Điều kiện tự nhiên khu vực Nam Á

1. Vị trí địa lí và địa hình

Vị trí địa lí:

• Nằm ở phía nam châu Á (40B đến 380B).
• Tiếp giáp: biển A-rap, vịnh Ben-gan và khu vực Tây Nam Á, Trung Á, Đông Á và Đông Nam Á.

Địa hình:

- Nam Á có 3 miền địa hình:

• Phía Bắc: hệ thống núi Hi-ma-lay-a cao, đồ sộ nhất thế giới, chạy theo hướng tây bắc – đông nam; đây là ranh giới khí hậu quan trọng giữa hai khu vực Trung Á và Nam Á.
• Ở giữa: đồng bằng Ấn-Hằng, rộng và bằng phẳng, dài hơn 3000km chạy vắt ngang từ biển A-rap đến vịnh Ben-gan, bề rộng từ 250 – 350 km.
• Phía Nam: sơn nguyên Đê-can nằm kẹp giữa dãy Gát Đông và Gát Tây.

2. Khí hậu, sông ngòi và cảnh quan tự nhiên

a) Khí hậu.

- Đại bộ phận Nam Á nằm trong đới khí hậu nhiệt đới gió mùa, có mưa nhiều nhất trên thế giới. Tuy nhiên có sự phân hóa đa dạng:

• Dãy Hi-ma-lay-a: khí hậu thay đổi theo độ cao và phân hóa phức tạp.
• Sườn phía nam đón gió mùa tây nam nên có mưa nhiều, sường bắc mưa ít, độ cao trên 4500m là đới băng tuyết vĩnh cửu.
• Sườn bắc chắn gió mùa đông bắc nên phía nam Himalaya không quá lạnh như những nơi cùng vĩ độ ở Việt Nam.
• Vùng Tây Bắc Ấn Độ và Pa-ki-xtan: khí hậu nhiệt đới khô, lượng mưa 200 – 500mm. Phía Đông có lượng mưa nhiều nhất thế giới.

- Nhịp điệu gió mùa tạo ra sự phân hóa đa dạng của lượng mưa, ảnh hưởng lớn đến sản xuất và sinh hoạt.

⇒ Địa hình là nhân tố ảnh hưởng rõ rệt đến sự phân hóa khí hậu Nam Á.

b) Sông ngòi và cảnh quan.

- Nam Á có nhiều sông lớn, dày đặc: sông Ấn, sông Hằng, sông Bra-ma-pút.

- Cảnh quan: rừng nhiệt đới ẩm, xavan, hoang mạc và cảnh quan núi cao.