Đề thi học kì 1 Hóa 10 Kết nối tri thức Đề 3

Liên kết N≡N trong N₂ là liên kết cộng hóa trị không phân cực

Liên kết O=O → O  trong O₃ là liên kết cộng hóa trị không phân cực và có liên kết cho – nhận 

Liên kết Cl-Cl trong Cl₂ là liên kết cộng hóa trị không phân cực.

Vậy dãy gồm các chất trong phân tử chỉ có liên kết cộng hóa trị phân cực là H₂O, HF, NH₃

Liên kết ion thường tạo thành giữa một nguyên tử kim loại mạnh (dễ nhường electron tạo ion dương) và một nguyên tử phi kim mạnh (dễ nhận electron để tạo ion âm).

→ Các chất trong dãy đều có liên kết ion là: CaO, KCl.

 Nguyên tố Y có cấu hình electron lớp ngoài cùng 4s¹ thuộc chu kì 4

 Số electron trong ion PO₄^3- là

15 + 4.8 + 3 = 50

Cấu hình electron đầy đủ của X: 1s²2s²2p⁶3s²3p¹

→ Z = 13 = số thứ tự, chu kì 3 (có 3 lớp electron), nhóm IIIA, (có 3 lớp ngoài cùng, là nguyên tố p).

Calcium có 2 electron lớp ngoài cùng, có xu hướng nhường đi 2 electron khi hình thành liên kết hóa học.

Ca → Ca²⁺ + 2e

Tổng số hạt proton trong hai ion XA₃^2- và XA₄^2-

⇒ SO₃^2- và SO₄^2-

Vậy nguyên tố X là S

F, O, C, Be thuộc cùng chu kì 2, theo quy luật biến đổi có bán kính nguyên tử:

F < O < C < Be (1)

Be và Ca thuộc cùng nhóm IIA, theo quy luật biến đổi có bán kính nguyên tử:

Be < Ca (2)

Từ (1) và (2) có bán kính nguyên tử: F < O < C < Be < Ca.

Oxide cao nhất của nguyên tố R là RO₃.

Công thức hợp chất khí với hydrogen của R là RH₂.

Trong hợp chất khí của R với hydrogen có 5,88% hydrogen về khối lượng nên: 

%R = 100% - 5,88% = 94,12%

⇒ M_R = 32 (R chính là S)

R chính là nguyên tố sulfur (S) là phi kim

S thuộc nhóm VIA trong bảng tuần hoàn.

Hydroxide của S có công thức H₂SO₄ và là acid mạnh.

S có xu hướng nhận thêm 2 electron để đạt cấu hình bền của khí hiếm gần nó nhất là Ar ⇒ S có tính phi kim.

S + 2e ⟶ S^2-

Phân tử C₂F₆ vừa có liên kết cộng hóa trị phân cực (liên kết giữa C và F), vừa có liên kết công hóa trị không phân cực (liên kết giữa C với C). 

Trong phân tử BH₃  nguyên tử B mới chỉ có 6 electron ở lớp ngoài cùng, chưa đạt được cấu hình electron bền vững của khí hiếm gần nhất. 

Trong bảng tuần hoàn các nguyên tố hóa học, nhóm nguyên tố là tập hợp các nguyên tố mà nguyên tử có cùng số electron hóa trị.

 Ta có cấu hình electron nguyên tử X:1s²2s²2p⁶3s²3p⁶.

 Nguyên tố này thuộc chu kì 3 vì có 3 lớp electron. 

n_H2 = 4,958 : 24,79 = 0,2 mol

Gọi R là kim loại chung cho hỗn hợp X với hóa trị n

Sơ đồ phản ứng 

M + H₂SO₄ → M₂(SO₄)_n + H₂

Áp dụng bảo toàn nguyên tố H ta có:

n_{H2SO4 phản ứng} = n_H2 = 0,2 mol

Áp dụng bảo toàn khối lượng ta có:

m_M + m_{H2SO4 phản ứng} = m_H2 + m_M2(SO4)n

⇒ m_M2(SO4)n = m_M + m_{H2SO4 phản ứng} - m_H2 = 12,34 + 98.0,2 - 0,2.0,2 =  31,54 gam

 Công thức biểu diễn theo công thức Lewis là

Phần được tạo thành khi nguyên tử mất đi electron là cation

Dựa vào quy luật biến đổi tính kim loại, có kim loại mạnh nhất nằm ở đầu chu kì, hay nằm ở nhóm IA.

Lại có trong 1 nhóm A, theo chiều tăng dần của điện tích hạt nhân, tính kim loại tăng dần, nên kim loại mạnh nhất là Caesium.

Phát biểu (1) sai vì chỉ các nguyên tố nhóm A thì số thứ tự của nhóm luôn luôn bằng số electron ở lớp vỏ ngoài cùng của nguyên tử nguyên tố thuộc nhóm đó.

Phát biểu (2) sai.

Ví dụ:

Fe thuộc nhóm VIIIB nhưng chỉ có 2 electron ở lớp ngoài cùng.

Phát biểu (3) và (4) đúng.

Oxide lưỡng tính Al₂O₃

 Xét các cấu hình sau

(1) 1s²2s¹

Có 1 electron lớp ngoài cùng ⇒ Nguyên tố kim loại

(2) 1s²2s²2p⁴.

Có 6 electron lớp ngoài cùng ⇒ Nguyên tố phi kim

(3) 1s²2s²2p⁶3s²3p⁶3d¹⁰4s²4p⁵.

Có 7 electron lớp ngoài cùng ⇒ Nguyên tố phi kim

(4) 1s²2s²2p⁶3s²3p¹.

Có 3 electron lớp ngoài cùng ⇒ Nguyên tố kim loại

Nguyên tử là đồng vị của nhau vì cùng có 5 proton trong hạt nhân nhưng khác nhau về số neutron (X có 6 neutron còn Y có 7 neutron). 

Phát biểu "Nguyên tử có cấu trúc đặc khít" không đúng vì nguyên tử có cấu tạo rỗng. 

Gọi số hạt proton, neutron, electron trong một nguyên tử R lần lượt là p, n, e.

Ta có: p = e

Tổng số hạt trong nguyên tử X là: p + n + e= 2p + n = 82 (1)

Số hạt mang điện trong hạt nhân nguyên tử là: p

Số hạt không mang điện trong hạt nhân nguyên tử là: n

Trong hạt nhân, số hạt mang điện ít hơn số hạt không mang điện là 4

⇒ n – p = 4 (2)

Từ (1) và (2) ta có hệ phương trình:

Vì số hiệu nguyên tử Z = số p ⇒ Z = 26

⇒ R có kí hiệu hóa học là Fe.

Số khối: A = p + n = 26 + 30 = 56

Kí hiệu nguyên tử của R là 

Số khối A = số proton + số neutron = 19 + 20 = 39

Vậy số khối của nguyên tử này là 39

X (Z = 19): 1s²2s²2p⁶3s²3p⁶4s¹

Y (Z = 17): 1s²2s²2p⁶3s²3p⁵

Nguyên tử X là kim loại mạnh, có xu hướng nhường đi 1 electron lớp ngoài cùng tạo thành cation X⁺.

Nguyên tử Y là phi kim điển hình, có xu hướng nhận thêm 1 electron và lớp ngoài cùng tạo thành anion Y^-.

Ion X⁺ và Y^- trái dấu hút nhau tạo thành phân tử XY. Liên kết được tạo thành là liên kết ion.

X⁺ + Y^- → XY

Phân tử có liên kết cộng hóa trị không phân cực: Br₂.

Phân tử có liên kết cộng hóa trị phân cực: H₂S, CH₄, NH₃, C₂H₄ và C₂H₂.

 Hợp chất khí với hydrogen của nguyên tố X có công thức YH₄.

Oxide cao nhất của Y là YO₂ . Gọi Y là nguyên tử khối của Y, theo bài ra ta có: 

Hợp chất khí với hydrogen của Y là YH₄ ⇒ Y có hóa trị IV Oxide cao nhất là YO₂

⇒ M_Y = 28. Vậy Y là Si.

Ta có công thức cấu tạo của các chất:

F – F; O = C = O; H – H; N ≡ N.

Vậy chỉ có phân tử chỉ có liên kết ba giữa hai nguyên tử là N₂.

Gọi Z_X, Z_Y lần lượt là số proton của nguyên tử nguyên tố X và Y. Ta có:

Z_X + Z_Y = 32 (1)

Vì X và Y thuộc cùng nhóm A ở hai chu kì kế tiếp nhau nên số proton của chúng khác nhau 8, 18 hoặc 32 đơn vị.

Giả sử Z_Y > Z_X.

Trường hợp 1: Z_Y – Z_X = 8 (2)

Kết hợp (1) và (2) giải hệ phương trình ta được: Z_X = 12; Z_Y = 20.

Cấu hình electron của X: 1s²2s²2p⁶3s² (nhóm IIA).

Cấu hình electron của Y: 1s²2s²2p⁶3s²3p⁶4s² (nhóm IIA).

Vậy trường hợp 1 thỏa mãn, X là magnesium (Mg) và Y là calcium (Ca).

Trường hợp 2: Z_Y – Z_X = 18 (3)

Kết hợp (1) và (3) giải hệ phương trình ta được: Z_X = 7; Z_Y = 25.

Cấu hình electron của X: 1s²2s²2p³ (nhóm VA)

Cấu hình electron của Y: 1s²2s²2p⁶3s²3p⁶3d⁵4s² (nhóm VIIB)

Vậy trường hợp 2 không thỏa mãn.

Trường hợp 3: Z_Y – Z_X = 32 (4)

Kết hợp (1) và (4) giải hệ phương trình ta được: Z_X = 0; Z_Y = 32.

Vậy trường hợp 3 không thỏa mãn.

 n_H2 = 1,11555: 24,79 = 0,045 mol

M + 2HCl → MCl₂ + H₂↑

Theo phương trình phản ứng ta có:

n_M = n_H2 = 0,045 mol

M chính là nguyên tố Ca

Nguyên tử Y có 19 proton ⇒ Z_Y = số proton = 19

Cấu hình electron của Y: 1s²2s²2p⁶3s²3p⁶4s¹

 ⇒ có 1 electron lớp ngoài cùng, xu hướng nhường đi 1 electron để đạt được cấu hình electron của khí hiếm gần nhất là Ar.

Do đó ion được tạo thành từ Y có cấu hình electron là: 1s²2s²2p⁶3s²3p⁶

Nitrogen (Z= 7) có cấu hình electron là: 1s²2s²2p³

→ Có 5 electron lớp ngoài cùng.

Khí hiếm gần nhất là: Ne (Z = 10): 1s²2s²2p⁶

Do đó, nguyên tử nitrogen phải nhận thêm 3 electron để đạt được cấu hình electron bền vững với 8 electron lớp ngoài cùng theo quy tắc octet.

Na có Z = 11 số e = 11 ion Na⁺ có số e = 11 – 1 = 10

Mg có Z = 12 số e = 12 ion Mg²⁺ có số e = 12 – 2 = 10

Al có Z = 13 số e = 13 ion Al³⁺ có số e = 13 – 3 = 10

Ca có Z = 20 số e = 20 ion Ca²⁺ có số e = 20 – 2 = 18

S có Z = 16 số e = 16 ion S^2- có số e = 16 + 2 = 18

Cl có Z = 17 số e = 17 ion Cl^- có số e = 17 + 1 = 18

O có Z = 8 số e = 8 ion O^2- có số e = 8 + 2 = 10

Vậy có 4 ion có 10 electron.

- Trong tinh thể ion, giữa các ion có lực hút tĩnh điện rất mạnh nên các hợp chất ion thường là chất rắn, khó nóng chảy, khó bay hơi ở điều kiện thường.

- Các hợp chất ion thường tan nhiều trong nước. Khi tan trong nước, các ion bị tách ra khỏi mạng lưới tinh thể, chuyển động khá tự do và là tác nhân dẫn điện.

Liên kết hydrogen là liên kết yếu được hình thành giữa nguyên tử H (đã liên kết với một nguyên tử có độ âm điện lớn) với một nguyên tử khác (có độ âm điện lớn) còn cặp electron riêng. Các nguyên tử có độ âm điện lớn thường gặp trong liên kết hydrogen là N, O, F.

Trong sơ đồ trên, đường nét đứt đại diện cho liên kết hydrogen.

Hạt nhân nguyên tử không chứa electron.

₁₁ Na, ₁₂Mg, ₁₃Al, ₁₄Si cùng thuộc chu kì 2.

⇒ Sắp xếp theo thứ tự giảm dần tính base là: NaOH; Mg(OH)₂; Al(OH)₃; Si(OH)₄.

Các loại hạt trong X1 bằng nhau 

⇒ p_X1 = e_X1 = n_X1 = 18:3 = 6

Vì X₁ và X₂ là đồng vị của nhâu 

⇒ p_X1 = p_X2 = 6

Tổng số hạt trong X₂ là 20

⇒ 2p_X2 + n_X2 = 20 

⇒ n_X2 = 8 

⇒ Số khối của X₁ = p_X1 + n_X1 = 6 + 6 = 12

Số khối của X₂ = p_X2 + n_X2 = 6 + 8 = 14

Nguyên tử khối trung bình của X là: