Nghị luận về một tác phẩm, một đoạn trích văn xuôi

- Khi nói phân tích một truyện ngắn là nói đến thao tác chính (không phải thao tác duy nhất) cần vận dụng.

- Một bài văn nghị luận cần có sự kết hợp giữa: phân tích, bình luận, giải thích, chứng minh…

- Đối tượng cần phân tích: truyện ngắn Tinh thần thể dục.

- Giới thiệu về truyện ngắn Tinh thần thể dục.

- Đặc sắc kết cấu truyện

- Mâu thuẫn và tính chất trào phúng của truyện

- Đặc điểm ngôn ngữ của truyện

- Giá trị hiện thực và nhân đạo

- Đánh giá chung về truyện ngắn Tinh thần thể dục

- Có sự khác nhau trong việc sử dụng từ ngữ, giọng văn trong hai văn bản.

• • Chữ người tử tù: tác giả sử dụng nhiều từ Hán việt cổ, cách nói cổ để dựng nên những cảnh tượng, những con người thời phong kiến suy tàn. Với giọng văn cổ kính trang trọng, tác giả nói đến những con người tài hoa, trọng thiện lương nay chỉ còn “vang bóng một thời”.
  • Hạnh phúc của một tang gia: tác giả đã dùng nhiều từ, cách chơi chữ để mỉa mai, giễu cợt tính chất giả tạo, lố lăng, đồi bại của xã hội thượng lưu ở thành thị những năm trước Cách mạng tháng Tám.

- Nguyên nhân:

• • Từ ngữ, giọng văn phù hợp với chủ đề của truyện và thể hiện những tư tưởng tình cảm của tác giả.
  • Sự khác biệt về phong cách sáng tác của mỗi nhà văn.

- Sự khác nhau về từ ngữ được sử dụng trong hai văn bản (dẫn chứng, chứng minh).

- Sự khác nhau về giọng văn trong hai văn bản (dẫn chứng, chứng minh).

- Đánh giá chung sự khác nhau về từ ngữ, giọng văn trong hai văn bản.

- Giới thiệu về tác giả Nguyễn Ái Quốc và truyện ngắn “Vi hành”.

- Giới thiệu đối tượng của bài nghị luận: nghệ thuật châm biếm, đả kích trong truyện.

- Nêu khái quát hoàn cảnh ra đời của tác phẩm Vi hành.

- Phân tính nghệ thuật châm biếm, đả kích qua các khía cạnh chính:

Tình huống hiểu nhầm trong tác phẩm: hiểu nhầm nhân vật “tôi” là ông vua Khải Định

- Xây dựng chân dung nhân vật Khải Định mang tính hài hước, mỉa mai: từ ngoại hình, hành động đến cử chỉ.

- Ngôn ngữ, giọng văn hài hước châm biếm.

- Đánh giá về tác dụng của nghệ thuật châm biếm, đả kích trong tác phẩm: lật tẩy bộ mặt đớn hèn, bù nhìn, tay sai của Khải Định và bản chất xấu xa của bè lũ thực dân Pháp.

- Đánh giá thành công của nghệ thuật châm biếm, đả kích trong tác phẩm.

- Khẳng định lại giá trị của tác phẩm.