Luyện tập Quy tắc Octet

Nguyên tử X có điện tích hạt nhân là +11 → Z_X =11

→ Cấu hình electron: 1s²2s²2p⁶3s¹ → có 1 electron lớp ngoài cùng → xu hướng nhường 1 electron để đạt cấu hình electron bền vững của khí hiếm gần nhất.

Cấu hình e của Al (Z= 13): 1s²2s²2p⁶3s²3p¹

→ Nguyên tử Al cần 3e để đạt cấu hình bền vững của Ne: 1s²2s²2p⁶.

Nguyên tử X có điện tích hạt nhân là +20 → Z_X =20

→ Cấu hình electron: 1s²2s²2p² → có 2 elctron lớp ngoài cùng

→ xu hướng nhường 2 electron để đạt cấu hình electron bền vững của khí hiếm gần nhất.

Viết cấu hình electron của các nguyên tử có số hiệu nguyên tử Z = 12, 9, 11, 10

Nguyên tử nào có 2 electron ở lớp ngoài cùng

→ Có xu hướng nhường 2 electron

Z = 12: 1s²2s²2p⁶3s²

Z = 9: 1s²2s²2p⁵

Z = 11: 1s²2s²2p⁶3s¹

Z = 10: 1s²2s²2p⁶

Ta thấy nguyên tử có Z = 12 thì có 2 electron ở lớp ngoài cùng

→ Có xu hướng nhường 2 electron.

Nguyên tử Y có 15 proton = Z_Y = số proton = 15

Cấu hình electron của Y: 1s²2s²2p⁶3s²3p³→ có 5 electron lớp ngoài cùng, xu hướng nhận thêm 3 electron để đạt được cấu hình electron của khí hiếm gần nhất là Ar.

Do đó ion được tạo thành từ Y có cấu hình electron là: 1s²2s²2p⁶3s²3p⁶.

Quá ít electron - Phân tử thiếu điện tử

Hydrogen, Beryllium và boron có quá ít electron để tạo thành một octet. Hydrogen chỉ có một electron hóa trị và chỉ có một nơi tạo thành liên kết với một nguyên tử khác. Beryllium chỉ có hai nguyên tử hóa trị, và chỉ có thể tạo thành liên kết cặp electron ở hai vị trí . Boron có ba electron hóa trị. Hai phân tử được mô tả trong hình này cho thấy các nguyên tử beryllium và boron trung tâm có ít hơn tám electron hóa trị. Các phân tử nơi một số nguyên tử có ít hơn tám electron được gọi là thiếu electron.

Cấu hình electron nguyên tử các nguyên tố sau:

a) 1s² He (Z=2)

b) 1s 2s 2p Ne (Z=10)

c) 1s²2s²2p⁶3s²3p⁶: Ar (Z =18)

d) 1s²2s²2p⁶3s²: Mg (Z = 12)

e) 1s²2s²2p⁶3s²3p⁴: S (Z = 16)

Cấu hình của các nguyên tố khí hiếm là: He, Ne, Ar.

Theo quy tắc bát tử (8 electron) thì các nguyên tử của các nguyên tố có khuynh hướng liên kết với các nguyên tử khác để đạt được cấu hình bền vững của các khí hiếm với 8 electron (hoặc đối với helium) ở lớp ngoài cùng.

Các nguyên tử của các nguyên tố p là phi kim thường, có khuynh hướng thu thêm electron để cho lớp ngoài cùng của chúng có 8 electron.

Nguyên tử X có 11 electron = cấu hình electron: 1s²2s²2p⁶3s¹ → có 1 elctron lớp ngoài cùng → xu hướng nhường 1 electron để đạt cấu hình electron bền vững của khí hiếm gần nhất.

X→ X⁺ + le

Do đó ion X có 11- 1 = 10 (electron)

Aluminium (Z = 13): 1s²2s²2p⁶3s²3p¹ => Có 3 electron lớp ngoài cùng.

Khí hiếm gần nhất là: Ne (Z = 10): 1s²2s²2p⁶

Do đó, nguyên tử Al có xu hướng nhường 3 electron để đạt được cấu hình electron bền vững.

Al→ Al³⁺ + 3e

Quy tắc bát tử: các nguyên tử của các nguyên tố có khuynh hướng liên kết với các nguyên tử khác để đạt được cấu hình bền bững của khí hiếm với 8 electron (hoặc của Heli với 2 electron) ở lớp ngoài cùng → Giá trị của a là 8 hoặc 2.

Khí hiếm có cấu hình dạng ns²np⁶ (ngoài ra có He là 1s²)

Quy tắc octet chỉ đúng cho sự tạo thành liên kết hoá học giữa các nguyên tử của các nguyên tố thuộc chu kì 2 của bảng tuần hoàn và một số nguyên tử của các nguyên tố có tính kim loại, phi kim điển hình. Ngoài ra có các ngoại lệ.

Trong phân tử PCl₅, lớp ngoài cùng của P có 10 electron.

Nguyên tử X có 9 electron → cấu hình electron: 1s²2s²2p⁵ → có 7 electron lớp ngoài cùng → xu hướng nhận 1 electron để đạt cấu hình electron bền vững của khí hiếm gần nhất.

X + le → X^-

Do đó ion X có 9 + 1 = 10 (electron).

Theo quy tắc bát tử (8 electron) thì các nguyên tử của các nguyên tố có khuynh hướng liên kết với các nguyên tử khác để đạt được cấu hình bền vững của các khí hiếm với 8 electron (hoặc đối với helium) ở lớp ngoài cùng.

Các nguyên tử các nguyên tố s thường có khuynh hướng nhường electron lớp ngoài cùng để có lớp sát ngoài cùng 8 electron..

Nguyên tử Y có 7 electron = số proton = số electron = 7.

Nguyên tử Y có 7 electron → cấu hình electron: 1s²2s²2p³ → có 5 electron lớp ngoài cùng → xu hướng nhận 3 electron để đạt cấu hình electron bền vững của khí hiếm gần nhất (Ne).

X + 3e → X^3-

Do đó ion X³⁺ có 7 + 3 = 10 (electron); số proton không đổi là 7 proton.

Nguyên tử X có 20 electron → 1s²2s²2p⁶3s²3p⁶4s²→ có 2 electron lớp ngoài cùng → xu hướng nhường 2 electron để đạt cấu hình electron bền vững của khí hiếm gần nhất.

X → X²⁺+ 2e

Do đó ion X có 20 - 2 = 18 (electron)

Nguyên tử X có điện tích hạt nhân là +8 → Z_X = 8

→ cấu hình electron: 1s²2s²2p² → có 6 elctron lớp ngoài cùng → xu hướng nhận 2 electron để đạt cấu hình electron bền vững của khí hiếm gần nhất.

Hydrogen (Z=1): 1s¹ có 1 electron lớp ngoài cùng. Xu hướng nhận thêm 1 electron để đạt được cấu hình electron bền vững của khí hiếm gần nhất là He: 1s².