Lớp 10 Ngữ Văn 10 - Chân trời sáng tạo

Thực hành tiếng Việt - Bài 7, trang 44

Lý thuyết

Lỗi sai Ví dụ (lỗi sai - cách sửa)
Dùng từ không đúng hình thức ngữ âm  Ông ấy là một đọc giả khó tính

Thay từ “đọc giả” bằng “độc giả” hoặc từ thuần Việt “người đọc”
Dùng từ không đúng nghĩa Tự ti là một trong những yếu điểm của anh ấy.

Thay từ “yếu điểm” bằng “điểm yếu” hoặc “nhược điểm”
Dùng từ không phù hợp với khả năng kết hợp Những văn nhân và người làm thơ thời trung đại thường chuộng dùng điển cố.

Sử dụng cặp từ “văn nhân - thi nhân/thi sĩ” hoặc “người viết văn - người làm thơ”
Dùng từ không phù hợp với phong cách Dạo này sức khỏe thân mẫu bạn thế nào?

Sử dụng từ thuần Việt: “mẹ” thay cho “thân mẫu”

Thực hành

Câu 1: Chỉ ra lỗi dùng từ Hán Việt trong những câu sau đây. Phân tích những lỗi ấy và sửa lại cho đúng.

Song thân của thằng bé ấy đều làm công nhân ở xí nghiệp in.
  • Từ “song thân” không phù hợp với ngữ cảnh trong câu văn.
  • Cách sửa: Bố mẹ của thằng bé ấy đều làm công nhân ở xí nghiệp in.
Ông ấy vừa giỏi về cơ khí lại vừa giỏi về kinh doanh, thật là tài hoa.
  • Từ “tài hoa” được sử dụng không đúng với nghĩa.
  • Cách sửa: Ông ấy vừa giỏi về cơ khí lại vừa giỏi về kinh doanh, thật là tài giỏi.
Sáng mai, các bạn tập họp đúng giờ nhé.
  • Từ “tập họp” được sử dụng không đúng với nghĩa.
  • Cách sửa: Sáng mai, các bạn tập hợp đúng giờ nhé.
Đọc sách nơi không đủ ánh sáng dễ làm giảm sút thị giác.
  • Từ “thị giác” được sử dụng không đúng với nghĩa.
  • Cách sửa: Đọc sách nơi không đủ ánh sáng dễ làm giảm sút thị lực.
Chú tôi thường lợi dụng những vật phế thải để tạo nên những món đồ trang trí xinh xắn.
  • Từ “lợi dụng” được sử dụng không đúng với nghĩa.
  • Cách sửa: Chú tôi thường tận dụng những vật phế thải để tạo nên những món đồ trang trí xinh xắn.
Nông nghiệp và nghề đánh cá nước ta phát triển mạnh ở quý III năm nay.
  • Từ “nghề đánh cá” sử dụng không phù hợp.
  • Cách sửa: Nông nghiệp và ngư nghiệp nước ta phát triển mạnh ở quý III năm nay.
 Năm mới cháu chúc ông luôn được an khang và bách niên giai lão.
  • Từ “an khang” và “bách niên giai lão” sử dụng không phù hợp với ngữ cảnh của câu văn.
  • Cách sửa: Năm mới cháu chúc ông luôn được mạnh khỏe và sống lâu trăm tuổi.
Hoa xuân đua nở tân trang cho đời thêm những sắc màu tươi thắm.
  • Từ “tân trang” sử dụng không đúng ngữ cảnh.
  • Cách sửa: Hoa xuân đua nở tô điểm cho đời thêm những sắc màu tươi thắm.
Cảnh vật nơi đây trông rất kiều diễm.
  • Từ “kiều diễm” sử dụng không đúng ngữ cảnh.
  • Cách sửa: Cảnh vật nơi đây trông rất đẹp đẽ.

Câu 2: Chọn từ Hán Việt ở cột B có ý nghĩa tương đương với từ ngữ hoặc cách nói ở cột A (làm vào vở)

1 - ê; 2 - g; 3 - i; 4 - c; 5 - e

6 - đ; 7 - a; 8 - b; 9 - d; 10 - h

Câu 3: Thay thế các câu sau đây bằng các câu có dùng từ Hán Việt sao cho tương đồng về ý nghĩa và trang nhã hơn:

Ăn uống ở Việt Nam có rất nhiều thứ.
  • Ẩm thực ở Việt Nam rất đa dạng, phong phú.
Tổng thống Pháp và vợ sẽ đến thăm chơi nước ta vào khoảng từ ngày 10 đến ngày 20 tháng 11 năm nay.
  • Tổng thống Pháp và phu nhân sẽ đến thăm nước ta vào khoảng từ ngày 10 đến ngày 20 tháng 11 năm nay.
Bẻ bông, giẫm lên cỏ trong vườn hoa chung, xả rác nơi ở chung là hành động cần phải dẹp bỏ.
  • Bẻ bông, giẫm lên cỏ trong vườn hoa chung, xả rác nơi công cộng là hành động cần phải nghiêm cấm.
Người đứng đầu các nước đều bày tỏ sự lo sợ trước tình hình làm ăn buôn bán đang có nhiều thay đổi rắc rối hiện nay.
  • Người đứng đầu các quốc gia đều bày tỏ sự lo sợ trước tình hình kinh tế đang có nhiều thay đổi rắc rối hiện nay.
Tiền công viết báo của ông ấy rất cao.
  • Nhuận bút của ông ấy rất cao.
Anh ấy bảo tôi thay anh ấy làm hết những giấy tờ này.
  • Anh ấy bảo tôi thay anh ấy làm hết những thủ tục này.
Nền kinh tế nước ấy đã mạnh trở lại và từ chỗ đi sau dần trở thành đi trước.
  • Nền kinh tế nước ấy đã mạnh trở lại và từ chỗ tụt hậu dần trở thành tiên phong.
Các nghĩa sĩ Cần Giuộc đã bạo dạn đánh vào đồn giặc Pháp, không sợ chết chóc.
  • Các nghĩa sĩ Cần Giuộc đã dũng cảm đánh vào đồn giặc Pháp, không sợ phải hy sinh.
Những điều ông ấy nói trong cuộc họp đã bị nhiều người chống lại.
  • Những điều ông ấy nói trong cuộc họp đã bị nhiều người phản đối.

Từ đọc đến viết

Viết đoạn văn (khoảng 150 chữ) nhận xét về tài năng văn chương của Nguyễn Trãi.

Gợi ý

Nguyễn Trãi không chỉ được biết đến là một nhà quân sự tài ba, mà còn là một nhà thơ, nhà văn lớn. Sự nghiệp sáng tác của ông có những thành tựu nổi bật trên nhiều thể loại văn học. Ông là một nhà văn chính luận kiệt xuất với một số tác phẩm như Quân trung từ mệnh tập, Bình Ngô đại cáo, chiếu biểu viết dưới thời Lê… Qua những tác phẩm này, ông gửi gắm tư tưởng nhân nghĩa, yêu nước thương dân. Không chỉ vậy, ông còn là một nhà thơ trữ tình sâu sắc. Với Ức Trai thi tập, ông đã đưa thơ chữ Hán của Việt Nam đạt đến độ nhuần nhị, tạo ra một thế giới thẩm mĩ phong phú, vừa trí tuệ, hào hùng, lại vừa trữ tình, lãng mạn.Đặc biệt, với tập thơ chữ Nôm Quốc âm thi tập, Nguyễn Trãi đã khẳng định tiếng Việt là một ngôn ngữ văn học có khả năng phản ánh sâu sắc thế giới nội tâm của con người, cũng như phản ánh chân thực đời sống xã hội. Với thể phú, ông cũng đã để lại những dấu ấn nhất định. Tài năng văn chương của Nguyễn Trãi khiến cho em cảm thấy vô cùng ngưỡng mộ và yêu mến.

  • 2.856 lượt xem
Sắp xếp theo
🖼️
Xóa Gửi bình luận

Ngữ Văn 10 CTST