Luyện tập Este

Gốc Hiđrocacbon + tên anion gốc axit (đổi đuôi ic thành đuôi at).

Metyl propionat là tên gọi của hợp chất C₂H₅COOCH₃

 Bảo toàn nguyên tố Na ta có số mol muối

n_RCOONa =0,1 mol;

mặt khác RCOONa + O₂ → H₂O (0,05 mol)

→ muối là HCOONa

6,18 gam T + NaOH → Muối + ancol + H₂O

Bảo toàn khối lượng suy ra

nH₂O = 0,01 mol = số mol HCOOH trong T

→ số mol este = 0,09 mol

Bảo toàn khối lượng tìm được công thức ancol là CH₃OH có số mol là 0,01 mol

Công thức của este là HCOOCH₃

%m este trong T là 87,38%.

Số đồng phân cấu tạo este mạch hở là

HCOO – CH = CH – CH₃

HCOO – CH₂ - CH = CH₂

HCOO – C(CH₃) = CH₂

CH₃ – COO – CH=CH₂

CH₂=CH – COO – CH₃

Vậy có 5 đồng phân thỏa mãn

 Tách X thành

m _{bình tăng} = m_H2O => n_H2O = 1,24 mol 

Áp dụng bảo toàn electron:

n_H2 = n_H2O - n_CH2 = 0,03 

n_{π (C=C)} + n_H2 = n_X => n_X = 0,22

n_CH3COOC2H5 = 0,1 mol

n_NaOH = 0,04 mol

Phương trình phản ứng

CH₃COOC₂H₅ + NaOH → C₂H₅OH + CH₃COONa

                        0,04                 → 0,04 mol

Phản ứng dư este nên khi cô cạn dung dịch chỉ thu được muối CH₃COONa: 0,04 mol

→ m = 0,04. 82= 3,28 gam

n_NaOH = 0,025 mol

CH₃COOC₆H₅ + 2NaOH → C₆H₅ONa + CH₃COONa + H₂O

0,01 → 0,02 → 0,01 → 0,01

Xét tỉ lệ số mol phương trình phản ứng

NaOH dư, phản ứng tính theo CH₃COOC₆H₅

Theo phương trình phản ứng

n_H2O = nCH₃COOC₆H₅ = 0,01mol

Áp dụng bảo toàn khối lượng ta có:

m_{Chất rắn} =0,01.136 + 0,025.40 – 0,01.18 = 2,18 gam

Phương trình phản ứng:

CH₃COOC₂H₅ + NaOH CH₃COONa + C₂H₅OH

Vậy đun nóng este CH₃COOC₂H₅ với một lượng vừa đủ dung dịch NaOH, sản phẩm thu được là CH₃COONa và C₂H₅OH.

Phương trình hóa học minh họa

A. Ba(OH)₂ + 2CH₃COOC₂H₅ → 2C₂H₅OH + (CH₃COO)₂Ba

B. CH₃COOC₂H₅+ 5O₂ 4CO₂ + 4H₂O

C. Không phản ứng

D. CH₃COOC₂H₅ + H₂O CH₃COOH + C₂H ₅OH

 Phương trình phản ứng tổng quát

RCOOR’ + NaOH → RCOONa + R’OH

M_X = 16.5,5 = 88 g

=> n_X = 2,2 : 88 = 0,025 mol

n_X = n_RCOONa

=> M_RCOONa = 2,05 : 0,025 = 82 gam/mol => R là CH₃

M_CH3COOR’ = 88 => R’ = C₂H₅

=> Muối là CH₃COONa

=> X là CH₃COOC₂H₅

Z tác dụng được với Na sinh ra H₂ => Z là ancol

HCOOCH₂CHO + NaOH → HCOONa + HOCH₂CHO

 Phương trình phản ứng tổng quát

C_nH_2nO₂ + (1,5n – 1)O₂ → nCO₂ + nH₂O

Có: n_O2 = n_CO2

=> 1,5n – 1 = n => n = 2

Vậy Este cần tìm là C₂H₄O₂: HCOOCH₃ (metyl fomat)

isoamyl axetat: có mùi chuối chín

etyl butirat: có mùi dứa

etyl Isovalerat: mùi táo

geranyl axetat: mùi hoa hồng

Vậy este etyl butirat có mùi dứa

Khi thay nhóm OH ở nhóm cacboxyl của axit cacbohidric bằng nhóm OR' thì sẽ thu được este.

Công thức chung của este là RCOOR'.

(R là H hoặc là gốc hidro cacbon, R’ là gốc hidro cacbon)

Vậy HCOOCH₃ là hợp chất este

Este dạng HCOOR 'tham gia phản ứng tráng gương:

HCOO–CH₂–CH₂–CH₂–CH₃

HCOO–CH(CH₃)–CH₂–CH₃

HCOO–CH₂–CH(CH₃)₂

HCOO–C(CH₃)₃

Sản phẩm thủy phân este trong dung dịch kiềm thường là hỗn hợp ancol và muối

RCOOR’ + NaOH → RCOONa + R’OH

 A thủy phân thu được rượu etylic => A có dạng RCOOC₂H₅

n_NaOH = 0,27 mol > n_este = 0,2 mol =>Sau phản ứng NaOH dư

n_muối = n_{este phản ứng} = n_{NaOH phản ứng} = 0,2mol

n_{NaOH dư} = 0,27 – 0,2 = 0,07 mol

m_{chất rắn khan} = m_muối + m_NaOH => m_muối = 19,2 – 0,07 . 40 = 16,4g

=> M_RCOONa = 16,4/0,2 = 82 =>M_R=15 (CH₃−)

Vậy công thức cấu tạo của este A là CH₃COOC₂H₅.