Quyền tự do ngôn luận

I. Khái quát nội dung vấn đề

Việc làm thể hiện quyền tự do ngôn luận:

- Học sinh thảo luận bàn biện pháp giữ gìn vệ sinh trường, lớp.

- Tổ dân phố họp bàn về công tác trật tự an ninh ở địa phương.

- Góp ý kiến vào việc dự thảo luật, dự thảo Hiến pháp

* Kết luận: Quyền tự do ngôn luận là quyền trình bày ý kiến một cách rõ ràng, mạch lạc của một người nào đó mà không sợ trả thù hoặc kiểm duyệt của chính quyền hay chịu sự trùng phạt của xã hội. Quyền tự do ngôn luận được thừa nhận như là một quyền con người trong Điều 19 Tuyên ngôn Quốc tế về Nhân quyền và được thừa nhận trong luật nhân quyền quốc tế tại Điều 19 Công ước Quốc tế về các Quyền Dân sự và Chính trị

II. Nội dung bài học

1. Quyền tự do ngôn luận:

- Là quyền của công dân được tham gia bàn bạc, thảo luận đóng góp ý kiến vào những vấn đề chung của đất nước, xã hội

2. Những quy định của pháp luật về quyền tự do ngôn luận:

- Công dân có quyền tự do ngôn luận, tự do báo chí, có quyền thông tin theo qui định của pháp luật

- Sử dụng quyền tự do ngôn luận trong các cuộc họp ở cơ sở trên các phương tiện thông tin đại chúng, kiến nghị với đại biểu quốc hội, đại biểu hội đồng nhân dân, góp ý kiến vào các văn bản dự thảo luật.

3. Trách nhiệm của nhà nước:

- Nhà nước tạo điều kiện thuận lợi để công dân thực hiện quyền tự do ngôn luận, tự do báo chí, phát huy đúng vai trò của mình.

4. Bài tập

1. Trong các tình huống sau đây, tình huống nào thể hiện quyền tự do ngôn luận của công dân?

a. Góp ý trực tiếp với người có hành vi xâm phạm tài sản Nhà nước, xâm phạm quyền sở hữu công dân

b. Viết bài đăng báo phản ánh việc làm thiếu trách nhiệm, gây lãng phí, gây thiệt hại đến tài sản Nhà nước

c. Làm đơn tố cáo với cơ quan quản lí về một số cán bộ có biểu hiện tham nhũng

d. Chất vấn đại biểu Quốc hội, đại biểu Hội đồng nhân dân trong các kì tiếp xúc cử tri

Trả lời:

Tình huống thể hiện quyền tự do ngôn luận là tình huống (b), (d)

2. Khi phương tiện thông tin đại chúng đăng các thông tin về dự thảo Luật Giáo dục, nhiều học sinh muốn phát biểu ý kiến, quan điểm của mình nhưng các bạn còn ngại không biết học sinh có được phép góp ý, phát biểu và thực hiện bằng cách nào?

Em hãy chỉ ra một phương án giúp các bạn?

Trả lời:

- Học sinh được phép góp ý và phát biểu

- Bằng cách:

+ Trực tiếp phát biểu tại các cuộc họp lấy ý kiến đóng góp của công dân vào dự thảo luật

+ Viết thư đóng góp ý kiến gửi cơ quan soạn thảo luật

3. Hiện nay trên đài phát thanh, truyền hình và một số báo có mở những chuyên mục để công dân tham gia đóng góp ý kiến, trình bày thắc mắc, phản ánh nguyện vọng của mình. Em hãy nêu tên một vài chuyên mục mà em biết?

Trả lời:

Chuyên mục:

- Hộp thư truyền hình

- Nhịp cầu tuổi thơ

- Bạn của nhà nông

- An toàn giao thông

- Với khán giả VTV3

- Blog giao thông

4. Nhà nước có trách nhiệm như thế nào trong việc bảo đảm quyền tự do ngôn luận của công dân?

Trả lời:

Nhà nước có trách nhiệm tạo điều kiện thuận lợi để công dân thực hiện quyền tự do ngôn luận, tự do báo chí và để báo chí phát huy hết vai trò của mình.

5. Tình huống:

Khi đọc những quy định của pháp luật về quyền tự do ngôn luận, bạn Hải cho rằng, chỉ khi nào chúng ta được tự do phát ngôn mà không cần tuân thủ các quy định của pháp luật thì khi đó chúng ta mới thực sự có quyền tự do ngôn luận.

Em có đồng ý với quan niệm của bạn Hải hay không? Tại sao?

Trả lời:

Em không đồng ý với quan niệm của bạn Hải. Bởi vì quyền tự do ngôn luận không phải là muốn phát ngôn như thế nào cũng được mà cần phải tuân thủ một số quy định của pháp luật. Điều đó giúp cho quyền tự do ngôn luận vừa mang lại lợi ích cho mình nhưng đồng thời cũng đem lại lợi ích cho người khác và toàn xã hội

6. Tình huống:

Bác sĩ A đã công bố cho mọi người biết thông tin cụ thể về tình trạng sức khoẻ của một số bệnh nhân bị nhiễm HIV khi chưa được sự đồng ý của họ. Khi bị các bệnh nhân đó phản đối, bác sĩ A cho rằng công dân có quyền tự do ngôn luận nên việc mình làm là không hề sai.

Theo em, bác sĩ A giải thích như vậy có đúng không? Tại sao?

Trả lời:

Bác sĩ A giải thích như vậy là sai. Bởi vì theo quy định của pháp luật, người bị nhiễm HIV có quyền được giữ kín thông tin về bệnh tật của mình. Bác sĩ có nghĩa vụ phải giữ bí mật thông tin cho bệnh nhân. Mọi sự công bố phải được sự đồng ý của bệnh nhân.