Góp phần xây dựng nếp sống văn hóa ở cộng đồng dân cư

I. Khái quát tình huống

1) Hiện tượng: Tảo hôn, sinh nhiều con, li hôn

Sự ảnh hưởng:

• Trẻ em không được đi học
• Mê tín dị đoan
• Các tệ nạn xã hội
• Ma chay linh đình

⇒ Đều là nững nguyên nhân gây nên sự đói nghèo, hủ tục

2) Phong trào xây dựng làng xóm văn hóa:

• Quang cảnh làng sạch sẽ, dùng nước sạch
• Có cơ sở trạm y tế xã
• Trật tự an ninh được đảm bảo
• Xóa bỏ những phong tục tập quán lạc hậu

* Ý nghĩa: Xây dựng nếp sống văn hoá ở cộng đồng dân cư là việc làm cần thiết và có ý nghĩa quan trọng đối với đời sống của người dân và sự phát triển, giữ vững bản sắc văn hoá của dân tộc ta.

II. Nội dung bài học

1) Khái niệm:

Cộng đồng dân cư là toàn thể những người cùng sinh sống trong một khu vực lãnh thổ hoặc đơn vị hành chính, gắn bó thành một khối, giữa họ có sự liên kết và hợp tác với nhau cùng thực lợi ích chung

2) Ý nghĩa:

- Làm cho đời sống văn hoá tinh thần ngày càng lành mạnh.

- Xây dựng tình đoàn kết xóm giềng

- Làm cho cuộc sống bình yên hạnh phúc.

3) Cách rèn luyện:

- Học sinh cần tránh những việc làm xấu

- Nên tham gia những hoạt động vừa sức trong việc xây dựng nếp sống văn hoá ở cộng đồng dân cư

4) Bài tập

1. Em hãy tự nhận xét bản thân và gia đình em đã có những việc làm nào đúng, việc làm nào sai trong việc xây dựng nếp sống văn hóa ở cộng đồng?

Trả lời:

- Việc làm đúng của bản thân em và gia đình:

• Thực hiện chủ trương đường lối của Đảng và nhà nước
• Ủng hộ đồng bào lũ lụt
• Có ý thức giữ vệ sinh, làm sạch đẹp môi trường sống
• Hàng tháng đóng đầu đủ tiền vệ sinh môi trường
• Tiết kiệm điện, nước, tiết kiệm khi tổ chức đám cưới, đám tang
• Gia đình hạnh phúc: Bố mẹ con cái thương yêu nhau, con cái học hành chăm ngoan
• Thực hiện đúng quy ước của khu phố, tổ dân phố...

- Những việc làm chưa đúng của gia đình:

• Chưa vận động được bà con tiết kiệm khi tổ chức đám cưới, đám tang
• Chưa vận động được bà con sinh đẻ kế hoạch
• Thỉnh thoảng mẹ vẫn còn đi xem bói, xin xăm

- Bản thân em:

• Nhiều lúc còn ham chơi
• Làm việc chưa có kế hoạch
• Thỉnh thoảng còn la cà hàng quán.

2. Theo em, những biểu hiện nào sau đây là xây dựng nếp sống văn hóa (và ngược lại)? Vì sao?

a) Các gia đình giúp nhau làm kinh tế, xóa đói giảm nghèo

b) Trẻ em tụ tập ở quán xá, la cà ngoài đường

c) Bỏ trồng cây thuốc phiện

d) Trẻ em đến tuổi đi học đều đến trường

đ) Sinh đẻ có kế hoạch

e) Tổ chức cưới xin, ma chay linh đình

g) Trồng cây ở đường làng, lối xóm

h) Tảo hôn (Lấy vợ, lấy chồng trước tuổi mà pháp luật quy định)

i) Tích cực đọc sách báo

k) Làm vệ sinh đường phố, làng, xóm

l) Chữa bệnh bằng cúng bái, bùa phép

m) Tụ tập đánh bạc, chích hút ma túy

n) Nghe và tuyên truyền tin đồn nhảm

o) Xây dựng điểm vui chơi cho trẻ em

Trả lời

- Những biểu hiện xây dựng nếp sống văn hóa: (a), (b), (d), (đ), (g), (i), (k), (o)

- Những biểu hiện không xây dựng nếp sống văn hóa: (b), (e), (l), (h), (m), (n)

3. Em có nhận xét gì về nếp sống văn hóa nơi gia đình em ở? Lấy một vài ví dụng về những việc mà theo em là góp phần xây dựng nếp sống văn hóa và ngược lại?

Trả lời:

- Nơi em ở là khu tập thể trung tâm thành phố, các hộ gia đình đều được công nhận là gia đình văn hóa, mọi người đoàn kết thương yêu nhau, giúp đỡ nhau khi khó khăn hoạn nạn, chia xẻ với nhau niềm vui, nỗi buồn. Động viên nhau thực hiện nếp sống văn minh như:

• Giữ vệ sinh chung, không vứt rác bừa bãi
• Không mê tín dị đoạn
• Treo cờ tổ quốc nhân dịp những ngày lễ lớn
• Giữ gìn trật tự an ninh trong khu tập thể
• Động viên con, em thi đua học tập tốt, làm nghĩa vụ quân sự khi có lệnh nhập ngũ
• Không to tiếng với nhau khi có xích mích giữa các gia đình.
• Thực hiện sinh đẻ có kế hoạch.

4. Hãy tìm một việc làm mà em cho là thiết thực nhất để góp phần xây dựng nếp sống văn hóa ở nơi em ở.

Trả lời:

- Tổ chức hoạt động dọn dẹp khu phố hàng tuần kết hợp tuyên truyền vứt rác đúng chỗ.

- Tuyên truyền pháp luật, tác hại về tảo hôn để người dân hiểu và biết.

- Tạo điều kiện, khuyến khích, hỗ trợ về học tập với gia đình có hai con gái.