Luyện tập Cơ cấu nền kinh tế, tổng sản phẩm trong nước và tổng thu nhập quốc gia

Cơ cấu kinh tế là tổng thể các ngành, các lĩnh vực, bộ phận kinh tế có quan hệ tương đối ổn định hợp thành.

Sự chuyển dịch cơ cấu ngành kinh tế của nước ta từ khi đổi mới đến nay diễn ra theo xu hướng tăng tỉ trọng ngành công nghiệp - xây dựng và dịch vụ.

Cơ cấu lãnh thổ là một bộ phận của nền kinh tế, là sản phẩm của quá trình phân công lao động theo lãnh thổ. Dựa vào quy mô lãnh thổ sẽ có các cấp toàn cầu và khu vực, quốc gia, các vùng lãnh thổ trong phạm vi quốc gia.

Dựa vào GNI/ người năm 2019, Ngân hàng Thế giới đã phân chia các nước thành bốn nhóm thu nhập:

- Nước có thu nhập thấp có GNI/người dưới 1 025 USD/năm.

- Nước thu nhập trung bình thấp từ 1 026 – 3 995 USD/năm.

- Nước thu nhập trung bình cao từ 3 996 - 12 375 USD/năm.

- Nước thu nhập cao trên 12 375 USD/năm.

Cơ cấu kinh tế theo ngành là tập hợp tất cả các ngành hình thành nên kinh tế và các mối quan hệ tương đối ổn định giữa chúng.

GNI/người được tính bằng cách lấy tổng thu nhập quốc gia chia cho số dân của một nước. Chỉ tiêu này phản ánh mức sống và năng suất lao động của người dân trong một nước.

Theo cách phân loại phổ biến hiện nay, cơ cấu nền kinh tế bao gồm bộ phận cơ cấu ngành kinh tế, thành phần kinh tế và cơ cấu lãnh thổ.

Cơ cấu kinh tế theo lãnh thổ là kết quả của phân công lao động xã hội theo lãnh thổ dựa trên sự khác biệt về điều kiện tự nhiên, điều kiện kinh tế – xã hội,...

Các quốc gia thu nhập thấp chủ yếu tập trung ở châu Phi, Nam Mĩ và một số quốc gia ở châu Á.

Cơ cấu kinh tế theo thành phần kinh tế được hình thành dựa trên chế độ sở hữu, bao gồm nhiều thành phần kinh tế có tác động qua lại với nhau.

Tổng thu nhập từ sản phẩm vật chất và dịch vụ cuối cùng do công dân một nước tạo ra trong khoảng thời gian nhất định (thường là một năm), không phân biệt họ cư trú ở lãnh thổ nào, gọi là tổng sản phẩm trong nước.

Cơ cấu ngành là bộ phận cơ bản nhất của cơ cấu kinh tế, phản ánh trình độ phân công lao động xã hội, việc sử dụng lao động theo ngành và trình độ phát triển của lực lượng sản xuất.

Cơ cấu ngành kinh tế (theo khu vực kinh tế) của các nước đang phát triển có đặc điểm là tỉ trọng nông nghiệp còn chiếm tỉ lệ cao mặc dù công nghiệp, dịch vụ đã tăng.

Ngành xây dựng thuộc công nghiệp và xây dựng, không thuộc nhóm ngành dịch vụ.