Ông Giuốc-đanh mặc lễ phục

I. Tìm hiểu chung

1. Tác giả

- Mô-li-e (1622 - 1673) là nhà soạn kịch nổi tiếng người Pháp.

- Một số tác phẩm như: Lão hà tiện, Trưởng giả học làm sang, Người bệnh tưởng…

- Ông đồng thời là một diễn viên, thường đóng vai chính trong các vở kịch của mình.

2. Tác phẩm

a. Hoàn cảnh sáng tác

- Ông Giuốc-đanh mặc lễ phục trích trong vở kịch 5 hồi Trưởng giả học làm sang (1670) và là lớp kịch kết thúc hồi II.

- Văn bản dựa theo bản dịch của Tuấn Đô, nhan đề do người biên soạn SGK đặt.

b. Thể loại: kịch.

c. Tóm tắt tác phẩm: Ông Giuốc-đanh, tuổi ngoài bốn mươi, con một nhà buôn giàu có. Tuy dốt nát, quê kệch nhưng ông muốn học đòi làm sang. Để có thể viết thư tình gửi cho một bà địa quý tộc mà ông phải lòng, lão đã mời rất nhiều thầy triết để học tiếng La-tinh, học logic, luận lý, cả cách viết chính tả, cách phát âm… Sau đó, ông Giuốc-đanh muốn may cho mình một bộ lễ phục đẹp nhất triều đình. Và tên phó may cùng với bốn thợ phụ đã kéo đến để mặc thử lễ phục cho ông. Họ biết được sự “ham” sang của ông nên đã không tiếc lời tâng bốc nào là “ông lớn”, “cụ lớn” rồi đến “đức ông” khiến Giuốc-đanh vô cùng vui sướng. Sự ngờ nghệch đó đã khiến lão phải bị mất đi bao nhiêu tiền cho bọn nịnh hót, săn đón mình.

d. Bố cục: 2 phần

• Phần 1. Từ đầu đến “cho các nhà quý phái”: Cuộc đối thoại giữa ông Giuốc-đanh và bác phó may.
• Phần 2. Còn lại: Cuộc đối thoại giữa ông Giuốc- đanh và những tay thợ phụ.

II. Trả lời câu hỏi

Câu 1: Căn cứ vào các chỉ dẫn (những chữ được in nghiêng trong văn bản), cho biết lớp kịch gồm mấy cảnh. Xem xét số lượng nhân vật tham gia ở mỗi cảnh và các loại động tác, âm thanh trên sân khấu để chứng minh rằng càng về sau kịch càng sôi động.

- Lớp kịch gồm có hai cảnh:

• Cảnh 1: Cuộc đối thoại của ông Giuốc- đanh và bác phó may.
• Cảnh 2: Cuộc đối thoại của ông Giuốc- đanh và tay thợ phụ.

- Số lượng nhân vật xuất hiện trong từng cảnh:

• Cảnh 1: (4 nhân vật): Ông Giuốc-đanh, bác phó may, gia nhân, thợ phụ mang lễ phục.
• Cảnh 2: (3 nhân vật): Ông Giuốc- đanh, thợ phụ, bốn tên thợ phụ giúp ông Giuốc đanh mặc lễ phục.

⇒ Cảnh sau xuất hiện nhiều hành động hơn, không khí kịch càng về sau càng sôi động, đến cuối cảnh thì không khí hài kịch thực sự náo nhiệt.

Câu 2: Ở cảnh đầu, tính cách học đòi làm sang của ông Giuốc-đanh thể hiện như thế nào và bị lợi dụng ra sao?

Ông Giuốc-đanh là một trưởng giả ngu dốt, không am hiểu gì nhưng vẫn muốn học đòi làm sang, trở thành quý tộc chỉ bằng những trang phục bên ngoài. Khi ông than phiền về đôi bít tất, chuyện bộ tóc giả, lông đính mũ rồi tới bộ lễ phục mới với bông hoa ngược. Thì bác phó may may đã lợi dụng mong muốn học làm sang của ông để biện minh cho việc may lễ phục chật, hoa ngược, bít tất và và giày chật, bớt xén vải của mình.

Câu 3: Tính cách đó của ông thể hiện như thế nào và bị lợi dụng ra sao ở cảnh sau?

Tính cách học đòi làm sang của ông Giuốc-đanh được thể hiện qua việc ông háo danh, ưa nịnh. Tay thợ phụ đã nịnh hót để moi tiền, điểm huyệt đúng thói học đòi làm sang của ông Giuốc-đanh. Thấy ông mắc mưu, tay thợ phụ lại càng nịnh hót, tôn lên mãi là “ông lớn” đến “cụ lớn” rồi đến “đức ông”.

Câu 4: Lớp kịch này gây cười cho khán giả ở những khía cạnh nào?

• Sự ngu dốt, thói học đòi làm sang của ông Giuốc-đanh bị bác phó may và thợ phụ lợi dụng để kiếm chác.
• Những chi tiết gây cười: bộ lễ phục với bông hoa ngược, tiền thưởng cho những tiếng tung hô, nịnh bợ…
• Hình ảnh Ông Giuốc-đanh bị bốn tay thợ phụ lột quần áo ra, mặc cho bộ lễ phục lố lăng theo nhịp điệu, màu sắc dớ dẩn…

III. Đọc hiểu văn bản

1. Ông Giuốc-đanh học làm sang:

– Xuất thân trong một gia đình tư bản giàu có, làm ăn phát đạt ⇒ ông muốn trở thành quý tộc.

– Vì ngu dốt, ngờ nghệch, bị những kẻ bịp bợm vào xâu xé, trục lợi ⇒ Có ước muốn hảo huyền trong khi bản thân không có khả năng.

⇒ Ông được khắc họa kĩ hơn ở hai tình huống chính là ông nhận lễ phục và mặc lễ phục.

2. Ông Giuốc- đanh nhận lễ phục:

– Hành động: Đặt tên phó may làm những thứ liên quan đến trang phục quý tộc.

– Tỉnh táo nhận ra việc phó may ăn bớt vài, lợi dụng kiếm chác nhưng khi phó may bịa ra lí lẽ rằng người quý tộc đều mặc vậy ⇒ thuận ý liền tin ngay.

– Phát hiện ra phó may ăn bớt vải của mình nhưng khi phó may khen vải đẹp nên gạn lại một chiếc áo để mặc ⇒ không hề giận nữa

⇒ Tình huống kịch bất ngờ, thú vị ⇒ Chỉ vì quá ham muốn học làm sang nên mất khôn, ngờ nghệch ⇒ trở nên nực cười

3. Ông Giuốc- đanh mặc lễ phục

– Những tên thợ phục mặc lễ phục cho ông, ông đi đi lại lại phô cái áo mới, đều bước theo điệu nhạc thật chẳng khác nào chú hề

– Những lời đối thoại của ông Giuốc- đanh với bọn thợ phụ, chúng gọi ông là “ông lớn”, “cụ lớn” rồi “đức ông” để moi tiền

– Ông vô cùng thích thú và không hề tiếc túi tiền của mình để cho chúng

⇒ Nhân vật ông Giuốc- đanh mê muội, ngu dốt, ngờ nghệch, chỉ vì thói đòi học làm sang nên đã bị lợi dụng.