Đề kiểm tra 45 phút Hóa 11 Chương 4: Hydrocarbon

Nhận biết Thông hiểu Vận dụng Vận dụng cao

Bài kiểm tra này bao gồm 40 câu
Điểm số bài kiểm tra: 40 điểm
Thời gian làm bài: 50 phút
Xem lại kỹ lý thuyết trước khi làm bài
Chuẩn bị giấy và bút để nháp trước khi bắt đầu

Bắt đầu làm bài

50:00

Câu 1: Nhận biết
Dãy chất làm mất màu dung dịch KMnO4
Cho các chất sau: methane (1); ethylene (2); acetylene (3); benzene (4); styrene (5); toluene (6). Các chất có khả năng làm mất màu dung dịch KMnO₄ở điều kiện thích hợp là
- A. (1), (3), (4), (5), (6).
- B. (2), (3), (5), (6).
- C. (3), (4), (5), (6).
- D. (2), (3), (4), (5).
Hướng dẫn:
Các chất có khả năng làm mất màu dung dịch KMnO₄ở điều kiện thích hợp là: ethylene (2); acetylene (3); styrene (5); toluene (6).
Câu 2: Vận dụng
Phần trăm thể tích của acetylene
Hỗn hợp X gồm acetylene, ethylene và hydrogencó tỉ khối so với H₂ là 7,25. Đốt cháy hoàn toàn 0,1 mol hỗn hợp X thu được 0,1 mol CO₂. Phần trăm thể tích của acetylene trong hỗn hợp X là
- A. 25%.
- B. 20%.
- C. 40%.
- D. 35%.
Hướng dẫn:
Gọi x, y, z lần lượt là số mol của C₂H₂, C₂H₄ và H₂.
⇒ x + y + z = 0,1 (1)
$\mathrm {M_X}=\frac{26\mathrm x+18\mathrm y+2\mathrm z}{\mathrm x\;+\mathrm y+\mathrm z}=2.7,25\;\;\;\;\;\;\;\;\;\;\;\;\;(2)$
Áp dụng bảo toàn nguyên tố C:
n_CO2 = 2.n_C2H2 + 2.n_C2H4
⇒ 2x + 2y = 0,1 (3)
Giải hệ phương trình (1), (2), (3) ⇒ x = 0,025; y = 0,025; z = 0,05
%V_C2H2 = 25%.
Câu 3: Nhận biết
Vòng benzene có mấy liên kết π
Benzene là một hydrocarbon thơm đơn giản và điển hình nhất, trong vòng benzene có chứa mấy liên kết đôi:
- A. 3.
- B. 4.
- C. 2.
- D. 1.
Hướng dẫn:

Vòng benzen có chứa 3 liên kết đôi
Câu 4: Thông hiểu
Nhận biết 3 dung dịch: hex-1-ene, hex-1-yne, hexane
Thuốc thử dùng để nhận biết 3 dung dịch: hex-1-ene, hex-1-yne, hexane là
- A. dung dịch KMnO₄ và dung dịch Br₂.
- B. dung dịch Br₂ và AgNO₃/NH₃.
- C. dungdịch KMnO₄và dung dịch Ca(OH)₂.
- D. dung dịch Br₂ và dung dịch Ca(OH)₂.
Hướng dẫn:
Nhận biết 3 dung dịch: hex-1-ene, hex-1-yne, hexane ta dùng dung dịch AgNO₃/NH₃ và dung dịch bromine.
Ta cho các chất phản ứng lần lượt với AgNO₃ /NH₃
Xuất hiện kết tủa vàng nhạt xuất hiện → hex-1-yne:

HC≡C-CH₂-CH₂ -CH₂ -CH₃ + AgNO₃ /NH₃ → AgC≡C-CH₂ -CH₂ -CH₂ -CH₃ ↓ + NH₄NO₃

Không có hiện tượng gì là hexane và hex-1-ene.

Cho hai dung dịch còn lại phản ứng với bromine:

Bromine mất màu → hex-1-ene
CH₂=CH-CH₂-CH₂-CH₂-CH₃ + Br₂ → CH₂ Br-CHBr-CH₂-CH₂-CH₂-CH₃

Nếu không có hiện tượng gì là hexane.
Câu 5: Thông hiểu
Thuốc thử nước bromine
Dùng nước bromine làm thuốc thử có thể phân biệt cặp chất nào dưới đây?
- A. Toluene và styrene.
- B. Ethylene và propylene.
- C. Ethylene và styrene.
- D. Methane và ethane.
Hướng dẫn:
Vậy ta có thể dùng nước bromine để phân biệt toluene và styrene:
Styrene làm mất màu nước bromine ngay ở điều kiện thường.
Phương trình phản ứng hóa học
C₆H₅-CH = CH₂ + Br₂ → C₆H₅-CHBr-CH₂Br
Toluene không làm mất màu nước bromine.
Câu 6: Thông hiểu
Oxi hóa ethylene
Oxi hóa ethylene bằng dung dịch KMnO₄ thu được sản phẩm gồm:
- A. C₂H₅OH, MnO₂, KOH.
- B. C₂H₄(OH)₂, K₂CO₃, MnO₂.
- C. MnO₂, C₂H₄(OH)₂, KOH.
- D. K₂CO₃, H₂O, MnO₂.
Hướng dẫn:
Phương trình phản ứng minh họa:
3C₂H₄ + 2KMnO₄ + 4H₂O → 3C₂H₄(OH)₂ + 2MnO₂↓ + 2KOH
Sản phẩm thu được là: MnO₂, C₂H₄(OH)₂, KOH.
Câu 7: Nhận biết
Nhận định sai
Nhận định nào sau đây không đúng khi nói về Toluene?
- A. Toluene là đồng phân của benzene.
- B. Toluene là một hiđrocacbon thơm.
- C. Toluene tan nhiều trong dung môi hữu cơ.
- D. Toluene có mùi thơm nhẹ.
Hướng dẫn:
Toluene là đồng đẳng của benzene
Câu 8: Thông hiểu
2–methylbut–2–ene tác dụng với hydrogen chloride
Cho 2 – methylbut – 2 – ene tác dụng với hydrogen chloride công thức cấu tạo sản phẩm chính của các phản ứng trên là:
- A. CH₃-CH(CH₃)-CHCl-CH₃.
- B.
- C. CH₂Cl-CH(CH₃)-CH₂-CH₃.
- D. CH₃-CH(Cl)-CH₂-CH₂-CH₃.
Hướng dẫn:
2 – methylbut – 2 – ene có công thức cấu tạo là: CH₃ – C(CH₃) = CH – CH₃
Sản phẩm chính thu được khi cho 2 – methylbut – 2 – ene tác dụng với hydrogen chloride là:
Câu 9: Thông hiểu
Phân biệt alk-1-yne và alkene
Để phân biệt alk-1-yne và alkene, ta có thể dùng
- A. dung dịch AgNO₃ trong NH₃.
- B. dung dịch HBr.
- C. dung dịch HCl.
- D. dung dịch NaOH.
Hướng dẫn:
Để nhận biết alk-1-yne và alkene ta sử dụng dung dịch AgNO₃/NH₃.
Chỉ có Alk-1-ene phản ứng sẽ tạo kết tủa màu vàng.
Cụ thể nếu Alk-1-yne ở đây là Acetylene thì ta có phương trình phản ứng hóa học sau:
CH ≡ CH + 2AgNO₃ + 2NH₃→ CAg ≡ CAg↓vàng + 2NH₄NO₃
Câu 10: Nhận biết
Nhận định không đúng
Nhận định nào sau đây không đúng tính chất của benzene.
- A. Benzene là chất lỏng không màu, hầu như không tan trong nước.
- B. Benzene không làm mất màu dung dịch KMnO₄
- C. Benzene làm mất màu dung dịch nước brom.
- D. Benzene dễ tham gia phản ứng thế, khó tham gia phản ứng cộng.
Hướng dẫn:
Nhận định không đúng là: Benzene làm mất màu dung dịch nước brom.
Vì Benzene không làm mất màu dung dịch nước brom.
Câu 11: Thông hiểu
Làm sạch ethene có lẫn acetylene
Để làm sạch ethene có lẫn acetylene cần cho hỗn hợp qua dung dịch
- A. Br₂ dư.
- B. AgNO₃/NH₃ dư.
- C. quỳ tím.
- D. KMnO₄ dư.
Hướng dẫn:
Để làm sạch ethene có lẫn acetylene ta cho hỗn hợp đi qua dung dịch dung dịch AgNO₃ /NH₃ dư vì khi đó chỉ có acetylene phản ứng và bị giữ lại. Còn ethene không phản ứng thoát ra ngoài.
CH≡CH + 2AgNO₃ + 2NH₃ → AgC≡CAg + 2NH₄NO₃
Câu 12: Nhận biết
Số chất khí ở điều kiện thường
Cho 4 chất: methane, ethane, propane và butane. Số chất khí ở điều kiện thường là
- A. 3.
- B. 4.
- C. 1.
- D. 2.
Hướng dẫn:
Ở điều kiện thường, các alkane từ C1 và đến C4 và neophentan ở thế khí, các alkane có nhiều nguyên tử carbon hơn ở thể lỏng hoặc rắn.
Câu 13: Nhận biết
Dẫn C2H4 vào dung dịch KMnO4
Tiến hành thí nghiệm sau: Dẫn từ từ C₂H₄ vào dung dịch KMnO₄ hiện tượng quan sát được là
- A. Dung dịch có màu tím.
- B. Có vẩn đục màu đen.
- C. Xuất hiện kết tủa màu đen.
- D. Dung dịch có màu trong suốt.
Hướng dẫn:
Dẫn từ từ C₂H₄ vào dung dịch KMnO₄ hiện tượng quan sát được là Có vẩn đục màu đen
3C₂H₄ + 2KMnO₄ + 4H₂O → 3C₂H₄(OH)₂ + 2MnO₂ + 2KOH.
Câu 14: Nhận biết
Đồng phân hình học
Chất nào sau đây có đồng phân hình học:
- A. CH₂ = CH – CH₂ – CH₃.
- B. CH₂= CH – CH = CH₂.
- C. CH₃ – CH = CH – CH₃.
- D. CH₂ = C(CH₃) – CH₃.
Hướng dẫn:
Chất có đồng phân hình học là: CH₃ – CH = CH – CH₃
Câu 15: Vận dụng
Nhận xét đúng
Cho các nhận xét sau:
1) Alkyne là những hydrocarbon không no, mạch hở, có chứa một liên kết ba trong phân tử.
2) Alkyne là những hidrocacbon mạch hở có chứa liên kết ba trong phân tử.
3) Các Alkyne không tan trong nước, hoặc rất ít tan trong nước.
4) Alkyne không có đồng phân hình học.
5) Alkene là hydrocarbon mạch hở có chứa liên kết đôi C=C.
6) Liên kết ba gồm 2 liên kết π và một liên kết σ.
Nhận xét nào là đúng:
- A. 1, 2, 3.
- B. 2, 3, 5.
- C. 2, 3, 4, 5.
- D. 1, 3, 4 và 6.
Hướng dẫn:
Số nhận xét đúng là 1); 3); 4); 6)
2) Alkyne là những hidrocacbon mạch hở có chứa liên kết ba trong phân tử ⇒ sai vì
5) Alkene là hydrocarbon mạch hở có chứa liên kết đôi C=C. sai Alkene là hydrocarbon mạch hở, chỉ có chứa 1 liên kết đôi C=C.
Câu 16: Nhận biết
Xác định công thức của X
Trong điều kiện thích hợp có phản ứng sau: C₂H₂ + H₂O → X. Xác định công thức của X là
- A. C₂H₅OH.
- B. CH₂=CH-OH.
- C. CH₃CHO.
- D. CH₃COOH.
Hướng dẫn:
Phương trình phản ứng:
C₂H₂ + H₂O $\overset{HgSO_{4} }{ightarrow}$ CH₃CHO
Sản phẩm thu được là: CH₃CHO
Câu 17: Vận dụng
Công thức phân tử của X
Đốt cháy hoàn toàn m gam alkyne X thu được m gam nước. Công thức phân tử của X là
- A. C₅H₈.
- B. C₄H₆.
- C. C₃H₄.
- D. C₂H₂.
Hướng dẫn:
Ta có:
n_H2O = $\frac m{18}$
Áp dụng bảo toàn khối lượng ta có:
m_alkyne = m_C + m_H
⇒ m_C=m_alkyne - m_H
⇒ m_C = m - 2. $\frac m{18}$ = $\frac{8m}9$
$\Rightarrow\;n_C\;-\;n_{CO_2}\;=\;\frac{2m}{27}$
$\Rightarrow\;n_C\;:\;n_H\;=\;\frac{2m}{27}:\frac{2m}{18}=\frac23$
⇒ Công thức đơn giản nhất của X là C₂H₃ ⇒ Dựa vào đáp tìm được công thức phân tử của X là C₄H₆
Câu 18: Nhận biết
Phản ứng đặc trưng hydrocarbon không no
Phản ứng đặc trưng của hydrocarbon không no là phản ứng
- A. phản ứng tách.
- B. phản ứng oxi hóa.
- C. phản ứng cộng.
- D. phản ứng thế.
Hướng dẫn:
Phản ứng đặc trưng của các hydrocarbon không no là phản ứng cộng.
Câu 19: Thông hiểu
Xác định công thức Alkane
Alkane X có công thức phân tử C₅H₁₂. Xác định tên gọi của X, biết X chỉ có thể tạo ra một dẫn xuất monochloro duy nhất.
- A. 2,2 – dimethylpropane.
- B. pentane.
- C. 1,2 – methylbutane.
- D. 2 – methylbutane.
Hướng dẫn:
X chỉ có thể tạo ra một dẫn xuất monochloro duy nhất do đó chỉ có thể là:
2,2 – dimethylpropane.
Câu 20: Nhận biết
Khí hồ ao
Khí nào sau đây được gọi là khí hồ ao
- A. Ethene.
- B. Acetylene.
- C. Methane.
- D. Propene.
Hướng dẫn:
Methane còn được gọi là khí hồ ao vì methane được tìm thấy trong sự phân huỷ kị khí ở các ao hồ, đầm lầy …
Câu 21: Vận dụng
Xác định tên gọi của công thức
Cho 5,6 gam alkene A làm mất màu vừa đủ dung dịch chứa 16 gam Br₂. Hydrate hóa A chỉ thu được một alcohol duy nhất. Tên gọi của A là:
- A. 2,3-dimethylbut-2-ene.
- B. ethylene.
- C. but-2-ene.
- D. but-1-ene.
Hướng dẫn:
n_Br2 = 0,1 mol
⇒ n_alkene = n_Br2 = 0,1 mol
⇒ M_alkene = 5,6:0,1 = 56 gam/mol
⇒ Alkene có công thức phân tử là C₄H₈
Vì hydrate hóa A chỉ thu được 1 alcohol duy nhất
⇒ A là CH₃-CH=CH-CH₃(but-2-ene).
Câu 22: Thông hiểu
Tính số đồng phân alkene ứng với công thức C5H10
Số đồng phân alkene ứng với công thức C₅H₁₀ là:
- A. 2.
- B. 6.
- C. 5.
- D. 3.
Hướng dẫn:
Đồng phân cấu tạo:
CH₂ = CH – CH₂ – CH₂ – CH₃
CH₃ – CH= CH – CH₂ – CH₃
Đồng phân hình học:
CH₃–CH=CH–CH₂–CH₃: pent-2-ene có đồng phân hình học:
Câu 23: Thông hiểu
Đồng phân alkyne của C5H8
Số đồng phân alkyne có công thức phân tử C₅H₈ là
- A. 4.
- B. 2.
- C. 3.
- D. 5.
Hướng dẫn:
Các đồng phân của C₅H₈ là
CH≡C−CH₂−CH₂−CH₃
CH₃−C≡C−CH₂−CH₃
CH≡C−CH(CH₃)−CH₃
⇒ Có 3 đồng phân
Câu 24: Thông hiểu
Tên gọi 3-ethyl-4-methylhex-1-yne
Tên gọi 3-ethyl-4-methylhex-1-yne ứng với cấu tạo nào sau đây?
- A. CH≡C-CH(CH₃)-CH(C₂H₅)-CH₂-CH₃.
- B. CH≡C-CH(C₂H₅)CH(CH₃)-CH₃.
- C. CH≡C-CH(CH₃)-CH(CH₃)-CH₃.
- D. CH≡C-CH(C₂H₅)-CH(CH₃)CH₂-CH₃.
Hướng dẫn:

3-ethyl-4-methylhex-1-yne
Câu 25: Nhận biết
Đồng đẳng alkene
Chất nào sau đây thuộc dãy đồng đẳng alkene?
- A. C₄H₄.
- B. C₄H₁₀.
- C. C₄H₆.
- D. C₄H₈.
Hướng dẫn:
Công thức chung của dãy đồng đẳng alkene là
C_nH_2n (n ≥ 2)
Vậy đồng đẳng alkene là C₄H₈
Câu 26: Vận dụng
Hiệu suất trùng hợp styrene
Trùng hợp 20,8 gam styrene được hỗn hợp X gồm polistyrene và styrene (dư). Cho X tác dụng với 400 ml dung dịch Br₂ 0,15M, sau đó cho dung KI dư vào thấy xuất hiện 2,54 gam Iodine. Hiệu suất trùng hợp styrene là:
- A. 75,0%.
- B. 83,3%.
- C. 80,0%.
- D. 65,0%.
Hướng dẫn:
n_{Styrene bđ}= 20,8 :104 = 0,2 mol
Phương trình phản ứng hóa học xảy ra
(1) C₆H₅CH=CH₂ + Br₂ → C₆H₅CHBr-CH₂Br
0,05 ← 0,05
(2) Br₂ + 2KI → 2KBr + I₂
0,01 ← 0,01
n_I2= 2,54:254 = 0,01 mol
Theo phương trình phản ứng (2) ta có:
n_{Br2 dư} = n_I2 = 0,01 mol
n_{Br2 pư} = 0,4.0,15 - 0,01 = 0,05 mol
Theo phương trình (1)
n_{Stiren dư}= n_{Br2 pư} = 0,05 mol
n_{Stiren tham gia pứ trùng hợp}
= n_{ban đầu}- n_{Stiren dư}= 0,2 - 0,05 = 0,15 mol.
H = 0,15:0,2.100% = 75%.
Câu 27: Vận dụng cao
Xác định tỉ lệ x:y
Tiến hành cho hỗn hợp X gồm Al₄C₃ và CaC₂ có số mol lần lượt là x, y vào nước dư thu được dung dịch X; a gam kết tủa Y và hỗn hợp khí Z. Lọc bỏ kết tủa Y. Đốt cháy hoàn toàn khí Z được sản phẩm cháy dẫn vào dung dịch X thu được thêm a gam kết tủa Y nữa. Biết các phản ứng xảy ra hoàn toàn. Xác định tỉ lệ x : y là
- A. 1 : 3.
- B. 2 : 3.
- C. 1 : 2.
- D. 1 : 1.
Hướng dẫn:
Phương trình phản ứng xảy ra:
(1) Al₄C₃+ 12H₂O → 4Al(OH)₃ + 3CH₄
(2) CaC₂ + 2H₂O → Ca(OH)₂ + C₂H₂
(3) 2Al(OH)₃ + Ca(OH)2 → Ca(AlO₂)₂ + 4H₂O
Kết tủa Y là Al(OH)₃ ⇒ trong dung dịch X chỉ chứa Ca(AlO₂)₂
Bảo toàn nguyên tố Ca: n_Ca(OH)2= n_Ca(AlO2)2 = y mol
Bảo toàn nguyên tố Al: 4.n_Al4C3= n_{Al(OH)3 (1)} + 2.n_Ca(AlO2)2 ⇒ n_{Al(OH)3 (1)} = 4x – 2y
Đốt cháy khí Z (C₂H₂ và CH₄) thu được CO₂
Bảo toàn nguyên tố C: n_CO2 = 3.n_Al4C3 + 2.n_CaC2 = 3x + 2y
Sục CO₂ vào dung dịch X:
Ca(AlO₂)₂ + 2CO₂ + 4H₂O → 2Al(OH)₃↓ + Ca(HCO₃)₂
Vì n_Ca(AlO2)2= $y\;<\;\frac{n_{CO_2}}2\;=\;\frac{3x\;+\;2y}2\;=\;1,5x\;+\;y$ ⇒ Phản ứng tính theo Ca(AlO₂)₂
⇒ n_Al(OH)3 (2) = 2.nCa(AlO₂)₂ = 2y
Vì lượng kết tủa lần 1 thu được bằng lượng kết tủa lần 2
⇒ n_{Al(OH)3 (1)} = n_{Al(OH)3 (2)} ⇒ 4x – 2y = 2y
⇒ x = y
⇒ tỉ lệ x : y = 1 : 1
Câu 28: Nhận biết
Chọn phát biểu không đúng
Nhận định nào dưới đây không đúng?
- A. Toluene không thể tác dụng với dung dịch KMnO₄ ngay khi ở nhiệt độ cao.
- B. Styrene vừa có tính chất giống alkene, vừa có tính chất giống benzene.
- C. Naphthalene có thể tham gia các phản ứng thế, phản ứng cộng tương tự như bezene.
- D. Benzene dễ tham gia phản ứng thế, khó tham gia phản ứng cộng và bền với các chất oxi hoá.
Hướng dẫn:
Nhận định không đúng là:
Toluene không thể tác dụng với dung dịch KMnO₄ ngay khi ở nhiệt độ cao
vì:
Toluene có thể tác dụng với dung dịch KMnO₄ ngay khi ở nhiệt độ cao
Phương trình phản ứng:
C₆H₅CH₃ + 2KMnO₄ $\xrightarrow{t^o}$ C₆H₅COOK + KOH + 2MnO₂+ H₂O
Câu 29: Vận dụng cao
Tên gọi alkyne Y
Hỗn hợp X gồm propyne và một alkyne Y có tỉ lệ mol 1:1. Lấy 0,15 mol X tác dụng với dung dịch AgNO₃/NH₃ dư thu được 23,1 gam kết tủa. Tên gọi alkyne Y là
- A. acethylen.
- B. but-1-yne.
- C. but-2-yne.
- D. pent-1-yne.
Hướng dẫn:
n_propyne = n_alkyne = 0,075 mol
Phương trình phản ứng
C₃H₄ + AgNO₃ + NH₃ → C₃H₃Ag + NH₄NO₃
0,075 → 0,075
⇒ mC₃H₃Ag = 0,075.147 = 11,025 gam
⇒ Y cũng tạo kết tủa với AgNO₃/NH₃
C_nH_2n-2 → C_nH_2n-2-aAg_a
0,075 → 0,075
mC_nH_2n-2-aAg_a= 23,1 - 11,025 = 12,075
nC_nH_2n-2-aAg_a= 12,075:0,075 = 161
⇒ Y chứa tối đa 1 liên kết ba đầu mạch ⇒ a = 1
⇒ 14n – 2 + 107 = 161 ⇒ n = 4
Vậy công thức cấu tạo của Y:
CH≡C-CH₂-CH₃: but - 1 - yne
Câu 30: Nhận biết
Chất làm mất màu dung dịch Br2
Chất nào sau đây làm mất màu dung dịch Bromine?
- A. Carbon dioxide.
- B. Butane.
- C. But-1-ene.
- D. Methylpropane.
Hướng dẫn:
But-1-ene làm mất màu dung dịch Bromine
Câu 31: Thông hiểu
Tìm dãy nhận xét đúng
Dãy nhận xét nào sau đây đúng khi nói về tính chất vật lí của hydrocarbon thơm:
(1) Các hydrocarbon thơm thường là chất lỏng hoặc chất rắn ở điều kiện thường.
(2) Các hydrocarbon thơm không tan trong nước, tan nhiều trong dung môi hữu cơ
(3) Các hydrocarbon thơm dễ tan trong nước.
(4) Các hydrocarbon thơm có tính độc.
(5) Các hydrocarbon thơm đều là chất khí.
- A. 1, 3, 4.
- B. 1, 2, 4, 5.
- C. 1, 2, 4.
- D. 1, 2, 5.
Hướng dẫn:
Tính chất vật lí của các hydrocarbon thơm:
Thường là chất lỏng hoặc chất rắn ở điều kiện thường.
Không tan trong nước nhưng tan nhiều trong dung môi hữu cơ.
Thường là các chất độc.
Câu 32: Vận dụng
Công thức của 2 alkene
Đốt cháy hoàn toàn 0,2 mol hỗn hợp X gồm 2 alkene là đồng đẳng kế tiếp nhau thu được CO₂ và H₂O có khối lượng hơn kém nhau 13,52 gam. Công thức của 2 alkene là:
- A. C₃H₆ và C₄H₈.
- B. C₂H₄ và C₃H₆.
- C. C₂H₄ và C₄H₈.
- D. C₄H₈ và C₅H₁₀.
Hướng dẫn:
Đốt cháy hoàn toàn alkene thu được số mol CO₂ và H₂O bằng nhau
⇒ n_CO2 = n_H2O = x mol
m_CO2– m_H2O = 44x – 18x = 13,52
⇒ x = 0,52 mol
⇒ Số C trung bình = n_CO2: n_Alkene = 0,52:0,2 = 2,6
⇒ Công thức phân tử của 2 alkene là C₂H₄ và C₃H₆
Câu 33: Nhận biết
Số chất làm mất màu dung dịch KMnO4
Cho các chất: metane, ethylene, acetylene, pent-1-ene. Số chất làm mất màu dung dịch KMnO₄ là
- A. 2.
- B. 4.
- C. 3.
- D. 1.
Hướng dẫn:
Các alkene phản ứng được với dung dịch KMnO₄ ở ngay điều kiện thường
⇒ ethylene, acetylene, pent-1-ene
Câu 34: Vận dụng
Công thức phân tử của X
Đốt cháy hoàn toàn một alkyne X ở thể khí thu được sản phẩm cháy gồm CO₂ và H₂O có tổng khối lượng là 34,5 gam. Nếu cho sản phẩm cháy đi qua dung dịch Ca(OH)₂ dư thì thu được 60 gam kết tủa. Xác định công thức phân tử của X:
- A. C₅H₈.
- B. C₃H₄
- C. C₄H₆.
- D. C₂H₂
Hướng dẫn:
n_CaCO3 = 60:100 = 0,6 mol
Áp dụng bảo toàn nguyên tố C:
n_CO2 = n_CaCO3 = 0,6 mol
Gọi công thức của ankin là C_nH_2n-2 (n ≥ 2)
Phương trình phản ứng hóa học:
$C_nH_{2n-2}\;+\;\frac{3n-1}2O_2\xrightarrow{t^o}nCO_2+(n-1)H_2O$
Ta có: m_CO2 + m_H2O = 34,5
⇒ m_H2O = 34,5 - 0,6.44 = 8,1 gam
⇒ n_H2O = 8,1:18 = 0,45 mol
Ta có: nC_nH_2n-2 = n_CO2 - n_H2O = 0,6 - 0,45 = 0,15 mol
$n=\frac{n_{CO_2}\;}{C_nH_{2n-2}}=\frac{0,6}{0,15}=4$
Công thức cần tìm là C₄H₆.
Câu 35: Vận dụng
Xác định công thức cấu tạo của A
Đốt cháy hoàn toàn hydrocarbon A, sau phản ứng thu được 30,8 gam CO₂và 7,2 gam H₂O. Xác định công thức cấu tạo của A.
- A. C₆H₅ – CH₃.
- B. C₆H₆.
- C. C₆H₅– C₂H₅.
- D. C₆H₅ – C₂H₃.
Hướng dẫn:
Gọi công thức Hydrocarbon có công thức phân tử là CxHy.
n_CO2 = 30,8 : 44= 0,7 mol;
n_H2O = 7,2:18 = 0,4 mol
Phương trình phản ứng cháy:
C_xH_y + (x + $\frac y4$ )O₂ $\xrightarrow{t^o}$ xCO₂ + $\frac12$ yH₂O.
Dựa vào phương trình ta có:
n_CO2 : n_H2O = x : $\frac12$ y = 0,7:0,4
⇒ $\frac xy=\frac78$
Công thức đơn giản nhất của A: (C₇H₈)_n Với n = 1 thỏa mãn đề bài
Công thức phân tử: C₇H₈
C₆H₅ – CH₃
Câu 36: Thông hiểu
Đồng phân cấu tạo dẫn xuất monochloro
Cho 2 – methylbutane tác dụng với chlorine trong điều kiện chiếu sáng thu được tối đa bao nhiêu đồng phân cấu tạo dẫn xuất monochloro?
- A. 2.
- B. 5.
- C. 3.
- D. 4.
Hướng dẫn:
2 – methylbutane có công thức:
CH₃– CH(CH₃) – CH₂ – CH₃
Cho 2 – methylbutane tác dụng với chlorine trong điều kiện chiếu sáng thu được tối đa 4 dẫn xuất monochloro là:
CH₂Cl – CH(CH₃) – CH₂ – CH₃;
CH₃ – CCl(CH₃) – CH₂ – CH₃;
CH₃ – CH(CH₃) – CHCl – CH₃;
CH₃ – CH(CH₃) – CH₂ – CH₂Cl.
Câu 37: Nhận biết
Đồng đẳng benzene
Chất nào không phải là đồng đẳng của benzene:
- A. C₆H₅–CH₃.
- B. p-CH₃–C₆H₄–C₂H₅.
- C. o-CH₃–C₆H₄–CH₃.
- D. C₆H₅–C₂H₃.
Hướng dẫn:
Benzene và các đồng đẳng của nó hợp thành dẫy đồng đẳng của benzene có công thức chung là: C_nH_2n-6(n ≥ 6).
Vậy chất không phải là đồng đẳng của benzene là: C₆H₅–C₂H₃ không phải vì nhánh –C₂H₃ không no
Câu 38: Thông hiểu
Chất không phản ứng với dung dịch AgNO3/NH3
Chất không phản ứng với dung dịch AgNO₃/NH₃ dư là
- A. acetylene.
- B. but - 1- yne.
- C. propyne.
- D. pent - 2- yne.
Hướng dẫn:
Chất không phản ứng được với AgNO₃/NH₃ là: pent-2-yne (CH₃ – C ≡ C – CH₃).
Chỉ các alk – 1 – in (các alkyne có liên kết ba đầu mạch) mới tác dụng với AgNO₃/ NH₃ tạo kết tủa.
Câu 39: Vận dụng
Xác định tên gọi của X
Hydrocarbon X có công thức phân tử là C₅H₈ có thể cộng hợp với hydrogen tạo ra alkane mạch nhánh và A có thể tác dụng với AgNO₃/NH₃ tạo ra kết tủa màu vàng. Hydrocarbon X có tên gọi là:
- A. 2-methylbut-1-yne.
- B. pent-1-yne.
- C. 2-methylbut-2-yne.
- D. 3-methylbut-1-yne.
Hướng dẫn:
Hydrocarbon X có công thức phân tử là C₅H₈ có thể cộng hợp với hydrogen tạo ra alkane mạch nhánh và A có thể tác dụng với AgNO₃/NH₃ tạo ra kết tủa màu vàng chắc phải là alkyne có nối ba đầu mạch và phân nhánh:
Ta có C₅H₈ có 3 đồng phân alkyne
CH≡C−CH₂−CH₂−CH₃: loại vì không phân nhánh
CH₃−C≡C−CH₂−CH₃: loại vì không có nối 3 đầu mạch và không phân nhánh.
CH≡C−CH(CH₃)−CH₃: thỏa mãn.
Câu 40: Nhận biết
Tên gọi (CH3)2CH–C6H5
Tên gọi của hợp chất (CH₃)₂CH–C₆H₅là:
- A. n-propylbenzene.
- B. propylbenzene.
- C. iso-propylbenzene.
- D. dimethylbenzene.
Hướng dẫn:
Tên gọi của hợp chất (CH₃)₂CH–C₆H₅ là: iso-propylbenzene