Luyện tập Ứng dụng công nghệ di truyền vào đời sống CD

Sinh vật biến đổi gene: hệ gene đã được tác động, không chỉ đơn thuần còn là sự tăng hay giảm số lượng những gene tự nhiên vốn có của nó nữa mà đã được con người tác động vào hệ gene, thêm vào một vài gene của sinh vật khác hoặc bất hoạt một gene nào đó trong hệ gene của nó nhằm phục vụ những nhu cầu của con người.

Chuối nhà có nguồn gốc từ chuối rừng → hệ gene tự nhiên không chịu tác động → không bị biến đổi gene.

Khâu đầu tiên của kỹ thuật chuyển gene là: Tách DNA nhiễm sắc thể ra khỏi tế bào cho và tách plasmid ra khỏi tế bào vi khuẩn.

Tạo cơ quan nội tạng của người từ các tế bào động vật không phải là kết quả ứng dụng của công nghệ gene mà là kết quả của công nghệ tế bào.

Vi khuẩn có khả năng phân hủy dầu mỏ là sản phẩm của ứng dụng công nghệ di truyền trong làm sạch môi trường.

Hormone insulin được dùng để điều trị bệnh đái tháo đường.

Các nhà khoa học thường chuyển gene mục tiêu vào cơ thể vi sinh vật tạo ra các chủng biến đổi gene có khả năng phân hủy các chất thải, xử lí dầu tràn,... Một số sản phẩm ứng dụng của công nghệ này như vi khuẩn có khả năng phân hủy dầu mỏ, vi khuẩn chuyển hóa kim loại nặng, vi khuẩn phân hủy thuốc trừ sâu,...

Đạo đức sinh học là những quy tắc ứng xử trong nghiên cứu và ứng dụng thành tựu của sinh học vào thực tiễn phù hợp với đạo đức xã hội.

Ưu điểm của vi sinh vật để các nhà khoa học thường lựa chọn làm đối tượng chuyển gene trong ứng dụng làm sạch môi trường:

- Vi sinh vật có kích thước nhỏ giúp có lợi trong việc nuôi cấy, lưu trữ và nghiên cứu vi sinh vật để ứng dụng.

- Vi sinh vật có khả năng sinh trưởng nhanh, sinh sản mạnh giúp tạo ra nhiều bản sao của gene mục tiêu, đồng thời vi sinh vật cũng có khả năng tổng hợp và phân giải các chất nhanh tạo điều kiện cho gene mục tiêu biểu hiện, nhờ đó tăng hiệu quả làm sạch môi trường.

- Vi sinh vật có hình thức dinh dưỡng đa dạng và có thể sống ở những môi trường cực đoan (nhiệt độ cao, độ mặn cao,…) giúp vi sinh vật có thể phát triển tạo điều kiện cho gene mục tiêu biểu hiện trong nhiều loại môi trường ô nhiễm.

Vector chuyển gene được sử dụng phổ biến là plasmide.

Trong các vấn đề trên, các vấn đề thuộc về công nghệ gene là 1, 2, 3, 4, 5.

6 là vai trò của nhân bản vô tính (công nghệ tế bào).

Công nghệ di truyền là các kĩ thuật hiện đại được thực hiện dựa trên nucleic acid để nghiên cứu, điều chỉnh, biến đổi gene nhằm tách, tổng hợp và chuyển gene mục tiêu vào các tế bào vật chủ mới, từ đó tạo ra chơ thể sinh vật mang đặc tính mới.

Các bước thực hiện để tạo DNA tái tổ hợp mang gene mục tiêu:

- Tách DNA chứa gene mục tiêu từ tế bào cho và tách phân tử DNA dùng làm vector chuyển gene từ vi khuẩn hoặc virus.

- Cắt gene mục tiêu và DNA dùng làm vector chuyển gene ở vị trí xác định nhờ cùng một loại enzyme cắt chuyên biệt.

- Ghép nối gene mục tiêu và vector chuyển gene nhờ enzyme nối để tạo DNA tái tổ hợp.

Cừu Dolly là thành tựu được tạo ra nhờ nhân bản vô tính, không phải công nghệ gene.

Việc phân tích DNA của nạn nhân và DNA trong dấu vết của các nghi phạm có thể cung cấp bằng chứng tìm ra thủ phạm gây án là ứng dụng của công nghệ di truyền trong y học, pháp y.