Đề kiểm tra 45 phút Hóa 11 Chương 6: Hợp chất Carbonyl – Carboxylic acid

Aldehyde (X) no, đơn chức mạch hở không nhánh có công thức chung là C_nH_2nO.

Ta có: M(X) = 72 ⇒ 14n + 16 = 72 ⇒ n = 4

⇒ Công thức phân tử (X) là C₄H₈O.

Công thức cấu tạo của (X) là CH₃CH₂CH₂CHO.

Tên gọi theo danh pháp thay thế của (X) là butanal.

Khử chất hữu cơ X bằng LiAlH₄ thu được (CH₃)₂CH-CH₂-CH₂OH X là aldehyde

Công thức phân tử của X là (CH₃)₂CH-CH₂-CHO.

Acetic acid tác dụng được với đá vôi.

2CH₃COOH + CaCO₃ → (CH₃COO)₂Ca + CO₂ ↑ + H₂O 

 CH₃-CH₂-OH không phản ứng với dung dịch AgNO₃/NH₃ 

Nhận xét đúng là: Aldehyde làm mất màu nước bromine còn ketone thì không.

Phương trình hóa học tổng quát khi cho aldehyde phản ứng với nước bromine như sau:

R-CH=O + H₂O R-COOH + 2HBr

Acetone (CH₃COCH₃) được sử dụng để tẩy rửa sơn mỏng tay, tẩy keo siêu dính, tẩy trên các đồ gốm sứ, thuỷ tinh; ngoài ra, còn được sử dụng làm phụ gia bảo quản thực phẩm.

 Acetic acid: CH₃COOH

C₂H₆O → CH₃CHO → CH₃COOH → CH₃COOCH₃

Phương trình phản ứng minh họa

C₂H₅OH + CuO CH₃CHO + Cu + H₂O

CH₃CHO + O₂ CH₃COOH

 CH₃COOH + CH₃OH   CH₃COOCH₃ + H₂O

Nguyên tử oxygen trong -CHO không gắn với H nào nên không có liên kết hydrogen.

Với các chất có phân tử khối chênh lệch nhau không nhiều: Nhiệt độ sôi của carboxylic acid > alcohol > aldehyde > alkane.

Hydrogen cyanide (HCN) phản ứng được với aldehyde hoặc ketone tạo thành sản phẩm là cyanohydrin.

 2 – methylpropanoic acid.

n_H2O = 0,0195 mol; n_CO2 = 0,0195 mol

n_CO2 = n_H2O

Lại có X tạo kết tủa đỏ gạch khi tác dụng với Cu(OH)₂ trong môi trường kiềm khi đun nóng

X là aldehyde no, mạch hở, đơn chức.

Vậy X là C₂H₅CHO

Chọn mạch chinh là mạch carbon dài nhất chứa nhóm -COOH và được đánh số bắt đầu từ nhóm -COOH

3-methylbutanoic acid

• Cho acetylene phản ứng với nước:

- Oxi hóa không hoàn toàn ethylene:

2CH₂=CH₂ + O₂ 2CH₃CHO

- Oxi hóa không hoàn toàn ethyl alcohol:

C₂H₅OH + CuO CH₃CHO + Cu + H₂O

- Oxi hóa không hoàn toàn methyl alcohol:

CH₃OH + CuO HCHO + Cu + H₂O

Phản ứng không tạo aldehyde acetic.

Gọi số mol 1 aldehyde là x chất còn lại có số mol là 3x (mol)

Do X gồm aldehyde no, đơn chức, mạch hở n_CO2 = n_H2O = 1,5 mol

Bảo toàn O: n_{O (trong X)} = n_X = 3x + x = 2.n_CO2 + n_H2O – 2.n_O2 = 1 mol

x = 0,25 mol

Gọi số C trong 2 aldehyde là a và b:

n_CO2 = 0,25a + 0,75b = 1,5

a + 3b = 6 a = 3 và b = 1

Vậy hai aldehyde là HCHO và C₂H₅CHO.

Do A là acid no hở nên tổng số liên kết bằng số nhóm –COOH

⇒ y = 2x − z + 2 

Ta có:

n_Ag:n_hh = 2,6 mà hỗn hợp đều có dạng là hợp chất no, đơn chức (vì n_H2O = n_CO2)

1 chất tráng gương tỉ lệ 1:2 và 1 chất tráng gương tỉ lệ 1:4

Vậy hai chất là HCHO và HCOOH.

Gọi số mol của HCHO và HCOOH lần lượt là x, y:

n_hh = x + y = 0,1 mol                   (1)

n_Ag = 4x + 2y = 0,26 mol             (2)

Từ (1) và (2) ta được: x = 0,03 mol; y = 0,07 mol

Phương trình phản ứng hóa học xảy ra

CH₃COOH + NaHCO₃ → CH₃COONa + CO₂↑ + H₂O

Que diêm đang cháy cho vào miệng ống nghiệm thì que diêm tắt do có CO₂ tạo thành.

 Do phenylmethanal có phân tử khối lớn nhất nên có nhiệt độ sôi cao nhất

CH₃CHO + Br₂ + H₂O → CH₃COOH + 2HBr

CH₃CHO + 3O₂ 2CO₂ + 2H₂O

CH₃CHO + 2AgNO₃ + 3NH₃ CH₃COONH₄ + 2NH₄NO₃ + 2Ag

Acetaldehyde không tác dụng được với Na.

Aldehyde A không no (trong phân tử chứa 1 liên kết đôi C=C), mạch hở, 2 chức có CTPT dạng C_nH_2n-4O₂

C_nH_2n-4O₂ + O₂ nCO₂ + (n – 2)H₂O

Khi đốt cháy A: n_CO2 – n_H2O = 2.n_A

n_BaCO3 = 2 mol ⇒ n_CO2 = 2 mol

m_{dd giảm} = m_BaCO3 – (m_CO2 + m_H2O) = 284,4 gam

⇒ m_H2O = 394 – 2.44 – 284,4 = 21,6 gam

⇒ n_H2O = 1,2 mol

⇒ Số C trong A = n_CO2/n_A = 2/0,4 = 5

Vậy CTPT của A là C₅H₆O₂

 Tên hydrocarbon (bỏ e ở cuối) - vị trí nhóm C=O-one.

Tên gọi của ketone là:

3–methylbutan–2–one

n_C2H5OH = .n_CO2 = 0,1 mol; n_CH3COOH = .n_CO2 = 0,1 mol

⇒ Hai chất phản ứng vừa đủ với nhau.

Phương trình phản ứng:

        CH₃COOH + C₂H₅OH → CH₃COOC₂H₅ + H₂O

mol:                           0,1      →         0,1

⇒ m_ester = 0,1.88 = 8,8 (gam)

Acetic acid _(CH3COOH) không tác dụng được với Cu.

Phản ứng CH₃COOH + KCl là phản ứng của acid với muối, sau phản ứng không tạo ra chất kết tủa, chất bay hơi hay chất điện li yếu … nên không xảy ra. 

Gọi số mol của HCHO và CH₃CHO trong hỗn hợp X lần lượt là x, y:

m = 29x + 44y

Ta có sơ đồ:

HCHO 4Ag

   x             4x  

CH₃CHO 2Ag

     y               2y

Theo bài ra ta có:

m_Ag = 108(4x + 2y) = 10m = 10(30x + 44y)

132x = 224y y = x

Thành phần phần trăm về khối lượng của HCHO trong m gam hỗn hợp X là:

Y mạch hở, đa chức, không phân nhán => Y 2 chức

X là C_nH_2nO₂ (x mol); Y là C_mH_2m-2O₄ (y mol)

n_N2 = x + y = 0,1 mol                                         (1)

n_CO2 = n.x + m.y = 0,26                                         (2)

m_hh = x.(14n + 32) + y.(14m + 62) = 8,64               (3)

Từ (1), (2) và (3) ta có: x = 0,04 và y = 0,06

0,04n + 0,06m = 0,26 n + 3m = 13

Do n ≥ 1 và m ≥ 2 n = 2 và m = 3

X là CH₃COOH (0,04 mol) và Y là HOOC-CH₂-COOH (0,06 mol)

Oxi hóa CH₃CH₂OH bằng CuO tạo thành sản phẩmCH₃CHO có phản ứng iodoform

CH₃CH₂OH + CuO → CH₃CHO + H₂O + Cu 

CH₃CO-H + 3I₂ + 4NaOH → H-COONa + 3NaI + CHI₃ + 3H₂O

Carboxylic acid là những hợp chất hữu cơ mà trong phân tử chứa nhóm – COOH liên kết trực tiếp với nguyên tử carbon hoặc nguyên tử hydrogen.

Vậy hợp chất carboxylic acid là:

CH₃ – COOH 

HOOC – COOH

CH₂ = CH – COOH

Ketone không phản ứng với Cu(OH)₂ tạo kết tủa màu đỏ gạch.

 Dung dịch acetic acid không phản ứng được với NaNO₃.

Với chất khử là LiAlH₄ hoặc NaBH₄ thì aldehyde bị khử thành alcohol bậc I; ketone bị khử thành alcohol bậc II. 

Để phân biệt C₂H₂ và HCHO ta sử dụng AgNO₃/NH₃, cho kết tủa màu vàng còn HCHO cho kết tủa màu trắng bạc.

Phương trình phản ứng minh họa

C₂H₂ + 2AgNO₃ + 2NH₃ → C₂Ag₂ ↓ (vàng)+ 2NH₄NO₃

HCHO + 4AgNO₃ + 6NH₃ + 2H₂O → 4Ag (trắng bạc) + 4NH₄NO₃ + (NH₄)₂CO₃

Acetaldehyde là hợp chất CH₃CHO.

- 2 chất (1) và (2) không có tính acid ⇒ nguyên tử H không linh động

- Tính acid của (3) < (4) nên độ linh động của H trong (4) > (3).

- Chất (2) có nhóm đẩy e ⇒ độ linh động của (2) kém hơn (1).

Vậy thứ tự đúng là (2) < (1) < (3) < (4).

Trong các chất đã cho ta có:

- H₂O trung hòa, không có tính acid.

- Phenol do có nhóm hút electron lên có tính acid yếu.

- 2 acid C₂H₃COOH và CH₃COOH, acid C₂H₃COOH có tính acid mạnh hơn CH₃COOH.