Hướng dẫn triển khai đoạn văn NLXH 200 chữ

Biểu hiện

• Lí tưởng, khát vọng, niềm đam mê, mục đích sống…

• Lòng yêu nước, tính trung thực, lòng dũng cảm, sự khiêm tốn, sự tự học, lòng ham hiểu biết, sự cầu thị…

• Tình mẫu tử, tình anh em…

• Tình bạn, tình thầy trò, tình đồng bào…

• Lòng nhân ái, thái độ hòa nhã, sự vị tha…

Các tư tưởng lệch lạc, tiêu cực

• Ích kỉ, thực dụng, dối trá, hèn nhát…

• Dẫn dắt vào vấn đề
• Trích dẫn câu nói.

• Giải thích ý nghĩa câu nói/ vấn đề.

Yêu cầu:

• • Chỉ giải thích những từ ngữ, hình ảnh còn ẩn ý hoặc chưa rõ nghĩa.
  • Phải đi từ yếu tố nhỏ đến yếu tố lớn: giải thích từ ngữ, hình ảnh ẩn ý trước rồi mới khái quát ý nghĩa của cả câu nói.
  • Nên dựa vào nôi dung phần Đọc hiểu để giải thích ý nghĩa, tránh suy diễn tùy tiện. Bởi vì có những câu nói khi đứng độc lập thì nó có ý nghĩa khác so với nghĩa trong văn cảnh.
• Nếu đề bài không trích dẫn câu nói thì chỉ cần giải thích ngắn gọn khái niệm/ vấn đề cần bàn luận.
• Bàn luận: Phân tích, lí giải, chứng minh ý nghĩa câu nói:

Yêu cầu:

• • Phân tách các vế của câu nói để xem xét cặn kẽ, thấu đáo.
  • Khi bàn luận, cần có căn cứ khách quan.
• Minh chứng bằng các dẫn chứng, ví dụ cụ thể (Biểu hiện như thế nào?)
  • Dẫn chứng phải tiêu biểu, hợp lí, phục vụ cho việc bàn luận.
  • Nên kết hợp dẫn chứng lịch sử – hiện tại, trong nước – ngoài nước, người nổi tiếng – người bình thường… sao cho phong phú và có sức thuyết phục.
  • Có 4 cách nêu dẫn chứng:

Cách 1: nêu số liệu (Ví dụ: số liệu về người mắc ung thư do thực phẩm bẩn).

Cách 2: nêu hiện tượng hiển nhiên, không thể chối cãi (Ví dụ: thủng tầng ô-zôn khiến bầu khí quyển bị ảnh hưởng)

Cách 3: nêu tấm gương điển hình, nổi tiếng (Ví dụ: Walt Disney, Bill Gate…)

Cách 4: nêu lời nói của một người nổi tiếng (Ví dụ: Nhà văn Mark Twain từng nói: “Không có gì buồn hơn tiếng thở dài của người còn trẻ mà đã bi quan).

• Luận bàn mở rộng vấn đề: Phê phán điểm hạn chế, phân tích mặt tích cực.
• Áp dụng tư tưởng đạo lí vào trong thực tế: Nêu bài học nhận thức và hành động (Cần phải làm gì?)

Yêu cầu:

• • Bài học phải được rút ra từ chính tư tưởng, đạo lí mà đề bài yêu cầu bàn luận.
  • Bài học cần chân thành, giản dị, hướng tới tuổi trẻ, không sáo rỗng, hình thức.
  • Nên rút ra hai bài học, một bài học về nhận thức, một bài học về hành động.

Đưa ra một thông điệp hay một lời khuyên cho mọi người.

• Dẫn dắt vào hiện tượng.
• Nêu thái độ đánh giá về hiện tượng.

• Bước 1: Nêu rõ thực trạng, các biểu hiện cụ thể của hiện tượng trong đời sống (Nó như thế nào?)
• Bước 2: Nêu nguyên nhân dẫn đến thực trạng trên (Nguyên nhân khách quan và chủ quan; Nguyên nhân sâu xa và trực tiếp).
• Bước 3: Nêu thái độ đánh giá, nhận định về mặt đúng – sai, lợi – hại, kết quả – hậu quả, biểu dương – phê phán.
• Bước 4: Biện pháp khắc phục hậu quả hoặc phát huy kết quả. (Cần phải làm gì?)
• Bước 5: Liên hệ bản thân, rút ra bài học nhận thức và hành động cho mình.

• Đưa ra thông điệp hay lời khuyên cho tất cả mọi người.