịch CuSO₄.

Hiện tượng xảy ra là sủi bọt khí không màu, có kết tủa màu xanh.

Phương trình hóa học:

2Na + 2H₂O → 2NaOH + H₂

2NaOH + CuSO₄ → Na₂SO₄ + Cu(OH)₂

Al₂O₃ là oxit lưỡng tính nên có thể phản ứng được với cả axit và dung dịch kiềm.

Phương trình phản ứng minh họa

Al₂O₃ + 2NaOH → 2NaAlO₂ + H₂O

Al₂O₃ + 6HCl → 2AlCl₃ + 3H₂O.

Al + NaOH + H₂O NaAlO₂ + 3/2H₂

 2Al   +   Fe₂O₃       Al₂O₃   +    2Fe

0,15    0,075      0,075      0,15

m_Z = 160.(0,15 - 0,075) + 56.0,15 = 20,4 gam

 Thành phần chính của đá vôi là canxi cacbonat. Công thức của canxi cacbonat là CaCO₃

Phương trình phản ứng

Ca + O₂ CaO

Khi đốt cháy canxi sẽ tạo thành canxi oxit (còn được biết đến với tên gọi canxia, các tên gọi thông thường khác là vôi sống, vôi nung).

Gọi số mol của Na₂O, K₂O trong hỗn hợp ban đầu lần lượt là x, y (mol)

Phương trình phản ứng:

        2Na + 2H₂O → 2NaOH + H₂

mol:  0,04       ←         0,04  ← 0,02

      Na₂O + H₂O → 2NaOH

mol:  x       →             2x

      K₂O + H₂O → 2KOH

mol:  y           →       2y

Dung dịch Y thu được có pH = 1 nên sau phản ứng HCl dư:

             NaOH    +   HCl    →    NaCl      +      H₂O

mol: 2x + 0,04 → 2x+ 0,04 → 2x + 0,04

        KOH + HCl → KCl + H₂O

mol:  2y  →   2y   →  2y

Ta có: pH = 1 ⇒ [H⁺] = 0,1 ⇒ n_{HCl dư} = 0,1.0,1 = 0,01 (mol)

⇒ n_{HCl pư} = n_{HCl bđ} – n_{HCl p/ư}

⇒ 2x + 0,04 + 2y = 0,05.3 – 0,01 = 0,14 (mol)          (1)

Khi cô cạn Y, chất rắn khan thu được các chất gồm NaCl và KCl:

m_{rắn khan} = (2x + 0,04).58,5 + 2y.74,5 = 9,15           (2)

Từ (1) và (2) suy ra x = 0,04; y = 0,03

⇒ m = m_Na + m_Na2O + m_K2O = 0,04.23 + 0,02.62 + 0,03.94 = 4,98 (g)

Giá trị gần nhất với m là 5.

Bột nhôm trộn với bột sắt oxit (gọi là hỗn hợp tecmit) để thực hiện phản ứng nhiệt nhôm dùng hàn đường ray.

Vị trí bảng tuần hoàn: chu kì 3, nhóm IIIA

Dễ nhường 3 electron hóa trị nên có số oxi hóa +3 trong các hợp chất.

Kim loại kiềm thổ thuộc nhóm IIA

 Al là kim loại có độ hoạt động mạnh hơn sắt Có thể đẩy sắt ra khỏi dung dịch muối:

2Al + 3FeSO₄ Al₂(SO₄)₃ + 3Fe

NaHCO₃ dễ bị nhiệt phân sản phẩm thu được là: Na₂CO₃, CO₂, H₂O

Phương trình phản ứng

2NaHCO₃ Na₂CO₃ + CO₂ + H₂O.

Khi dùng dung dịch NaOH thì ta dựa vào tính chất đặc biệt của Al, Al₂O₃ như sau:

Al sủi bọt khí, chất rắn bị hòa tan

Al + NaOH + H₂O → NaAlO₂ + H₂

Al₂O₃ chất rắn bị hòa tan 

Al₂O₃ + 2NaOH → 2NaAlO₂ + H₂O

Mg không phản ứng, còn chất rắn không tan

Cấu hình electron của nguyên tử Na (Z = 11) là: 1s²2s²2p⁶3s¹.

Khi nung CaCO₃ ở nhiệt độ cao, phản ứng xảy ra theo phương trình:

CaCO₃(s) CaO(s) + CO₂(g)

Theo phương trình phản ứng, sản phẩm khí thu được là khí CO₂ và chất rắn là CaO.

n_KOH = 0,2.1 = 0,2 mol

Do CO₂ dư, nên sau phản ứng chỉ thu được muối KHCO₃.

Bảo toàn nguyên tố K:

n_KHCO3 = n_KOH = 0,2 mol

Vậy m_KHCO3 = 0,2.100 = 20 gam.

Trường hợp không thu được chất rắn sau khi phản ứng kết thúc là: Cho khí CO₂ dư vào dung dịch gồm Ba(OH)₂.

Thứ tự phản ứng:

CO₂ + Ba(OH)₂ → BaCO₃↓ + H₂O (Lúc đầu OH^- rất dư so với CO₂)

BaCO₃ + CO₂ + H₂O → Ba(HCO₃)₂

 2NaCl 2Na + Cl₂

4NaOH 4Na + O₂ + 2H₂O