Lớp 10 Ngữ Văn 10 - Chân trời sáng tạo

Đọc mở rộng theo thể loại: Tôi có một giấc mơ

I. Tìm hiểu chung

1. Tác giả

- Mác–tin Lu–thơ Kinh (1483 – 1546)

- Quê quán: Đức

- Phong cách nghệ thuật: sắc sảo, chặt chẽ

- Tác phẩm chính: Luận văn 95 điều, tôi có một giấc mơ

2. Tác phẩm

- Thể loại: Nghị luận

- Xuất xứ và hoàn cảnh sáng tác: ngày 28 – 8 – 1963, Mác-tin Lu-thơ Kinh đã tham gia tổ chức tuần hành tại Oa-sing-ton. Buổi tuần hành nhằm mục đích kêu gọi tham gia đạo luật dân quyền, bình đẳng cho người da đen. Tại đây, Mac-tin đã đọc bài diễn thuyết này.

- Phương thức biểu đạt: Nghị luận

- Bố cục:

  • Phần 1 ( từ đầu…thảm trạng này): Thực trạng cuộc sống người da đen
  • Phần 2 ( ngọn lửa mùa hè … chính nghĩa): Cuộc đấu tranh của những người da đen
  • Phần 3 (còn lại): Giấc mơ của người da đen ở nước Mỹ

- Tóm tắt: Văn bản mở đầu bằng lời miêu tả cuộc sông của người da đen trên nước mỹ với quá nhiều những khó khăn thử thách như bị kì thị, bị xiền xích, bi cách li. Chính vì thế tác giả nêu lên tầm quen trọng của việc người da đen đứng lên đấu tranh cho quyền sống của mình. Cuối cùng tác giảnêu lên ước mơ của mình cũng là của những người da đen khi sống trên đất Mỹ.

II. Soạn bài Tôi có một giấc mơ

Câu 1: Văn bản viết ra nhằm mục đích gì? Quan điểm của Mác-tin Lu-thơ Kinh là gì?

- Văn bản viết ra nhằm mục đích: Khẳng định quyền bình đẳng của người da đen; Kêu gọi đấu tranh vì quyền bình đẳng của người da đen.

- Quan điểm của Mác-tin Lu-thơ Kinh là: Người da đen cần được đối xử bình đẳng như người da trắng.

Câu 2: Xác định các luận điểm, lí lẽ, bằng chứng tác giả nêu trong văn bản và vẽ sơ đồ chỉ ra mối liên hệ giữa các yếu tố ấy.

Luận điểm

Lí lẽ

Bằng chứng

Người da đen bị đối xử một cách bất công

- Một trăm năm trước, một người Mĩ vĩ đại đã kí bản Tuyên ngôn Giải phóng nô lệ.

- Nhưng một trăm năm sau, người da đen vẫn chưa được tự do.

Người da đen vẫn bị thít chặt trong gông cùm của luật cách li và xiềng xích của óc kì thị, vẫn phải sống trong một hoang đảo nghèo đói giữa đại dương bao la của sự phồn thịnh vật chất và vẫn phải sống mòn trong những góc khuất của xã hội Mỹ, thấy mình chỉ là kẻ lưu vong ngay trên quê hương mình

Trong quá trình chiến đấu giành lại địa vị xứng đáng của mình, những người đấu tranh không được phép hành động sai lầm.

- Không được để cho cuộc phản kháng đầy sáng tạo sa vào bạo loạn.

- Tinh thần chiến đấu quật cường mới vừa trào sôi trong cộng đồng người da đen không được đẩy đến chỗ ngờ vực tất cả người da trắng.

Có rất nhiều người da trắng đã nhận ra vận mệnh của họ gắn liền với vận mệnh của người da đen, rằng tự do của họ không thể tách rời với tự so của người da đen.

Chỉ khi người da đen được đối xử bình đẳng thì cuộc đấu tranh mới dừng lại.

Giấc mơ bắt nguồn sâu thẳm trừ trong giấc mơ của nước Mỹ.

Không hài lòng khi:

- Người da đen vẫn còn là những nạn nhân câm lặng của vấn nạn bạo lực từ cảnh sát.

- Sau chặng đường dài mệt mỏi, không thể tìm được chốn nghỉ chân trong quán trọ ven xa lộ hay khách sạn trong thành phố.

- Con cái người da đen bị tước đoạt nhân phẩm và lòng tự trọng bởi những tấm biển đề "Chỉ dành cho người da trắng".

- Người da đen ở Mi-xi-xi-pi không có quyền bầu cử, người da đen ở Niu Oóc tin rằng đi bầu cũng chẳng để làm gì.

 

Câu 3: Có thể thay đổi trật tự các luận điểm trong văn bản trên được không? Từ đó, bạn hãy nhận xét về cách sắp xếp luận điểm trong văn bản.

- Ý kiến: Không thể.

- Các luận điểm cần được sắp xếp một cách rõ ràng, hợp lí.

Câu 4: Bạn hãy tìm hiểu thêm về “giấc mơ của nước Mỹ”. Từ đó, hãy lí giải nguyên nhân tác giả chọn “Tôi có một giấc mơ” làm ý tưởng chủ đạo xuyên suốt văn bản.

“Giấc mơ của nước Mỹ”: Niềm tin rằng nước Mĩ luôn tạo ra cơ hội bình đẳng cho mọi người, bất kể xuất thân, hoàn cảnh, địa vị xã hội… Đây là niềm tin quan trọng, có ảnh hưởng đến xã hội.

Câu 5: Bạn hãy xác định và phân tích vai trò của một số yếu tố biểu cảm được sử dụng trong văn bản.

- Xác định:

  • Tôi vui mừng khi được sát cánh bên các bạn ngày hôm nay…
  • Ngọn lửa mùa hè mang bao căm phẫn chính đáng của người da đen…
  • Không, không, chúng ta không hài lòng…

- Các yếu tố biểu cảm góp phần thể hiện suy nghĩ, tình cảm của tác giả về một giấc mơ.

* Bài tập sáng tạo: Chỉ ra một số điểm giống nhau, khác nhau về bối cảnh ra đời các bản “tuyên ngôn độc lập” trong văn học Việt Nam: Nam quốc sơn hà (tương truyền của Lý Thường Kiệt), Bình Ngô đại cáo (Nguyễn Trãi).

– Giống: đều ra đời vào khoảng thời gian cần đến sự khẳng định chủ quyền (khi quân phương Bắc muốn thôn tính Đại Việt).

– Khác: Bối cảnh cụ thể.

  • Đối với Nam quốc sơn hà: Sau khi hội quân với Chiêm Thành và Chân Lạp, nhà Tống đưa quân sang xâm chiếm Đại Việt. Bài thơ ra đời nhằm làm tăng sĩ khí của quân Đại Việt và giảm nhuệ khí của quân giặc.
  • Đối với Bình Ngô đại cáo: Sau khi nghĩa quân Lam Sơn đánh đuổi được giặc Minh, Bình Định Vương Lê Lợi lệnh cho Nguyễn Trãi viết Bình Ngô đại cáo để bố cáo thiên hạ.

⇒ Tác phẩm Bình Ngô đại cáo khẳng định độc lập chủ quyền ở nhiều lĩnh vực hơn so với Nam quốc sơn hà.

  • 170 lượt xem
Sắp xếp theo
🖼️
Xóa Gửi bình luận

Ngữ Văn 10 CTST