Luyện tập Chất béo

 n_CaCO3 = 60:100 = 0,6 mol 

⇒ nCO2 = nCaCO3 = 0,6 mol 

Số nguyên tử C =

X là este của glixerol và axit hữu cơ Y (RCOOH)

⇒ Công thức cấu tạo của X là (RCOO)₃C₃H₅ 

X có 6C ⇒ R không chứa C

⇒ Công thức cấu tạo của X (HCOO)₃C₃H₅

 Y + NaOH → muối + rượu

nên Y là este 

Ví dụ:

CH₃COOC₂H₅ + NaOH → CH₃COONa + C₂H₅OH.

Phương trình phản ứng minh họa  

1) 2CH₃COOH + CaCO₃ → (CH₃COO)₂Ca + CO₂ + H₂O

2) CH₃COOH + NaCl → không phản ứng

3) 2C₁₇H₃₅COONa + H₂SO₄ → 2CC₁₇H₃₅COOH + Na₂SO₄

4) (C₁₇H₃₅COO)₃C₃H₅ + 3NaOH → 3C₁₇H₃₅COONa + C₃H₅(OH)₃

Vậy phương trình phản ứng (2) không xảy ra

Phương trình phản ứng

(C₁₇H₃₅COO)₃C₃H₅ + 3H₂O  3C₁₇H₃₅COOH + C₃H₅(OH)₃

Theo phương trình phản ứng ta có:

n _glixerol= n _este = 4,6 : 92 = 0,05 mol

⇒ m _este = 0,05. 890 = 44,5 gam

Thủy phân chất béo trong môi trường kiềm thu được glixerol và muối của các axit béo.

(RCOO)₃C₃H₅ + 3NaOH 3RCOONa + C₃H₅(OH)₃

Chất béo không tan trong nước, nhẹ hơn nước nhưng tan nhiều trong dung môi hữu cơ là đúng với tính chất vật lí của chất béo.

Chất béo không no là chất lỏng ở điều kiện thường

Dầu ăn có thành phần chất béo gồm C, H, O; còn dầu mỡ bôi trơn là các hiđrocacbon chỉ gồm C, H.

Chất béo là trieste của glixerol với axit phải là axit béo.

Chất béo có đặc điểm nhẹ hơn nước, không tan trong nước.

Dầu ăn là chất béo thành phần nguyên tố trong dầu ăn gồm C, H, O.

Dầu mỏ là hỗn hợp tự nhiên của nhiều loại hiđro cacbon nên thành phần nguyên tố trong dầu mỏ là C và H.

Chất béo có công thức tổng quát là: (RCOO)₃C₃H₅

Phương trình phản ứng tổng quát

(RCOO)₃C₃H₅ + 3NaOH → 3RCOONa + C₃H₅(OH)₃.

Glixerol có công thức chính là C₃H₅(OH)₃

nC₃H₅(OH)₃ = 1,84:92 = 0,02 mol

Theo phương trình phản ứng

⇒ n_RCOONa = 3.n_glixerol = 0,02.3 = 0,06 mol.

16,92 gam muối của axit béo duy nhất chính là RCOONa

M_RCOONa = m_RCOONa : n_RCOONa = 18,24:0,06 = 304 gam/mol

⇒ M_R = 304 - 67 = 237 

⇒ Muối là C₁₇H₃₃COONa. 

Vậy công thức của A là  (C₁₇H₃₃COO)₃C₃H₅ 

Mục đích của thủy phân chất béo trong dung dịch kiềm là để lấy sản phẩm dùng sản xuất xà phòng.

Dầu ăn được sản xuất từ một số loại hạt, củ và mỡ của một số loại cá.

Xà phòng hoá tristearin thu được glixerol.

Tristearin có công thức hóa học là (C₁₇H₃₅COO)₃C₃H₅

Glixerol: C₃H₅(OH)₃

Phương trình phản ứng minh họa

(C₁₇H₃₅COO)₃C₃H₅ + 3NaOH → 3C₁₇H₃₅COONa + C₃H₅(OH)₃

Tính chất hóa học đặc trưng của chất béo là tác dụng với nước (thủy phân).

Chất béo có dạng tổng quát (RCOO)₃C₃H₅

Sơ đồ đốt cháy

Chất béo + O₂ → CO₂ + H₂O

Áp dụng bảo toàn khối lượng ta có

m_triglixerit + m_O2 = m_CO2 + m_H2O

⇒ m + 3,22.32 = 2,28.44 + 2,12.18

⇒ m = 35,44 gam

Áp dụng Bảo toàn nguyên tố cho oxi:

n_{O(chất béo)} + n_O(O2) = n_{O (CO2)} + n_{O (H2O)}

⇒ 6.n_{chất béo} + 2n_O2 = 2n_CO2 + n_H2O

⇒ 6.n_{chất béo} + 2.3,22 = 2.2,28 + 2,12

⇒ n_{chất béo} = 0,04 mol

Phương trình phản ứng

(RCOO)₃C₃H₅ + 3NaOH → 3RCOONa + C₃H₅(OH)₃

0,04 → 0,12 → 0,04

Áp dụng bảo toàn khối lượng:

m_{chất béo} + m_NaOH = m_muối + m_glixerol

⇒ 35,44 + 0,12.40 = m_muối + 0,04.92

⇒ m_muối= 36,56 gam.