Luyện tập Ankin (Tiếp)

Alkyne phản ứng với dung dịch AgNO₃/NH₃ phải có liên kết 3 đầu mạch có 4 đồng phân thỏa mãn là:

CH≡C-CH₂-CH₂-CH₂-CH₃

CH≡C-CH₂-CH(CH₃)₂

CH≡C-CH(CH₃)-CH₂-CH₃

CH≡C-C(CH₃)₃

Vinyl acetylene: CH≡C–CH=CH + 3H₂ → CH₃–CH₂–CH₂–CH₃.

But-1-yne: CH≡C–CH₂–CH₃ + 2H₂ → CH₃–CH₂–CH₂–CH₃.

Buta-1,3-diene: CH₂=CH–CH=CH₂ + 2H₂ → CH₃–CH₂–CH₂–CH₃.

Methylpropene: CH₂=C(CH₃)–CH₃ + H₂ → CH₃–CH(CH₃)–CH₃ (không thõa mãn)

Số C trong X = 8,96/2,24 = 4

X tác dụng với AgNO₃/NH₃ tạo kết tủa X có liên kết 3 đầu mạch

Vậy công thức cấu tạo của X là: CH₃ – CH₂ – C ≡CH.

  C₇H₈ + nAgNO₃ + nNH₃ → C₇H_8-nAg_n + nNH₄NO₃ 

0,15 (92 + 108n) = 45,9 

n = 2

X có 2 liên kết ba đầu mạch, có 4 cấu tạo:

HC≡C – CH₂ – CH₂ – CH₂ – C≡CH;

HC≡C – CH(CH₃) – CH₂ – C≡CH

HC≡C – CH(C₂H₅) – C≡CH;

HC≡C – C(CH₃)₂ – C≡CH

Ta có số mol liên kết π = n_{H2 pư} + n_{Br2 pư} 

Mà alkyne có 2 liên kết π nên:

n_alkyne = 0,4 mol

M_X = 27,2/0,4 = 68 X là C₅H₈

 Gọi công thức tổng quát của alkyne X là C_nH_2n-2 (n 2):

Phương trình phản ứng:

C_nH_2n-2 + H₂ C_nH_2n

Vì sau phản ứng thu được 2 hydrocarbon nên alkyne dư:

n_X > 0,1 

Alkyne X là C₂H₂ 

Tên thay thế:

Số chỉ vị trí mạch nhánh + tên nhánh + tên mạch chính + số chỉ vị trí nối ba + in

CH₃–CH(CH₃) – C≡CH. Tên thay thế của X là 3-metylbut-1-in.

But–1–in: CH≡C–CH₂–CH₃ có liên kết ba đầu mạch nên có phản ứng tạo kết tủa với AgNO₃/NH₃.

Ankin là những hiđrocacbon không no, mạch hở, có công thức chung là C_nH_2n-2 (n ≥ 2).

Có phản ứng với dung dịch AgNO₃/NH₃

⇒ có nối 3 đầu mạch

CH≡C-CH₂-CH₂-CH₃

(CH₃)₂CH-C≡CH

Vậy có 2 đồng phân thỏa mãn

Chất không điều chế được trực tiếp axetilen là Al₄C₃ vì Al₄C₃ điều chế được CH₄, từ CH₄ điều chế Axetilen

Phương trình phản ứng minh họa

Al₄C₃ + 12H₂O → 4Al(OH)₃ + 3CH₄

Loại các đáp án alkyne không có liên kết ba đầu mạch nên không phản ứng với AgNO₃/NH₃

CH₃-C≡CH₃. Công thức cấu tạo viết sai vì C chỉ có hóa trị là 4

CH₂=CH-CH₃. Loại vì alkene không phản ứng với AgNO₃/NH₃.

Để làm sạch etilen có lẫn axetilen, ta cho hỗn hợp đi qua dung dịch AgNO₃/NH₃ dư vì axetilen có phản ứng tạo kết tủa còn etilen không phản ứng

C₂H₂ + 2AgNO₃ + 2NH₃ → C₂Ag₂ ↓ + 2NH₄NO₃