Luyện tập: Một số lực thường gặp

Câu 1: Nhận biết

Chọn đáp án đúng

Lực nào dưới đây là lực đàn hồi của lò xo?

A.
Trọng lực.
B.
Lực đẩy Acsimet.
C.
Lực căng.
D.
Lực ma sát.

Hướng dẫn:

Lực đàn hồi của lò xo là lực căng của lò xo. Khi kéo giãn lò xo, lực đàn hồi có xu hướng làm ngắn lò xo. Khi lò xo bị nén thì lực đàn hồi lại có xu hướng làm lò xo giãn ra.

Câu 2: Thông hiểu

Chọn các yếu tố thích hợp

Lực cản của chất lưu tác dụng lên một vật chuyển động phụ thuộc vào yếu tố nào?

A.
Hình dạng, kích thước và trong lượng của vật.
B.
Hình dạng của vật.
C.
Kích thước của vật.
D.
Trọng lượng của vật.

Hướng dẫn:

Lực cản của chất lưu tác dụng lên một vật chuyển động phụ thuộc vào các yếu tố:

- Hình dạng của vật.

- Kích thước của vật.

- Trọng lượng của vật

Câu 3: Nhận biết

Xác định công thức thích hợp

Lực ma sát trượt tỉ lệ với lực ép vuông góc giữa các bề mặt lại với nhau thông qua biểu thức nào?

A.
$μ = F_{ms} . N$
B.
$\mu =\frac{N}{F_{ms} }$
C.
$μ = F_{ms} − N$
D.
$\mu =\frac{F_{ms} }{N}$

Hướng dẫn:

Lực ma sát trượt tỉ lệ với lực ép vuông góc giữa các bề mặt với nhau. Như vậy tỉ số độ lớn của lực ma sát trượt $F_{mst}$ và độ lớn lực ép vuông góc $N$ không đổi. Hệ số này được gọi là hệ số ma sát trượt và được xác định bởi công thức: $\mu =\frac{F_{ms} }{N}$

Câu 4: Thông hiểu

Chọn kết luận đúng

Một vật trượt trên một mặt phẳng, khi tốc độ của vật tăng thì hệ số ma sát giữa vật và mặt phẳng:

A. Không đổi.
B. Giảm xuống.
C. Tăng tỉ lệ với tốc độ của vật.
D. Tăng tỉ lệ với bình phương tốc độ của vật.

Hướng dẫn:

Lực ma sát trượt: không phụ thuộc vào diện tích tiếp xúc và tốc độ của vật; mà nó tỉ lệ với lực ép vuông góc giữa các bề mặt và phụ thuộc vào vật liệu cũng như tình trạng của các mặt tiếp xúc. Hệ số ma sát là một đại lượng không đổi, có giá trị khác nhau giữa các vật liệu.

Câu 5: Nhận biết

Tìm câu sai

Một người có khối lượng $m$ đặt ở nơi có gia tốc trọng trường $g$ . Phát biểu nào sau đây sai?

A. Điểm đặt có trọng lực là trọng tâm của vật.
B. Trọng lực tỉ lệ nghịch với khối lượng của vật.
C. Trọng lực có độ lớn được xác định bởi biểu thức $P=m.g$ .
D. Trọng lực là lực hút của Trái Đất tác dụng lên vật.

Hướng dẫn:

Trọng lực có độ lớn được xác định bởi biểu thức $P=m.g$ nên trọng lực tỉ lệ thuận với khối lượng của vật.

Vậy câu sai là: "Trọng lực tỉ lệ nghịch với khối lượng của vật".

Câu 6: Thông hiểu

Chọn kết luận đúng

Tại cùng một địa điểm, hai vật có khối lượng $m_1 < m_2$ , trọng lượng tác dụng lên hai vật lần lượt là $P_1;P_2$ . Trọng lượng của hai vật đó luôn thỏa mãn điều kiện:

A. $\frac{{{P_1}}}{{{P_2}}} < \frac{{{m_1}}}{{{m_2}}}$
B. $\frac{{{P_1}}}{{{P_2}}} = \frac{{{m_1}}}{{{m_2}}}$
C. $P_1> P_2$
D. $P_1=P_2$

Hướng dẫn:

Ta có: $\left\{ \begin{gathered} {P_1} = {m_1}g \hfill \\ {P_2} = {m_2}g \hfill \\ {m_1} < {m_2} \hfill \\ \end{gathered} ight. \Rightarrow \frac{{{P_1}}}{{{P_2}}} = \frac{{{m_1}g}}{{{m_2}g}} = \frac{{{m_1}}}{{{m_2}}} < 0 \Rightarrow {P_1} < {P_2}$

Vậy đáp án đúng là: $\frac{{{P_1}}}{{{P_2}}} = \frac{{{m_1}}}{{{m_2}}}$

Câu 7: Nhận biết

Chọn đáp án đúng

Một vật ở trong lòng chất lỏng và đang chuyển động đi xuống, khi đó độ lớn giữa lực đẩy Archimedes và trọng lượng của vật như thế nào?

A.
Độ lớn giữa lực đẩy Archimedes lớn hơn trọng lượng của vật.
B.
Không xác định được.
C.
Độ lớn giữa lực đẩy Archimedes nhỏ hơn trọng lượng của vật.
D.
Độ lớn giữa lực đẩy Archimedes bằng trọng lượng của vật.

Hướng dẫn:

Một vật ở trong lòng chất lỏng và đang chuyển động đi xuống, có nghĩa là, độ lớn giữa lực đẩy Archimedes nhỏ hơn trọng lượng (độ lớn của trọng lực) của vật.

Câu 8: Thông hiểu

Tìm phát biểu sai

Phát biểu nào sau đây là không đúng?

A.
Lực tổng hợp của hai lực cân bằng bằng không.
B.
Tác dụng của hai lực cân bằng lên vật triệt tiêu nhau.
C.
Khi độ lớn lực phát động nhỏ hơn lực cản, vật chuyển động chậm dần.
D.
Khi độ lớn lực phát động nhỏ hơn lực cản, vật chuyển động nhanh dần.

Hướng dẫn:

- Vật chuyển động nhanh dần khi độ lớn lực phát động lớn hơn lực cản.

- Vật chuyển động chậm dần khi độ lớn lực phát động nhỏ hơn lực cản.

- Khi 2 lực này cân bằng, vật chuyển động với vận tốc không đổi.

Câu 9: Nhận biết

Chọn kết luận đúng

Cặp lực nào sau đây là cặp lực cân bằng?

A.
Hai lực cùng tác dụng lên một vật, cùng phương, ngược chiều.
B.
Hai lực cùng tác dụng lên một vật, cùng phương, cùng chiều, cùng độ lớn.
C.
Hai lực cùng tác dụng lên một vật, cùng phương, cùng chiều.
D.
Hai lực cùng tác dụng lên một vật, cùng phương, ngược chiều, cùng độ lớn.

Hướng dẫn:

Hai lực nằm dọc theo một đường thẳng, ngược chiều, tác dụng vào cùng một vật và có độ lớn bằng nhau được gọi là hai lực cân bằng.

Câu 10: Nhận biết

Hoàn thành định nghĩa

Trọng lực là:

A.
lực hấp dẫn của Trái Đất tác dụng lên vật.
B.
lực đẩy của nước tác dụng lên vật.
C.
lực ma sát giữa Trái Đất và vật.
D.
lực cản của Trái Đất tác dụng lên vật.

Hướng dẫn:

Trọng lực là lực hấp dẫn của Trái Đất tác dụng lên vật.

Câu 11: Thông hiểu

Kết luận nào đúng

Khi đưa một vật từ mặt đất lên cao thì:

A.
Khối lượng và trọng lượng đều không thay đổi.
B.
Khối lượng của vật tăng lên, còn trọng lượng của vật không đổi.
C.
Khối lượng của vật không đổi, còn trọng lượng của vật thay đổi.
D.
Khối lượng và trọng lượng đều giảm.

Hướng dẫn:

Khối lượng m không thay đổi; trọng lượng $P = m.g$ giảm theo độ cao do g giảm theo độ cao.

Câu 12: Thông hiểu

Chọn kết luận đúng

Cặp lực nào là cặp lực cân bằng trong 4 cặp lực sau:

(a) Lực của động cơ ô tô khi ô tô chuyển động và trọng lực của ô tô.

(b) Trọng lực của quả cam trên một đĩa cân và trọng lực của các quả cân trên đĩa cân còn lại khi cân thăng bằng.

(c) Lực mà lò xo tác dụng vào vật và lực mà vật tác dụng vào lò xo.

(d) Lực của hai em bé kéo hai đầu sợi dây khi sợi dây đứng yên.

A. a và b.
B. b, c và d.
C. d.
D. c và d.

Hướng dẫn:

Hai lực nằm dọc theo một đường thẳng, ngược chiều, có độ lớn bằng nhau và tác dụng vào cùng một vật được gọi là hai lực cân bằng.

(a) Lực của động cơ ô tô khi ô tô chuyển động và trọng lực của ô tô - Đây không phải là hai lực cân bằng vì lực của động cơ ô tô khi ô tô chuyển động có phương nằm ngang, trọng lực của ô tô có phương thẳng đứng.

(b) Trọng lực của quả cam trên một đĩa cân và trọng lực của các quả cân trên đĩa cân còn lại khi cân thăng bằng. Đây không phải là hai lực cân bằng vì hai lực này không tác dụng vào cùng một vật, có độ lớn bằng nhau, phương song song, cùng chiều.

(c) Lực mà lò xo tác dụng vào vật và lực mà vật tác dụng vào lò xo. Đây không phải là hai lực cân bằng vì hai lực này không tác dụng vào cùng một vật.

(d) Lực của hai em bé kéo hai đầu sợi dây khi sợi dây đứng yên. Đây là hai lực cân bằng, vì cùng tác dụng vào sợi dây, có phương trùng với phương của sợi dây, ngược chiều và độ lớn như nhau.

Câu 13: Thông hiểu

Tìm yếu tố thích hợp nhất

Yếu tố quyết định nhất trong trò chơi kéo co là:

A.
khối lượng của mỗi bên
B.
độ nghiêng của dây kéo
C.
lực ma sát của chân và sàn đỡ
D.
lực kéo của mỗi bên

Hướng dẫn:

Yếu tố quyết định nhất trong trò chơi kéo co là: lực ma sát của chân và sàn đỡ.

Câu 14: Thông hiểu

Chọn đáp án sai

Lực ma sát trượt không có đặc điểm nào?

A.
Xuất hiện khi một vật trượt trên bề mặt của một vật khác.
B.
Có hướng ngược với hướng chuyển động trượt.
C.
Độ lớn không phụ thuộc vào diện tích tiếp xúc.
D.
Có phương vuông góc với bề mặt tiếp xúc.

Hướng dẫn:

Lực ma sát trượt có phương dọc theo bề mặt tiếp xúc và gần như không phụ thuộc vào diện tích tiếp xúc. Nếu một viên gạch bị kéo trượt dọc theo mặt bàn phẳng thì lực ma sát trượt là như nhau cho dù viên gạch nằm hay đứng.

Lực ma sát trượt tỉ lệ với lực ép vuông góc giữa các bề mặt với nhau. Với vật chuyển động trên mặt phẳng ngang thì lực ép bằng trọng lượng.

Vậy lực ma sát trượt không có đặc điểm có phương vuông góc với bề mặt tiếp xúc.

Câu 15: Nhận biết

Tính trọng lượng của vật

Một vật có khối lượng 10 kg. Trọng lượng của vật là bao nhiêu? Biết gia tốc rơi tự do trên Trái Đất là g = 9,8 m/s².

A.
19,8 N.
B.
0,98 N.
C.
0,2 N.
D.
98 N.

Hướng dẫn:

Trọng lượng của vật: $P=mg=10.9,8=98(N)$

Chúc mừng Bạn đã hoàn thành bài!

Vật Lí 10 CD

Bài mở đầu

Giới thiệu mục đích học tập môn Vật lí

Chủ đề 1: Mô tả chuyển động

Bài 1: Tốc độ, độ dịch chuyển và vận tốc

Bài 2: Đồ thị độ dịch chuyển theo thời gian. Độ dịch chuyển tổng hợp và vận tốc tổng hợp

Bài 3: Gia tốc và đồ thị vận tốc - thời gian

Bài 4: Chuyển động biến đổi

Chủ đề 2: Lực và chuyển động

Bài 1: Lực và gia tốc

Bài 2: Một số lực thường gặp

Bài 3: Ba định luật Newton về chuyển động

Bài 4: Khối lượng riêng, áp suất chất lỏng

Bài 5: Tổng hợp và phân tích lực

Bài 6: Mômen lực. Điều kiện cân bằng của vật

Chủ đề 3: Năng lượng

Bài 1: Năng lượng và công

Bài 2: Bảo toàn và chuyển hóa năng lượng

Chủ đề 4: Động lượng

Bài 1: Động lượng và định luật bảo toàn động lượng

Bài 2: Động lượng và năng lượng trong va chạm

Chủ đề 5: Chuyển động tròn và biến dạng

Bài 1: Chuyển động tròn

Bài 2: Sự biến dạng