Luyện tập Tính chất hóa học của kim loại CD

Nhận biết Thông hiểu Vận dụng Vận dụng cao

Bài kiểm tra này bao gồm 20 câu
Điểm số bài kiểm tra: 20 điểm
Xem lại kỹ lý thuyết trước khi làm bài
Chuẩn bị giấy và bút để nháp trước khi bắt đầu

Bắt đầu!!

00:00:00

Câu 1: Nhận biết
Dung dịch tác dụng với Fe sinh ra khí H2
Kim loại Fe tác dụng với dung dịch nào sau đây sinh ra khí H₂?
- A. HNO₃ đặc, nóng.
- B. CuSO₄.
- C. H₂SO₄ đặc, nóng.
- D. HCl.
Hướng dẫn:
Kim loại sắt có giá trị thế điện cực chuẩn E^o_Mⁿ⁺/M < 0 có thể khử được H⁺ trong dung dịch hydrochloric acid hoặc dung dịch sulfuric acid loãng, tạo thành khí H₂.
Fe + 2HCl → FeCl₂ + H₂↑
Câu 2: Nhận biết
Dung dịch tác dụng được với kim loại Cu
Dung dịch nào sau đây tác dụng được với kim loại Cu?
- A. H₂SO₄ loãng.
- B. HNO₃ loãng.
- C. HCl.
- D. KOH.
Hướng dẫn:
Dung dịch HNO₃ có tính oxi hóa mạnh nên nó có thể oxi hóa được hầu hết các kim loại (trừ Au, Pt) lên số oxi hóa cao nhất.
Câu 3: Thông hiểu
Kim loại dùng để làm sạch dung dịch ZnSO4
Dung dịch muối ZnSO₄ có lẫn một ít tạp chất là CuSO₄. Dùng kim loại nào sau đây để làm sạch dung dịch ZnSO₄ nêu trên là dễ dàng nhất?
- A. Zn.
- B. Cu.
- C. Mg.
- D. Fe.
Hướng dẫn:
Ta dùng kim loại Zn để làm sạch:

Zn + CuSO₄ → ZnSO₄ + Cu↓
Câu 4: Vận dụng cao
Tính thể khí NO tạo thành và khối lượng muối trong dung dịch
Cho 0,87 gam hỗn hợp gồm Fe, Cu, Al vào bình đựng 300 ml dung dịch H₂SO₄ 0,1 M. Sau khi các phản ứng xảy ra hoàn toàn thu được 0,32 gam chất rắn và có 495,8 ml khí (đkc) thoát ra. Thêm tiếp vào bình 0,425 gam NaNO₃ khi các phản ứng kết thúc thì thể tích khí NO (đkc, sản phẩm khử duy nhất) tạo thành và khối lượng muối trong dung dịch là
- A. 0,2479 lít và 3,865 gam.
- B. 0,2479 lít và 3,750 gam.
- C. 0,12395 lít và 3,750 gam.
- D. 0,12395 lít và 3,865 gam.
Hướng dẫn:
n_H2SO4 = 0,03 mol và n_H2 = 0,02 ⇒ acid dư, Al và Fe tan hết.
⇒ Chất rắn còn lại là Cu: n_Cu = $\frac{0,32}{64}$ = 0,005 (mol)
Ta có: 27n_Al+ 56n_Fe = 0,87 – 0,32 = 0,55 (1)
Bảo toàn electron: 3n_Al+ 2n_Fe = 2n_H2 = 0,04 (2)
Giải hệ (1) và (2) ta có: n_Al = 0,01 mol và n_Fe = 0,005 mol
Trong bình chứa Al³⁺ (0,01 mol); Fe²⁺ (0,005 mol), H⁺ (0,02 mol), SO₄^2- (0,03 mol) và Cu (0,005 mol).
Khi thêm vào bình: n_NaNO3 = 0,005 (mol)
Quá trình nhận electron của chất oxi hóa:
4H⁺ + NO₃^– + 3e → NO + 2H₂O
mol: 0,02 → 0,005 → 0,015 → 0,005
Chất khử: n_{e cho} = n_Fe²⁺+ 2n_Cu = 0,015 (mol)
Vậy cả H⁺ và NO₃^– đều hết; Fe²⁺và Cu phản ứng hết tạo ra Fe³⁺và Cu²⁺.
⇒ V_NO = 0,005.24,79 = 0,12395 lít
Trong dung dịch chứa Al³⁺, Fe³⁺, Cu²⁺ (tổng 0,87 gam); Na⁺ (0,005 mol); SO₄^2- (0,03 mol).
⇒ m_muối = 3,865 gam
Câu 5: Nhận biết
Kim loại bị thụ động trong sulfuric acid đặc, nguội
Kim loại bị thụ động trong sulfuric acid đặc, nguội là:
- A. Cu, Ag.
- B. Al, Fe.
- C. Au, Pt.
- D. Fe, Ag.
Hướng dẫn:
Do sulfuric acid đặc, nguội đã oxi hóa bề mặt kim loại tạo thành màng oxide có tính trơ, làm cho một số kim loại như nhôm, sắt, chromium bị thụ động.
Câu 6: Nhận biết
Kim loại không tác dụng với dd H2SO4 loãng và dung dịch HCl
Kim loại nào sau đây không tác dụng với dd H₂SO₄ loãng và dung dịch HCl?
- A. Na.
- B. Mg.
- C. Al.
- D. Cu.
Hướng dẫn:
Kim loại Cu có giá trị thế điện cực chuẩn dương nên không tác dụng với dung dịch hydrochloric acid hoặc sulfuric acid loãng.
Câu 7: Nhận biết
Kim loại Na tác dụng với nước
Kim loại Na tác dụng với nước sinh H₂ và
- A. NaH.
- B. NaOH.
- C. Na₂O₂.
- D. Na₂O.
Hướng dẫn:
Kim loại Na tác dụng với nước sinh H₂ và:

2Na + 2H₂O → 2NaOH + H₂
Câu 8: Vận dụng
Tính giá trị của a
Cho a gam Mg vào 100 ml dung dịch Al₂(SO₄)₃ 1M và CuSO₄ 3 M thu được 21,9 gam hỗn hợp chất rắn gồm 2 kim loại. Giá trị của a là
- A. 13,4.
- B. 14,4.
- C. 21,6.
- D. 10,8.
Hướng dẫn:
2 kim loại sau phản ứng là Cu và Al ⇒ Mg hết, CuSO₄ hết, Al₂(SO₄)₃ dư.
⇒ n_Cu = n_CuSO4 = 0,3 mol
⇒ m_Al = 21,9 – 0,3.64 = 2,7 gam
⇒ n_Al = 0,1 mol
Mg + Cu²⁺ → Mg²⁺ + Cu
mol: 0,3 ← 0,3
3Mg + 2Al³⁺ → 3Mg²⁺ + 2Al
mol: 0,15 ← 0,1
⇒ m_Mg = 0,45.24 = 10,8 gam
Câu 9: Vận dụng
Xác định kim loại M
Hoà tan 19,2 gam kim loại M trong H₂SO₄ đặc nóng dư, thu được khí SO₂. Cho khí này hấp thụ hoàn toàn trong NaOH dư, sau phản ứng đem cô cạn dung dịch thu được 37,8 gam chất rắn. M là kim loại
- A. Cu.
- B. Mg.
- C. Ca.
- D. Fe.
Hướng dẫn:
n_Na2SO3 = 0,3 (mol)
Do NaOH dư nên có phản ứng sau phản ứng chỉ thu được muối trung hòa:
2NaOH + SO₂ → Na₂SO₃+ H₂O
mol: 0,3 ← 0,3
Gọi hóa trị của M là x.
Bảo toàn electron ta có:
n_M.x = n_SO2.2 ⇒ n_M = $\frac{0,6}{\mathrm x}$
M_M = 32x, Với x = 2, M = 64 (Cu)
Câu 10: Vận dụng
Xác định kim loại R
Để oxi hóa hoàn toàn một kim loại R thành oxide phải dùng một lượng oxi bằng 40% lượng kim loại đã dùng. R là kim loại nào sau đây ?
- A. Mg.
- B. Al.
- C. Fe.
- D. Ca.
Hướng dẫn:
Gọi nguyên tử khối của kim loại R là R và có hóa trị là x (x = 1, 2, 3, 4).

4R + xO₂ $\xrightarrow{\mathrm t^\circ}$ 2R₂O_x

Theo đề bài ta có:

$\frac{32\mathrm x}{4\mathrm R}=0,4\;\Rightarrow\mathrm R\;=\;20\mathrm x$

Ta có bảng sau:

n 1 2 3

M 20 (loại) 40 (thỏa mãn) 60 (loại)

Vậy kim loại M là Ca.
Câu 11: Vận dụng
Xác định phần trăm khối lượng của Fe trong hỗn hợp X
Hòa tan 18,4 gam hỗn hợp X gồm Fe và Cu trong dung dịch H₂SO₄đặc, nóng dư thu được 8,6765 lít SO₂(đkc) và dung dịch Y. Phần trăm khối lượng của Fe trong hỗn hợp X là:
- A. 53,26%.
- B. 60,87%.
- C. 30,43%.
- D. 45,65%.
Hướng dẫn:
n_SO2 = 0,35 (mol)
Gọi n_Cu = y, n_Fe = x mol
Quá trình nhường electron Quá trình nhận electron
$\overset0{\mathrm{Fe}}ightarrow\overset{+3}{\mathrm{Fe}}+3\mathrm e$
mol: x → 3x
$\overset0{\mathrm{Cu}}ightarrow\overset{+2}{\mathrm{Cu}}+3\mathrm e$
mol: y → 2y
$\overset{+6}{\mathrm S}+2\mathrm eightarrow\overset{+4}{\mathrm S}{\mathrm O}_2$
mol: 0,7 ← 0,35
Áp dụng định luật bảo toàn electron ta có:
3x + 2y = 0,7 (1)
Khối lượng hai kim loại = 1,84 g:
56x + 64y = 184 (2)
Giải (1) và (2) ta có: x = 0,1, y = 0,2 (mol)
% m_Fe = $\frac{0,1.56}{18,4}$ .100 % = 30,43%
Câu 12: Vận dụng
Tính khối lượng dung dịch thu được sau phản ứng
Cho 3,68 gam hỗn hợp gồm Al và Zn tác dụng với một lượng vừa đủ dung dịch H₂SO₄10%, thu được 2,479 lít khí H₂ (ở đkc). Khối lượng dung dịch thu được sau phản ứng là
- A. 97,80 gam.
- B. 101,48 gam.
- C. 102,68 gam.
- D. 88,20 gam.
Hướng dẫn:
n_H2 = 0,1 mol

Bảo toàn nguyên tố H: n_H2 = n_H2SO4 = 0,1 mol

⇒ m_H2SO4 = 0,1.98 = 9,8 gam

⇒ m_{dung dịch H2SO4}= $\frac{9,8}{10\%}$ = 98 gam

⇒ m_{dung dịch sau phản ứng} = m_{kim loại} + m_{dung dịch H2SO4} – m_H2

= 3,68 + 98 – 0,1.2 = 101,48 gam
Câu 13: Nhận biết
Tính chất hóa học đặc trưng của kim loại
Tính chất hóa học đặc trưng của kim loại là
- A. tính khử.
- B. tính oxi hóa.
- C. tính base
- D. tính acid.
Hướng dẫn:
Tính chất hóa học đặc trưng của kim loại là tính khử.
Câu 14: Thông hiểu
Tính số kim loại tác dụng với HCl và Cl2 thu được cùng một muối
Cho các kim loại sau: Li, Mg, Al, Zn, Fe, Ni. Có bao nhiêu kim loại tác dụng với HCl và Cl₂ thu được cùng một muối?
- A. 3.
- B. 6.
- C. 5.
- D. 4.
Hướng dẫn:
Các kim loại tác dụng với HCl và Cl₂ cho cùng một muối là: Li; Mg; Al; Zn; Ni.
Sắt là kim loại có nhiều hóa trị. Khi phản ứng với HCl cho muối iron(II), khi phản ứng với Cl₂ cho muối iron(III).
Fe + 2HCl → FeCl₂ + H₂
2Fe + 3Cl₂ $\xrightarrow{t^\circ}$ 2FeCl₃
Câu 15: Vận dụng
Tính khối lượng đinh sắt tăng thêm
Ngâm một đinh sắt trong 100 ml dung dịch CuCl₂ 1 M, giả thiết Cu tạo ra bám hết vào đinh sắt. Sau khi phản ứng xong lấy đinh sắt ra, sấy khô, khối lượng đinh sắt tăng thêm
- A. 15,5 gam.
- B. 2,4 gam.
- C. 2,7 gam.
- D. 0,8 gam.
Hướng dẫn:
n_CuCl2 = 0,1 mol

Phương trình hóa học

Fe + CuCl₂ → FeCl₂ + Cu

⇒ n_{Fe pư}= n_Cu = 0,1 mol

Δm_tăng= m_Cu – m_{Fe pư}= 0,1.64 – 0,1.56 = 0,8 gam
Câu 16: Thông hiểu
Xác định dãy kim loại tác dụng được với nước
Dãy kim loại tác dụng được với H₂O ở nhiệt độ thường là
- A. Cu, Pb, Rb, Ag.
- B. K, Na, Ca, Ba.
- C. Al, Hg, Cs, Sr.
- D. Fe, Zn, Li, Sn.
Hướng dẫn:
Cặp oxi hóa khử Mⁿ⁺/M có giá trị thế điện cực chuẩn nhỏ hơn –0,413 V thì kim loại M có thể tác dụng với nước ở nhiệt độ thường tạo thành hydroxide và khí hydrogen.
→ Dãy kim loại tác dụng được với H₂O ở nhiệt độ thường là: K, Na, Ca, Ba.
Câu 17: Thông hiểu
Tính giá trị của m
Đốt cháy hoàn toàn m gam Fe trong khí S dư, thu được 8,8 gam FeS. Giá trị của m là
- A. 5,6.
- B. 3,2.
- C. 8,4.
- D. 2,8.
Hướng dẫn:
n_FeS = $\frac{8,8}{88}$ = 0,1 (mol)
Fe + S $\xrightarrow{t^\circ}$ FeS
mol: 0,1 ← 0,1
⇒ m_FeS = 0,1.56 = 5,6 (g)
Câu 18: Nhận biết
Xác định kim loại có tỉnh khử yếu nhất
Kim loại nào sau đây có tính khử yếu nhất?
- A. Al.
- B. Ag.
- C. Fe.
- D. Na.
Hướng dẫn:
Ta có:

Thế điện cực chuẩn của cặp oxi hóa – khử càng lớn thì tính khử của dạng khử càng yếu.

→ Kim loại có tính khử yếu nhất trong các kim loại trên là Ag.
Câu 19: Thông hiểu
Tính số trường hợp xảy ra phản ứng hóa học
Cho kim loại Fe lần lượt phản ứng với các dung dịch: FeCl₃, Cu(NO₃)₂, AgNO₃, MgCl₂. Số trường hợp xảy ra phản ứng hóa học là
- A. 4.
- B. 3.
- C. 2.
- D. 1.
Hướng dẫn:
Fe + 2FeCl₃ → 3FeCl₂

Fe + Cu(NO₃)₂ → Fe(NO₃)₂+ Cu

Fe + 2AgNO₃→ Fe(NO₃)₂+ 2Ag

→ Có 3 trường hợp xảy ra phản ứng hóa học.
Câu 20: Thông hiểu
Hiện tượng xảy ra khi đốt sắt trong bình khí chlorine
Hiện tượng xảy ra khi đốt sắt trong bình khí chlorine là
- A. có khói màu nâu đỏ tạo thành.
- B. sinh ra chất rắn màu đen.
- C. tạo chất bột trắng bám xung quanh thành bình.
- D. khói màu trắng sinh ra.
Hướng dẫn:
Hiện tượng xảy ra khi đốt sắt trong bình khí chlorine là có khói màu nâu đỏ tạo thành:

2Fe + 3Cl₂ $\xrightarrow{t^\circ}$ 2FeCl₃