Luyện tập Tinh bột và cellulose KNTT

Nhận biết Thông hiểu Vận dụng Vận dụng cao

Bài kiểm tra này bao gồm 20 câu
Điểm số bài kiểm tra: 20 điểm
Xem lại kỹ lý thuyết trước khi làm bài
Chuẩn bị giấy và bút để nháp trước khi bắt đầu

Bắt đầu!!

00:00:00

Câu 1: Nhận biết
Chất không bị phân hủy
Chất nào sau đây không bị phân hủy
- A.
  saccharose.
- B.
  fructose.
- C.
  Tinh bột.
- D.
  cellulose.
Hướng dẫn:
Monosaccharide: Là nhóm carbohydrate đơn giản nhất, không bị thuỷ phân.

Ví dụ: glucose, fructose.

Disaccharide: Là nhóm carbohydrate phức tạp hơn, khi bị thuỷ phân hoàn toàn, mỗi phân tử tạo thành hai phân tử monosaccharide.

Ví dụ: saccharose, maltose

Polysaccharide: Là nhóm carbohydrate phức tạp nhất, khi bị thuỷ phân hoàn toàn, mỗi phân tử tạo thành nhiều phân tử monosaccharide.

Ví dụ: tinh bột, cellulose.
Câu 2: Nhận biết
Chất tham gia phản ứng tráng gương
Chất tham gia phản ứng tráng gương là
- A.
  tinh bột.
- B.
  fructose.
- C.
  cellulose.
- D.
  saccharose.
Hướng dẫn:
Chất tham gia phản ứng tráng gương là fructose
Câu 3: Nhận biết
Có bao nhiêu carbohydrate đã cho thuộc nhóm polysaccharide
Cho 6 carbohydrate sau: glucose, fructose, maltose, saccharose, tinh bột và cellulose. Có bao nhiêu carbohydrate đã cho thuộc nhóm polysaccharide?
- A.
  2.
- B.
  4.
- C.
  1.
- D.
  3.
Hướng dẫn:
Có 2 chất thuộc nhóm polysaccharide: tinh bột và cellulose.
Câu 4: Nhận biết
Đun nóng cellulose trong dung dịch acid vô cơ
Đun nóng cellulose trong dung dịch acid vô cơ, thu được sản phẩm là
- A.
  glucose.
- B.
  fructose.
- C.
  saccharose.
- D.
  tinh bột.
Hướng dẫn:
Cellulose bị thủy phân bởi enzyme hoặc acid (HCl hoặc H₂SO₄)

Phản ứng thủy phân hoàn toàn tạo thành glucose

(C₆H₁₀O₅)_n+ H₂O $\overset{enzyme\ hoặc\ H^{+}}{ightarrow}$ C₆H₁₂O_{6 (glucose)}
Câu 5: Thông hiểu
Xác định X và Y lần lượt
Cho sơ đồ chuyển hóa sau: Tinh bột → X → Y → acetic acid. X và Y lần lượt là
- A.
  glucose, acetic aldehyde.
- B.
  ethylic alcohol, acetic aldehyde.
- C.
  glucose, ethyl acetate.
- D.
  glucose, ethylic alcohol.
Hướng dẫn:
X: glucose

Y: ethylic alcohol

(C₆H₁₀O₅)_n+ H₂O $\overset{enzyme\ hoặc\ H^{+}}{ightarrow}$ C₆H₁₂O_{6 (glucose)}

C₆H₁₂O_{6 (glucose)} $\overset{enzyme}{ightarrow}$ 2C₂H₅OH + 2CO₂

C₂H₅OH+ O₂ $\overset{enzym\ }{ightarrow}$ CH₃COOH + H₂O
Câu 6: Nhận biết
Tinh bột, cellulose, saccharose
Tinh bột, cellulose, saccharose đều có khả năng tham gia phản ứng
- A.
  tráng gương.
- B.
  thủy phân.
- C.
  hoà tan Cu(OH)₂.
- D.
  trùng ngưng.
Hướng dẫn:
Tinh bột, cellulose, saccharose đều có khả năng tham gia phản ứng thủy phân
Câu 7: Thông hiểu
Số chất hòa tan được Cu(OH)2 ở nhiệt độ thường
Trong các chất sau: acetic acid, glycerol, glucose, ethylic alcohol, cellulose. Số chất hòa tan được Cu(OH)₂ ở nhiệt độ thường là
- A.
  3.
- B.
  5.
- C.
  1.
- D.
  4.
Hướng dẫn:
Các chất tác dụng được với Cu(OH)₂ ở đây hoặc phải có gốc COOH là acid, hoặc phải có ít nhất 2 nhóm OH ở 2 carbon liền kề trở lên, do đó các chất thỏa mãn gồm acetic acid, glycerol, glucose.
Câu 8: Thông hiểu
Nhận xét sai
Nhận xét nào sau đây không đúng?
- A.
  Tinh bột trong gạo nếp chứa lượng amylopectin nhiều hơn.
- B.
  Tinh bột là polymer thiên nhiên gồm amylose và amylopectin.
- C.
  Phân tử tinh bột được cấu tạo từ các gốc 𝛽-glucose.
- D.
  Tinh bột và cellulose đều thủy phân bởi enzyme hoặc acid thu được glucose.
Hướng dẫn:
Phân tử tinh bột được cấu tạo từ các gốc α-glucose.
Câu 9: Thông hiểu
Phân biệt saccharose, tinh bột, cellulose
Để phân biệt saccharose, tinh bột, cellulose ở dạng bột nên dùng cách nào sau đây?
- A. Cho từng chất tác dụng với HNO₃/H₂SO₄.
- B. Hoà tan từng chất vào nước, đun nóng nhẹ và thử với dung dịch iodine.
- C. Cho từng chất tác dụng với dung dịch I₂.
- D. Cho từng chất tác dụng với vôi sữa.
Hướng dẫn:
Khi cho 3 chất trên vào nước và đun nóng nhẹ, thì chất nào không tan là cellulose, hai chất còn lại tan tạo thành dung dịch trong suốt.

Cho dung dịch iodine vào thử, chất nào tạo thành dung dịch màu xanh tím là tinh bột, chất còn lại không hiện tượng gì là saccharose.
Câu 10: Thông hiểu
Sản phẩm sau phản ứng thuỷ phân tinh bột lại phản ứng với Cu(OH)2
Vì sao sản phẩm sau phản ứng thuỷ phân tinh bột lại phản ứng với Cu(OH)₂ trong môi trường base, đun nóng?
- A.
  Do thuỷ phân tinh bột thu được glucose và fructose.
- B.
  Do thuỷ phân tinh bột thu được glycerol.
- C.
  Do thuỷ phân tinh bột thu được glucose.
- D.
  Do thuỷ phân tinh bột thu được acetate acid.
Hướng dẫn:
Do thuỷ phân tinh bột thu được glucose. Glucose phản ứng được với Cu(OH)₂ trong môi trường base, đun nóng.

Phương trình hoá học minh hoạ:

(C₆H₁₀O₅)_{n (tinh bột)} + nH₂O $\overset{H^{+}{,t}^{o}}{ightarrow}$ nC₆H₁₂O₆ _(glucose)

CH₂OH[CHOH]₄CHO + 2Cu(OH)₂ + NaOH $\overset{t^{o}}{ightarrow}$ CH₂OH[CHOH]₄COONa + Cu₂O + 3H₂O
Câu 11: Nhận biết
Liên kết giữa đơn vị β-glucose trong phân tử cellulose
Liên kết giữa đơn vị β-glucose trong phân tử cellulose qua liên kết:
- A.
  β-1,4- glycoside.
- B.
  α-1,2-glycoside.
- C.
  α-1,4- glycoside.
- D.
  α-1,6- glycoside.
Hướng dẫn:
Cellulose có công thức phân tử (C₆H₁₀O₅)_n, cấu tạo từ một đơn vị β –glucose và 1 đơn vị qua liên kết β-1,4- glycoside
Câu 12: Nhận biết
Cellulose không phản ứng
Cellulose không phản ứng (hoặc không tan) trong tác nhân nào dưới đây?
- A.
  HNO₃/H₂SO₄ đặc, t^o.
- B.
  nước Schweizer.
- C.
  CS₂ trong NaOH.
- D.
  H₂ có xúc tác Ni, t^o.
Hướng dẫn:
Cellulose không phản ứng (hoặc không tan) trong H₂ có xúc tác Ni, t^o
Câu 13: Vận dụng
Khối lượng của tinh bột
Khối lượng của tinh bột cần dùng trong quá trình lên men để tạo thành 5 lít ethylic alcohol 46° là (biết hiệu suất của cả quá trình là 72% và khối lượng riêng của ethylic alcohol nguyên chất là 0,8 g/mL)
- A.
  5,4 kg.
- B.
  4,5 kg.
- C.
  6,0 kg.
- D.
  5,0 kg.
Hướng dẫn:
Ta có

$V_{rượu\ nguyên\ chất\ } = \frac{5.46}{100} = 2,3\ lít$

$\Rightarrow \ m_{C_{2}H_{5}OH\ } = 2,3.0,8 = 1,84\ kg = 1840\ gam$

Sơ đồ chuyển hóa

(C₆H₁₀O₅)_n $\overset{enzyme\ hoặc\ H^{+}}{ightarrow}$ 2nC₂H₅OH

162n 92n (gam)

x 1840 (gam)

Theo sơ đồ

$m_{tinh\ bột\ } = \frac{162n.1840}{92n} = 3240\ gam$

Hiệu suất cả quá trình 72%

${\Rightarrow m}_{tinh\ bột\ } = \frac{3240}{72}.100 = 4500\ gam = 4,5\ kg$
Câu 14: Vận dụng
Giá trị của m
Đốt cháy hoàn toàn m gam hỗn hợp gồm cellulose, tinh bột, glucose và saccharose cần 3,09875 lít O₂ (đkc), thu được 1,8 gam nước. Giá trị của m là
- A.
  3,30.
- B.
  3,15.
- C.
  5,25.
- D.
  3,60.
Hướng dẫn:
n_O2 = 3,09875 : 24,79= 0,125 mol

Hỗn hợp gồm cellulose, tinh bột, glucose và saccharose đều thuộc nhóm Carbohydrate. Có công thức chung là C_n(H₂O)_m

Phương trình đốt cháy:

C_n(H₂O)_m + O₂ $\overset{t^{o}}{ightarrow}$ nCO₂ + mH₂O

$\Rightarrow$ n_C = n_O2 = 0,125 mol

Khối lượng hợp chất là:

m = m_C + m_H2O = 0,125.12 + 1,8 = 3,3 gam
Câu 15: Vận dụng
Giá trị của m
Lên men m gam tinh bột thành ethylic alcohol với hiệu suất 81%. Hấp thụ toàn bộ khí CO₂ sinh ra vào dung dịch Ba(OH)₂ thu được 49,25 gam kết tủa và dung dịch X. Đun nóng dung dịch X thu tiếp được 29,55 gam kết tủa. Giá trị của m là
- A.
  40.
- B.
  25.
- C.
  55.
- D.
  30.
Hướng dẫn:
Phương trình phản ứng xảy ra

(C₆H₁₀O₅)_{n (tinh bột)} + nH₂O $\overset{H^{+}{,t}^{o}}{ightarrow}$ nC₆H₁₂O₆ _(glucose)

C₆H₁₂O_{6 (glucose)} $\overset{enzyme}{ightarrow}$ 2C₂H₅OH + 2CO₂

CO₂ + Ba(OH)₂ → BaCO₃ ↓ + H₂O (1)

0,25 $\leftarrow$ 0,25

Ba(OH)₂ + 2CO₂ → Ba(HCO₃)₂ (2)

0,3 $\leftarrow$ 0,15

Ba(HCO₃)₂ → H₂O + CO₂ ↑ + BaCO₃ ↓

0,15 $\leftarrow$ 0,15

n_BaCO3 _đẩu = 49,25: 197 = 0,25 mol

n_{BaCO3 sau} = 29,55 : 197 = 0,15 mol

Tổng số mol CO₂ ở phản ứng (1) và (2) là

n_CO2 = n_{CO2 (1)} + n_{CO2 (2)} = 0,25 + 0,3 = 0,55 mol

n_{tinh bột} = 0,55 : 2 = 0,275 mol

Hiệu suất là 81%. Khối lượng tinh bột cần dùng

m_{tinh bột} = 0,275.162 : 81% = 55 gam
Câu 16: Thông hiểu
Phát biểu đúng
Phát biểu nào sau đây đúng:
- A.
  Tinh bột và cellulose có cùng công thức phân tử nhưng có thể biến đổi qua lại với nhau
- B.
  Cả cellulose và tinh bột đều có phản ứng tráng gương.
- C.
  Thủy phân cellulose thu được glucose.
- D.
  Thủy phân tinh bột thu được fructose và glucose.
Hướng dẫn:
Thủy phân tinh bột thu được fructose và glucose sai vì không tạo fructose

Thủy phân cellulose thu được glucose đúng

Cả cellulose và tinh bột đều có phản ứng tráng gương sai vì không có phản ứng tráng bạc
Câu 17: Nhận biết
Ứng dụng của cellulose
Ứng dụng nào sau đây không phải là của cellulose:
- A.
  Làm đồ gỗ.
- B.
  Chế biến giấy.
- C.
  Kéo sợi dệt vải.
- D.
  Chế biến dược phẩm.
Hướng dẫn:
Chế biến dược phẩm không phải của cellucose
Câu 18: Thông hiểu
Số phát biểu không đúng
Cho các phát biểu sau:

1) Thành phần chính của tinh bột là amylose.

2) Các gốc α-glucose trong mạch amylopectin liên kết với nhau bởi liên kết α -1,4- glycoside và α -1,6- glycoside.

3) Tinh bột và Cellulose đều là polime có cấu trúc không phân nhánh.

4) Tinh bột và Cellulose đều tan trong dung dịch H₂SO₄ khi đun nóng và tan trong nước Schweizer.

5) Cellulose được dùng để điều chế thuốc súng không khói, sản xuất tơ visco và tơ acetate.

6) Nhỏ vài giọt dung dịch iodine vào nhúm bông sẽ thấy nhúm bông chuyển thành màu xanh.

7) Các hợp chất glucose, fructose, saccharose, tinh bột, cellulose đều chứa alcohol trong phân tử.

Số phát biểu không đúng là:
- A.
  3.
- B.
  5.
- C.
  6.
- D.
  4.
Hướng dẫn:
(1) sai, inh bột gồm amylose và amylopectin, tạo bởi nhiều đơn vị a-glucose liên kết với nhau.

(2) đúng

(3) sai, tinh bột có cấu trúc mạch phân nhánh ở liên kết α -1,6- glycoside

(4) sai, tinh bột không tan trong dung dich nước schweizer

(5) đúng

(6) sai, bông có thành phần là Cellulose, iodine không làm Cellulose chuyển sang màu tím mà chỉ làm tinh bột chuyển sang màu tím.

(7) đúng
Câu 19: Vận dụng
Giá trị của m
Cellulose trinitrate được điều chế từ cellulose và nitric acid đặc có xúc tác là H₂SO₄ đặc, nóng . Để có 29,7 kg cellulose trinitrate, cần dùng dung dịch chứa m kg nitric acid (hiệu suất phản ứng là 90%). Giá trị của m là?
- A.
  30.
- B.
  42.
- C.
  10.
- D.
  21.
Hướng dẫn:
n_{cellulose trinitrate} = 29,7 : 297 = 0,1 kmol

Phương trình hóa học

[C₆H₇O₂(OH)₃]n + 3nHNO₃(đặc) → [C₆H₇O₂(ONO₂)₃]n + 3nH₂O

Theo phương trình phản ứng:

n_HNO3 = 3. n_{cellulose trinitrate} = 3.0,1 = 0,3 kmol

Do hiệu suất chỉ đạt 90% nên

m_HNO3 = 0,3.63 : 90% = 21 kg
Câu 20: Vận dụng cao
Thể tích ethylic alcohol
Trong thực tế người ta thường nấu rượu (ethylic alcohol) từ gạo (chứa 81% tinh bột). Tinh bột chuyển hóa thành ethylic alcohol qua 2 giai đoạn: Tinh bột → glucose → alcohol.

Biết hiệu suất mỗi giai đoạn là 80%, khối lượng riêng của C₂H₅OH là 0,8 g/mL. Thể tích ethylic alcohol 46⁰ thu được từ 10 kg gạo là
- A.
  8 lít.
- B.
  6 lít.
- C.
  4 lít.
- D.
  10 lít.
Hướng dẫn:
Ta có sơ đồ phản ứng

(C₆H₁₀O₅)_{n (tinh bột)} $\overset{H = 80\%}{ightarrow}$ nC₆H₁₂O₆ _(glucose) $\overset{H = 80\%}{ightarrow}$ 2nC₂H₅OH

m_{tinh bột} = 10.0,81 = 8,1 kg

→ n _{tinh bột} = 8,1: 162 = 0,05 kmol

→ n_alcohol = 2.n_{tinh bột} = 0,05.2 = 0,1 kmol

Vì quá trình sản xuất có hiệu suất

$\Rightarrow$ n_ancol _{thực tế thu được} = n_alcohol _{lí thuyết}. %H = 0,1. (0,8. 0,8) = 0,064 (Kmol) = 64 (mol)

$\Rightarrow$ m_{alcohol thực tế} = 64. 46 = 2944 (g)

Thể tích alcohol là:

$V_{alcohol} = \ \frac{m}{d} = \frac{2944}{0,8} = 3680\ mL = 3,68\ L$

$Độ\ rượu = \ \frac{V_{alcohol}}{V_{dung\ dịch\ alcohol}}.100$

$\Rightarrow V_{dung\ dịch\ alcohol} = \ \frac{V_{alcohol}}{V_{dung\ dịch\ alcohol}}.100 = \frac{3,68}{46}.100 = 8\ l$