Luyện tập Quá trình hình thành loài (tiếp theo)

sinh thái

cách li tập tính

cách li địa lí

Kết quả của tự đa bội 2n thành 4n của loài lúa mì

Kết quả của quá trình lai xa khác loài

Sự cách li địa lí giữa lúa mì châu Âu và lúa mì châu Mỹ

4

3

1

Lai xa khác loài

Con lai thường giống mẹ

Số lượng bộ NST khác nhau

Những cá thể thuộc các quần thể cùng loài khác nhau khi sống trong những sinh cảnh khác nhau thường không thể giao phối với nhau dẫn đến cách li sinh sản. Đây là đặc điểm của cơ chế cách li sinh thái.

Ở các loài sinh sản vô tính và đơn tính, việc phân biệt 2 loài thân thuộc là không dễ dàng.

Quá trình hình thành loài thường gắn liền với quá trình hình thành quần thể thích nghi.

IIIa – IIb – Ia

Ia – IIb – IIIc

IIa – IIIb – Ic

cách li tập tính

Cách li sinh thái

Cách li địa lí

Tế bào của cơ thể lai khác loài chứa bộ NST của 2 loài bố, mẹ.

Hai bộ NST đơn bội khác loài trong cùng 1 tế bào nên gay khó khăn cho sự tiếp hợp và trao đổi chéo giữa các cặp NST, do vậy làm cản trở quá trình phát sinh giao tử.

Cơ thể lai xa thực hiện việc duy trì và hát triển nòi giống bằng hình thức sinh sản sinh dưỡng.

Quá trình hình thành loài mới có thể diễn ra từ từ trong hàng vạn, hàng triệu năm hoặc có thể diễn ra tương đối nhanh chóng trong một thời gian không dài lắm.

Loài mới không xuất hiện với một cá thể duy nhất mà phải là 1 quần thể hay mọt nhóm quần thể tồn tại và phát triển như một mắt xích trong hệ sinh thái và đứng vững qua thời gian dưới tác dụng của CLTN.

Lai xa và đa bội hóa là con đường hình thành loài mới thường gặp ở thực vật, ít gặp ở động vật vì ở động vật, cơ chế cách li sinh sản giữa 2 loài rất phức tạp và việc đa bội hóa thường gây chết.

Địa lí – sinh thái

Di truyền

Sinh lí – hóa sinh

(1) và (2)

(1) và (3)

(2) và (3)

Địa lí – sinh thái

Di truyền

Hình thái

Do ngoại cảnh thay đổi

Do áp lực của chọn lọc

Do đột biến

Dị đa bội

Tự đa bội

Lai xa khác loài