Nói và nghe: Trình bày ý kiến đánh giá, bình luận một vấn đề xã hội

I. Yêu cầu

- Nêu được vấn đề xã hội cần đánh giá, bình luận.

- Làm rõ được bản chất và vai trò của vấn đề trong đời sống xã hội.

- Trình bày được ý kiến đánh giá, bình luận của cá nhân về vấn đề; biết phân tích, đánh giá ý kiến của người khác.

- Rút ra được ý nghĩa của việc đánh giá, bình luận về vấn đề.

- Thể hiện sự tôn trọng ý kiến, quan điểm của người khác đối với vấn đề bàn luận.

II. Chuẩn bị nói

1. Lựa chọn đề tài

Khi lựa chọn đề tài cho bài nói, bạn có thể tham khảo những vấn đề đã được gợi ý ở phần Viết hoặc các vấn đề sau:

- Phải chẳng việc thể hiện trách nhiệm đối với cộng đồng sẽ mâu thuẫn với quyền của cá nhân?

- Lớp trẻ với vấn đề hiến máu nhân đạo.

- Quan niệm về vấn đề du học thế nào cho đúng?

- Học đại học có phải là con đường duy nhất để kiến tạo tương lai?

2. Tìm ý và sắp xếp

- Nếu chọn vấn đề đã giải quyết ở phần Viết, cần xem lại dàn ý đã lập, đối chiếu với nội dung bài nói để xác định hệ thống ý. Ghi lại theo kiểu gạch đầu dòng hoặc đánh số thứ tự các ý để xây dựng dàn ý cho bài nói.

- Nếu chọn vấn đề khác, cần nghiên cứu kĩ đề tài, nhận thức đúng bản chất của vấn đề, các nội dung cụ thể cần đánh giá, bình luận. Có thể nêu một số câu hỏi, suy nghĩ tự trả lời để tìm ý:

• Vấn đề xã nội này có đáng quan tâm không? Vì sao?
• Bản chất của vấn đề là gì? Vấn đề có những khía cạnh nào? Liên quan đến những mặt nào của đời sống xã hội?
• Vấn đề có tính chất tích cực hay tiêu cực? Đáng cổ vũ hay phê phán? Có những ý kiến trái chiều nào về vấn đề này?
• Việc quan tâm đánh giá, bình luận về vấn đề có ý nghĩa gì đối với đời sống của cá nhân và cộng đồng?

Sau khi tìm được các ý, cần sắp xếp lại theo trật tự hợp lí, gắn với các phần Mở đầu, Triển khai, Kết luận của bài nói.

3. Thực hành nói

4. Trao đổi, đánh giá

Việc tự đánh giá và đánh giá về bài nói có thể được thực hiện theo nội dung gợi ý ở bảng sau: