I. Vai trò, đặc điểm
1. Vai trò
- Cung cấp lương thực, thực phẩm và lâm sản cho nhu cầu xã hội.
- Cung cấp nguyên liệu cho phát triển công nghiệp, tiểu thủ công nghiệp.
- Sản xuất ra các mặt hàng có giá trị xuất khẩu, tăng thêm nguồn ngoại tệ cho đất nước.
- Tạo việc làm và thu nhập cho người dân.
- Góp phần khai thác tốt các điều kiện sẵn có về tự nhiên, kinh tế - xã hội ở mỗi vùng.
- Giữ gìn cân bằng sinh thái, bảo vệ tài nguyên thiên nhiên và môi trường.
2. Đặc điểm
- Đất trồng là tư liệu sản xuất chủ yếu của ngành nông nghiệp và lâm nghiệp, diện tích mặt nước là tư liệu sản xuất của ngành thuỷ sản.
- Đối tượng của sản xuất nông, lâm, thủy sản là cây trồng và vật nuôi.
- Sản xuất nông, lâm, thủy sản thường có tính mùa vụ.
- Sản xuất nông, lâm, thủy sản chịu tác động của điều kiện tự nhiên.
Ngành nông, lâm, thủy sản có nhiều thay đổi trong nền sản xuất hiện đại.
II. Các nhân tố ảnh hưởng tới phát triển và phân bố nông nghiệp, lâm nghiệp, thủy sản
1. Vị trí địa lí
- Ảnh hưởng đến sự phân bố của hoạt động sản xuất nông, lâm, thủy sản.
- Ảnh hưởng đến việc mở rộng thị trường và tiêu thụ sản phẩm nông, lâm, thủy sản.
2. Điều kiện tự nhiên
- Địa hình với các yếu tố như dạng địa hình, độ cao, độ dốc,... sẽ ảnh hưởng đến quy mô, phương hướng sản xuất nông, lâm, thủy sản.
- Đất đai với các yếu tố như quỹ đất trồng, tính chất và độ phì của đất sẽ ảnh hưởng đến quy mô, cơ cấu và năng suất cây trồng, vật nuôi.
- Khí hậu với các yếu tố như chế độ nhiệt, ẩm, yếu tố thời tiết,... sẽ ảnh hưởng đến cơ cấu sản xuất, mùa vụ và tính ổn định trong sản xuất.
- Nguồn nước, đặc biệt là nguồn nước ngọt ảnh hưởng trực tiếp đến sự phân bố và quy mô của hoạt động sản xuất nông nghiệp, lâm nghiệp.
- Sinh vật là nguồn cung cấp giống cây trồng, vật nuôi và là cơ sở thức ăn cho chăn nuôi.
3. Kinh tế - xã hội
- Dân cư với các yếu tố như quy mô dân số, cơ cấu dân số, mật độ dân số,... ảnh hưởng rất lớn đến thị trường tiêu thụ nông, lâm, thủy sản.
- Nguồn lao động, trình độ người lao động, khả năng ứng dụng khoa học công nghệ,... ảnh hưởng đến quy mô, năng suất và hiệu quả sản xuất nông, lâm, thuỷ sản.
- Cơ sở vật chất - kĩ thuật ảnh hưởng đến quy mô, hiệu quả sản xuất, góp phần thúc đẩy sản xuất hàng hóa trong ngành nông, lâm, thủy sản.
- Tiến bộ khoa học - công nghệ giúp nâng cao năng suất, sản lượng và chất lượng sản phẩm nông, lâm, thủy sản; góp phần sử dụng hiệu quả tài nguyên nông nghiệp.
- Thị trường tiêu thụ trong và ngoài nước có vai trò điều tiết sản xuất, ảnh hưởng đến tính chuyên môn hóa sản xuất.