Luyện tập Axit photphoric và muối photphat (Tiết 2)

 Ta có xét tỉ lệ mol 

Vậy các chất tan có trong dung dịch X là Na₃PO₄, Na₂HPO₄ và Na₂SO₄.

H₃PO₄ + NaOH → NaH₂PO₄ (X) + H₂O

Na₃PO₄ + NaH₂PO₄ → 2Na₂HPO₄ (Y) 

Na₂HPO₄ + NaOH → Na₃PO₄ (Z) + H₂O.

Vậy X, Y, Z lần lượt là: NaH₂PO₄, Na₂HPO₄, Na₃PO₄

n_P = 3,1 : 31 = 0,1 mol

n_HNO3 = (100.63 : 100) : 63 = 1 mol

Phương trình phản ứng xảy ra:

P + 5HNO₃ → H₃PO₄ + 5NO₂ + H₂O (1)

0,1 1

Xét tỉ lệ số mol thì ta thấy HNO₃ dư, P phản ứng hết

Theo phương trình phản ứng ta có:

n_NO2 = 5n_P = 0,1.5 = 0,5 mol 

V_NO2 = 0,5.22,4 = 11,2 lít.

n_NaOH = 0,1 mol

Gọi x là số mol của PX₃

Phương trình phản ứng tổng quát

PX₃ + 3H₂O → H₃PO₃ + 3HX 

x                  → x → 3x

2NaOH + H₃PO₃ → Na₂HPO₃ + 2H₂O 

2x          ←   x 

NaOH + HX → NaX + H₂O 

3x     ← 3x

Theo phương trình phản ứng ta có:

n_NaOH = 2n_H3PO3 + n_HX = 2x + 3x = 5x = 0,1 mol 

⇒ x = 0,02 mol 

PX₃ = 5,42 : 0,02 = 271 

⇒ X = (271 - 31) : 3 = 80 (Br) 

Vậy công thức PX₃ là PBr₃

n_P = 124 : 31 = 4 (mol)

Định luật bảo toàn nguyên tố P

⇒ n_P = n_H3PO4 = 4 (mol)

m_H3PO4 = 4 . 98 = 392 (gam)

m_dd = m_ct : C% = 392 : 35% = 1120 gam

⇒ V_dd = 1120 : 1,25 = 896 ml

n_KOH = 0,2 mol 

Do tạo hỗn hợp muối nên KOH hết

n_H2O = n_OH- = 0,2 mol

Áp dụng bảo toàn khối lượng:

m_H3PO4 + m_KOH = m_muối + m_H2O 

⇒ V = 75 ml

n_KOH = 0,2 mol

Ta có: n_H2O = n_OH- = 0,2 mol

Áp dụng bảo toàn khối lượng

m_H3PO4 + m_KOH = m_muối + m_H2O 

⇒ m_H3PO4 = 14,95 + 0,2.18 - 0,2.56 = 7,35 gam

n_H3PO4 = 0,075 mol 

Xét tỉ lệ mol 

Vậy phản ứng tạo ra 2 muối K₃PO₄ và K₂HPO₄

Phương trình hóa học

Ca₃(PO₄)₂ + 3H₂SO₄ → 2H₃PO₄ + 3CaSO₄ (1)

                      x                2x/3

Ca₃(PO₄)₂ + 4H₃PO₄ → 3Ca(H₂PO₄)₂ (2)

                       2x/3      → x/2 

Theo phương trình phản ứng (1) và (2) 

(Vì hiệu suất phản ứng là 70%)

m_{dung dịch} =

Đáp án gần nhất là 400 gam.

n_H3PO4 = 0,1.0,5 = 0,05 mol

Phương trình phản ứng hóa học

H₃PO₄ + 3NaOH → Na₃PO₄ + 3H_­2O

0,05 → 0,15 mol

→ n_NaOH = 0,15 mol

→ V_NaOH = 0,15: 1 = 0,15 lít = 150ml

Tất cả muối H₂PO₄- đều tan;

Muối PO₄^3- và HPO₄^2- chỉ có muối của kim loại kiềm và amoni tan được.

Tất cả các muối hiđrophotphat đều tan trong nước ⇒  sai.

Hóa chất dùng để phân biệt HNO₃ và H₃PO₄ là Ca(OH)₂. HNO₃ không hiện tượng còn H₃PO₄ xuất hiện kết tủa

Phương trình phản ứng minh họa

2H₃PO₄ + 3Ca(OH)₂ → Ca₃(PO₄)₂ ↓ + 6H₂O

Nhóm chỉ gồm các muối trung hoà là : CH₃COONa, NaH₂PO₂, K₂HPO₃

Vì H₃PO₃ là axit 2 nấc, HPO₃^2- không còn khả năng phân li ra H⁺

Muối thu được là Na₂HPO₄

Phương trình phản ứng minh họa.

H₃PO₄ + 2NaOH → Na₂HPO₄ + H₂O.

Trường hợp 1:

P₂O₅ và NaOH phản ứng vừa đủ tạo muối: n_H2O = n_NaOH = 0,12mol

P₂O₅ + H₂O → 2H₃PO₄

m/142          → 2m/142 mol

Có thể xảy ra các phương trình

H₃PO₄ + NaOH → NaH₂PO₄+ H₂O (3)

H₃PO₄ + 2NaOH → Na₂HPO₄+ 2H₂O (4)

H₃PO₄ + 3NaOH → Na₃PO₄ + 3H₂O (5)

Bảo toàn khối lượng ta có:

m_H3PO4 + m_NaOH = m _rắn + m_H2O

(2m/142) . 98 + 0,12 . 40 = 1,55m + 0,12 . 18

⇒ m = 15,555 gam gần nhất với 15,6 gam

Trường hợp 2:

Chất rắn gồm: NaOH_dư; Na₃PO₄

P₂O₅ + 6NaOH → 2Na₃PO₄ + 3H₂O

m/142  0,12          2m/142            3m/142

Bảo toàn khối lượng ta có:

m_P2O5 + m_NaOHbđ = m _rắn + m_H2O

m + 0,12 . 40 = 1,55m + 18 . 3m/142

⇒ m = 5,16g (Loại)