Luyện tập Vỏ địa lí. Quy luật thống nhất và hoàn chỉnh

Trước khi sử dụng bất cứ lãnh thổ nào vào mục đích kinh tế, cần phải nghiên cứu kĩ toàn bộ điều kiện địa lí (địa chất, địa hình, khí hậu, sông ngòi, thổ nhưỡng,…). Vì khi một trong các điều kiện địa lí thay đổi sẽ kéo theo sự thay đổi của các thành phần địa lí khác dẫn đến nhiều hệ lụy, thiệt hại không mong muốn.

Mối quan hệ giữa các thành phần trong lớp vỏ địa lí thường tồn tại và phát triển phụ thuộc, quy định lẫn nhau; luôn trao đổi vật chất và năng lượng với nhau; xâm nhập và tác động lẫn nhau tạo nên thể tổng hợp tự nhiên thống nhất và hoàn chỉnh.

Yếu tố là nguyên nhân cơ bản làm thay đổi lượng nước của sông ngòi là lượng mưa tăng lên. Lượng mưa tăng, nguồn cung cấp nước cho sông ngòi tăng → lượng nước của sông, suối sẽ tăng theo.

Giới hạn dưới của lớp vỏ địa lí kéo đến đáy vựa thẳm cỉa đại dương và đến hết lớp vỏ phong hóa của lục địa.

- Con người chặt phá rừng bừa bãi, phun quá nhiều thuốc trừ sâu hay thải nhiều khí CO₂ vào môi trường → tác động tiêu cực của con người tới sinh quyển, thổ nhưỡng quyển và khí quyển làm cho diện tích rừng thu hẹp làm mất nơi cư trú của động vật, xói mòn sạt lở đất ngày càng gia tăng, ô nhiễm không khí, ô nhiễm môi trường,…

- Trồng rừng ngập mặn ven biển hạn chế ảnh hưởng của xâm ngập mặn, triều cường và sạt lở bờ biển,… là tác động tích cực.

Việc xây dựng các hồ thủy điện sẽ gây ra tác động đến dòng chảy, thảm thực vật xung quanh khu vực công trình. Việc xây hồ thủy điện sẽ sử dụng một diện tích đất nhất định để chứa nước → làm giảm diện tích đất nông nghiệp, đất lâm nghiệp.

Khi các vỏ bộ phận (thạch quyển, khí quyển, thuỷ quyển, sinh quyển) xâm nhập và tác động lẫn nhau được gọi là vỏ địa lí.

Mỗi thành phần của lớp vỏ địa lí đều đồng thời chịu tác động trực tiếp hay gián tiếp của nội lực và ngoại lực, vì thế chúng không tồn tại và phát triển một cách cô lập. Các thành phần của lớp vỏ địa lí luôn xâm nhập vào nhau, trao đổi vật chất và năng lượng với nhau.

- Nhiệt độ Trái Đất nóng lên làm băng tăng, nhiều động vật chết → tác động lẫn nhau giữa khí quyển và sinh quyển.

- Rừng đầu nguồn bị mất làm chế độ nước sông trở nên thất thường → tác động lẫn nhau giữa sinh quyển và thủy quyển.

- Mùa lũ sông diễn ra trùng với mùa mưa, mùa cạn trùng mùa khô → tác động của khí quyển với thủy quyển.

- Biểu hiện không thể hiện quy luật thống nhất và hoàn chỉnh của lớp vỏ địa lí là những trận động đất lớn trên lục địa gây ra hiện tượng sóng thần, không thể hiện rõ mối quan hệ tác động lẫn nhau của các thành phần trong lớp vỏ địa lí.

Nguyên nhân của quy luật này là do tất cả các thành phần của vỏ địa lí không tồn tại và phát triển độc lập mà luôn tác động, trao đổi vật chất và năng lượng với nhau tạo nên thể thống nhất và hoàn chỉnh ⇒ nguyên nhân tạo nên quy luật thống nhất và hoàn chỉnh của lớp vỏ địa lí là do tác động của nội lực và ngoại lực.

Trong lớp vỏ địa lí chỉ cần một thành phần bị biến đổi sẽ kéo theo sự biến đổi của tất cả các thành phần khác. Trong tự nhiên, bất cứ lãnh thỗ nào cũng gồm nhiều thành phần của lớp vỏ địa lí ảnh hưởng qua lại phụ thuộc lẫn nhau và Tất cả các thành phần của lớp vỏ địa lí đều đồng thời chịu tác động trực tiếp hoặc gián tiếp của các hoạt động ngoại lực và nội lực.

Chiều dày của vỏ địa lí khoảng từ 30 - 35 km.

Lớp vỏ địa lí có giới hạn trùng hợp hoàn toàn với lớp vỏ của sinh quyển. Vỏ địa lí bao gồm toàn bộ thuỷ quyển (giới hạn dưới của đại dương đến nơi sâu nhất), sinh quyển và bộ phận phía trên của thạch quyển cùng với phần khí quyển bên dưới lớp ô-zôn. 

Một trong những điểm khác biệt của vỏ địa lí so với vỏ Trái Đất là dày hơn và có sự tham gia của các lớp vỏ bộ phận.