Các hệ sinh thái trên cạn và hệ sinh thái dưới nước khác biệt nhau rất nhiều về đặc tính vật lí, hóa học và sinh học.
- Hệ sinh thái trên cạn:
+ Các hệ sinh thái rừng (rừng mưa nhiệt đới, rừng lá rộng rụng theo mùa vùng ôn đới, rừng lá kim …)
+ Hệ sinh thái thảo nguyên
+ Các hệ sinh thái hoang mạc
+ Các hệ sinh thái nông nghiệp vùng đồng bằng
+ Hệ sinh thái núi đá vôi
- Hệ sinh thái dưới nước:
+ Hệ sinh thái nước mặn: hệ sinh thái vùng biển khơi, các hệ sinh thái vùng ven bờ (rừng ngập mặn, rạn san hô, đầm phá ven bờ…)
+ Hệ sinh thái nước ngọt: các hệ sinh thái sông, suối (hệ sinh thái nước chảy), hệ sinh thái hồ, ao (hệ sinh thái nước đứng)
- Rừng, đặc biệt là rừng mưa nhiệt đới là môi trường của nhiều loài sinh vật. Bảo vệ rừng là góp phần bảo vệ các loài sinh vật, điều hòa khí hậu, giữ cân bằng sinh thái của Trái Đất.
- Rừng ở Việt Nam chiếm 1 diện tích khá lớn và gồm nhiều loại rừng như: rừng rậm nhiệt đới, rừng trên núi đá vôi, rừng tre nứa…
- Vai trò của rừng trong việc bảo vệ và chống xói mòn đất, bảo vệ nguồn nước:
+ Cây rừng cản nước mưa làm cho nước ngấm vào đất và lớp thảm mục nhiều hơn, đất không bị khô: bảo vệ được nguồn nước ngầm.
+ Khi nước chảy trên mặt đất, được các gốc cây cản nên chảy chậm lại: chống xói mòn đất.
- Các biện pháp bảo vệ hệ sinh thái rừng và hiệu quả:
Biện pháp | Hiệu quả |
Xây dựng kế hoach khai thác nguồn tài nguyên rưng ở mức độ phù hợp | Hạn chế khai thác cạn kiệt nguồn tài nguyên thiên nhiên |
Xây dựn các khu bảo tồn thiên nhiên, vườn quốc gia | Góp phần bảo vệ hệ sinh thái quan trọng, giữ cân bằng sinh thái và bảo vệ nguồn gen quý hiếm |
Trồng rừng | Chống xói mòn đất, phủ xanh đất trống, đồi trọc |
Phòng cháy rừng | Bảo vệ tài nguyên rừng |
Vận động dân tộc ít người định canh, định cư | Góp phần bảo vệ tài nguyên rừng, hạn chế việc chặt phá rừng, nhất là rừng đầu nguồn |
Phát triển dân số hợp lí, kiểm soát việc di dân | Giảm áp lực sử dụng tài nguyên thiên nhiên quá mức cho phép |
Tăng cường công tác tuyên truyền và giáo dục bảo vệ rừng | Giúp cho toàn dân tích cực tham gia trồng và bảo vệ rừng. |
- Biển là hệ sinh thái khổng lồ chiếm ¾ diện tích bề mặt Trái Đất.
- Hiện nay, mức độ khai thác nguồn tài nguyên này quá nhanh nên nhiều loài sinh vật biển có nguy cơ bị tuyệt chủng.
- 1 số loài sinh vật biển đang đứng trước nguy cơ bị tuyệt chủng và các bảo vệ.
Tình huống | Biện pháp |
Các loài sinh vật biển đang bị săn lùng, khai thác, số lượng cá thể nhiều loài giảm mạnh |
- Kiểm soát chặt chẽ việc khai thác sinh vật biển, xử lí nghiêm các hành vi trái phép - Bảo vệ môi trường sống của sinh vật - Xây dựng các khu bảo tồn |
Môi trường sống của nhiều loài sinh vật bị thu hẹp và hủy hoại | Bảo vệ môi trường sống của sinh vật, phục hồi các môi trường bị ô nhiễm, hủy hoại |
Rác thải, xăng dầu, hóa chất độc hại theo các dòng sông chảy từ đất liền ra biển |
- Hạn chế sử dụng các loại thuốc bảo vệ thực vật, bỏ rác đúng nơi quy định - Xử lí nước thải trước khi đổ ra sông, suối. |
Tổ chức các ngày bảo vệ môi trường, vận động, tuyên truyền người dân, học sinh, trẻ em | - Giúp làm sạch môi trường, nâng cao được ý thức bảo vệ môi trường của mọi người. |
- Các hệ sinh thái nông nghiệp cung cấp lương thực, thực phẩm nuôi sống con người và nguyên liệu cho công nghiệp.
- Nước ta có nhiều vùng sinh thái nông nghiệp phân bố ở các điều kiện địa lý và khí hậu khác nhau từ Bắc vào Nam.
- Cần duy trì các hệ sinh thái nông nghiệp chủ yếu, đồng thời cải tạo các hệ sinh thái nông nghiệp để đạt năng suất và hiệu quả cao. Đảm bảo cho sự phát triển ổn định về kinh tế và môi trường của đất nước.
Mời các bạn tham khảo thêm tài liệu: Sinh học lớp 9, Giải Vở BT Sinh Học 9, Chuyên đề Sinh học 9, Giải bài tập Sinh học 9, Tài liệu học tập lớp 9