Đề thi học kì 2 Hóa 11 sách Kết nối tri thức (Đề 2)

Nhận biết Thông hiểu Vận dụng Vận dụng cao

Bài kiểm tra này bao gồm 40 câu
Điểm số bài kiểm tra: 40 điểm
Thời gian làm bài: 50 phút
Xem lại kỹ lý thuyết trước khi làm bài
Chuẩn bị giấy và bút để nháp trước khi bắt đầu

Bắt đầu làm bài

50:00

Câu 1: Vận dụng
Xác định công thức của X
Khi cho 6,0 gam chất hữu cơ X có công thức ROH (R là gốc hydrocarbon) tác dụng với natri dư thấy có 1,2395 lít khí thoát ra (đkc). Công thức của X là:
- A. CH₂=CH-CH₂OH.
- B. CH₃-CH₂-CH₂OH.
- C. CH₃-CH₂-OH.
- D. CH₃OH.
Hướng dẫn:
Đặt công thức của X là ROH

n_H2 = 1,2395 : 24,79 = 0,05 mol

Phương trình phản ứng:

ROH + Na → RONa + $\frac12$ H₂

Bảo toàn nguyên tố H ta có:

n_ROH= 2.n_H2 = 0,05.2 = 0,1 mol

⇒ M_ROH = m_ROH: n_ROH = 6 : 0,1 = 60 gam/mol

⇒ M_R = 60 - 17 = 43 (C₃H₇-)

⇒ X: CH₃-CH₂-CH₂-OH
Câu 2: Nhận biết
Chất không phải là hydrocarbon
Chất nào sau đây không phải là hydrocarbon
- A. CH₃-CH₃
- B. CH₃-CO-CH₃.
- C. CH₂=CH₂.
- D. CH≡C-CH₃.
Hướng dẫn:
Hydrocarbon: tạo thành từ 2 nguyên tố carbon (C) và hydrogen (H).

Vậy hợp chất CH₃-CO-CH₃ không phải là hydrocarbon
Câu 3: Thông hiểu
Oxi hoá Butan-2-ol bằng CuO
Oxi hoá Butan-2-ol bằng CuO nung nóng, thu được sản phẩm nào sau đây?
- A. CH₃CH₂CHO.
- B. CH₃CH₂CH₂CHO.
- C. CH₃COOH.
- D. CH₃-CO-CH₂-CH₃.
Hướng dẫn:
Oxi hoá alcohol bậc II bằng CuO, thu được ketone.

Butan-2-ol là alcohol bậc 2

CH₃-CHOH-CH₂-CH₃ + CuO $\xrightarrow{t^o}$ CH₃-CO-CH₂-CH₃ + H₂O + Cu
Câu 4: Thông hiểu
Xác định công thức của chất X
Cho sơ đồ phản ứng: C₂H₂ → X → CH₃COOH.

Trong sơ đồ trên, mỗi mũi tên là một phản ứng. X là chất nào sau đây?
- A. CH₃CHO.
- B. CH₃COONa.
- C. HCOOCH₃.
- D. C₂H₅OH.
Hướng dẫn:
X chính là CH₃CHO

Phương trình phản ứng minh họa

C₂H₂ + H₂O $\overset{HgSO_{4 } , 80^{\circ } C}{ightarrow}$ CH₃CHO
Câu 5: Nhận biết
Công thức chung của alcohol no, đơn chức, mạch hở
Công thức chung của alcohol no, đơn chức, mạch hở là
- A. C_nH_2n-1OH (n ≥ 2).
- B. C_nH_2n+1OH (n ≥ 1).
- C. C_nH_2n+2O (n ≥ 2).
- D. C_nH_2nOH (n ≥ 1).
Hướng dẫn:
Alcohol no, đơn chức, mạch hở có công thức chung là C_nH_2n+1OH (n ≥ 1)
Câu 6: Thông hiểu
Xác định sản phẩm thu được
Thực hiện phản ứng khử hợp chất carbonyl sau:

(CH₃)₂CH-CH₂-CHO + 2[H] $\xrightarrow{LiAlH_4}$ (CH₃)₂CH-CH₂-CH₂OH

Sản phẩm thu được là:
- A. Isopropyl alcohol.
- B. butan-2-ol.
- C. 3-methylbutan-1-ol.
- D. Isobutyl alcohol.
Hướng dẫn:
Phương trình phản ứng

(CH₃)₂CH-CH₂-CHO + 2[H] $\xrightarrow{LiAlH_4}$ (CH₃)₂CH-CH₂-CH₂OH

3-methylbutan-1-ol
Câu 7: Thông hiểu
Phenol tác dụng với chất nào tạo thành chất kết tủa
Sản phẩm tạo thành chất kết tủa khi cho phenol tác dụng với chất nào sau đây?
- A. Phenolphthalein.
- B. Dung dịch NaOH.
- C. Nước bromine.
- D. kim loại Na.
Hướng dẫn:
Phenol tác dụng với nước bromine sinh ra kết tủa trắng
Câu 8: Thông hiểu
Số đồng phân phân tử C4H9Cl tác dụng NaOH thu được alcohol bậc I
Số đồng phân có công thức phân tử C₄H₉Cl khi đun nóng với dung dịch NaOH thu được alcohol bậc I là
- A. 1.
- B. 2.
- C. 3.
- D. 4.
Hướng dẫn:
Đồng phân C₄H₉Cl

CH₃-CH₂-CH₂-CH₂-Cl

CH₃-CH₂-CH(Cl)-CH₃

CH₃-CH(CH₃)-CH₂-Cl

CH₃-CH₂-CH(CH₃)-Cl

CH₃-C(CH₃)(Cl)-CH₃

Các công thức thỏa mãn khi đun nóng với dung dịch NaOH thu được alcohol bậc I là: CH₃CH₂CH₂CH₂Cl; (CH₃)₂CHCH₂Cl.

Phương trình minh họa

CH₃CH₂CH₂CH₂Cl + NaOH → CH₃CH₂CH₂CH₂OH + NaCl

(CH₃)₂CHCH₂Cl + NaOH → (CH₃)₂CHCH₂OH + NaCl
Câu 9: Nhận biết
Chất tan trong nước ở nhiệt độ thường
Trong số các chất sau, chất tan trong nước ở điều kiện thường là
- A. C₂H₅OH.
- B. C₆H₅Cl.
- C. C₆H₅OH.
- D. C₂H₅Cl.
Hướng dẫn:
C₂H₅OH là chất lỏng, không màu, tan vô hạn trong nước.
Câu 10: Nhận biết
Chất có nhiệt độ sôi cao nhất
Trong các chất sau đây, chất nào có nhiệt độ sôi cao nhất?
- A. CH₃CH₂CH₂CH₂CH₃.
- B. CH₃CH₂COOH.
- C. CH₃CH₂CHO.
- D. CH₃CH₂CH₂OH.
Hướng dẫn:
Với các chất có phân tử khối chênh lệch nhau không nhiều: Nhiệt độ sôi của carboxylic acid > alcohol > aldehyde > alkane.

Vậy CH₃COOH có nhiệt độ sôi lớn nhất
Câu 11: Nhận biết
Công thức cấu tạo của Propanoic
Công thức cấu tạo của Propanoic acid là
- A. CH₂=CHCOOH.
- B. CH₃CH₂COOH.
- C. CH₃CH₂OH.
- D. CH₃CH₂CH₂COOH.
Hướng dẫn:
Propanoic acid là CH₃CH₂COOH
Câu 12: Vận dụng
Tính khối lượng của hỗn hợp
Hỗn hợp X gồm C₂H₅OH và C₆H₅OH. Cho m gam X tác dụng hết với Na sinh ra 3,7185 lít H₂ (đkc). Cũng lượng m gam hỗn hợp X như trên tác dụng vừa đủ với 100 mL dung dịch NaOH 1M. Giá trị của m là:
- A. 23,25 gam.
- B. 27,9 gam.
- C. 37,2 gam.
- D. 18,6 gam.
Hướng dẫn:
n_H2 = 3,7185 : 24,79 = 0,15 mol

n_NaOH= 0,1.1 = 0,1 mol

Cho hỗn hợp tác dụng với Na, ta có các phương trình hóa học

${\mathrm C}_2{\mathrm H}_5\mathrm{OH}\;+\;\mathrm{Na}\;ightarrow\;{\mathrm C}_2{\mathrm H}_5\mathrm{ONa}\;+\;\frac12{\mathrm H}_2\;(1)$

${\mathrm C}_6{\mathrm H}_5\mathrm{OH}\;+\;\mathrm{Na}\;ightarrow\;{\mathrm C}_6{\mathrm H}_5\mathrm{ONa}\;+\;\frac12{\mathrm H}_2\;(2)$

Cho hỗn hợp tác dụng với NaOH, chỉ có Phenol phản ứng:

Phương trình hóa học

C₆H₅OH + NaOH → C₆H₅ONa + H₂O

0,1 ← 0,1

Vậy n_C6H5OH = 0,1 mol

Theo phương trình hóa học (2), suy ra: n_{H 2(2)}= 0,05 ⇒ n_H2(1)= 0,15 − 0,05 = 0,1 mol

Theo phương trình hóa học (1)

⇒ nC₂H₅OH = 0,2 mol

Vậy m = 0,2.46 + 0,1.94 = 18,6 gam
Câu 13: Vận dụng cao
Xác định công thức acid
Hỗn hợp X gồm hai acid hữu cơ no, đơn chức, mạch hở. Trung hoà 8,3 gam X bằng dung dịch NaOH rồi cô cạn dung dịch sau phản ứng thu được 11,6 gam muối khan. Mặt khác, nếu cho 8,3 gam X tác dụng với lượng dư dung dịch AgNO₃ trong NH₃ thì thu được 21,6 gam bạc. Công thức của 2 acid là:
- A. C₂H₅COOH; C₃H₇COOH.
- B. HCOOH; C₂H₅COOH.
- C. CH₃COOH; C₂H₅COOH.
- D. HCOOH; CH₃COOH.
Hướng dẫn:
Phương trình phản ứng

RCOOH + NaOH → RCOONa + H₂O

R + 45 R + 67

8,3 11,6

Áp dụng phương pháp tăng giảm khối lượng ta có

$n_X\;=\frac{\;11,6-8,3}{22}=\;0,15\;mol;$

X tác dụng với AgNO₃/NH₃ ⇒ Có một acid là HCOOH

n_Ag= 21,6 : 108 = 0,2 mol

HCOOH + 2AgNO₃ + 4NH₃ + H₂O → (NH₄)₂CO₃ + 2NH₄NO₃ + 2Ag

0,1 ← 0,2

n_HCOOH = $\frac{1}{2}$ n_Ag = 0,1 mol

⇒ n_acid = 0,15 – 0,1 = 0,05 mol;

m_acid = 8,3 – 0,1.46 = 3,7 ⇒ M_acid = 74 ⇒ Acid còn lại là C₂H₅COOH
Câu 14: Thông hiểu
Chứng minh tính acid của phenol
Phản ứng với chất/dung dịch nào sau đây của phenol chứng minh phenol có tính acid?
- A. Dung dịch bromine.
- B. HNO₃ đặc/ H₂SO₄đặc.
- C. Kim loại K.
- D. Dung dich NaOH.
Hướng dẫn:
Gốc –C₆H₅ làm tính acid của phenol mạnh hơn so với alcohol: phenol phản ứng được với NaOH còn alcohol không có phản ứng đó:
C₆H₅OH + NaOH → C₆H₅ONa + H₂O.
Câu 15: Vận dụng
Khối lượng muối thu thu được
Cho Na tác dụng vừa đủ với 1,488 gam hỗn hợp 3 alcohol đơn chức X, Y, Z thấy thoát ra 0,44622 lít khí H₂ (đkc). Khối lượng muối thu được là
- A. 2,85 gam.
- B. 2,40 gam.
- C. 1,90 gam.
- D. 2,28 gam.
Hướng dẫn:
n_H2 = 0,44622 : 24,79 = 0,018 mol

Phương trình phản ứng

ROH + Na → RONa + 1/2 H₂

n_Na = 2.n_H2 = 2. 0,018 = 0,036 mol

Áp dụng định luật bảo toàn khối lượng:

m_Muối = m_alcohol + m_Na - m_H2 = 1,488 + 0,036.23 – 0,018.2 = 2,28 gam
Câu 16: Nhận biết
Phản ứng tạo sản phẩm chính là alcohol
Thí nghiệm nào sau đây xảy ra phản ứng tạo sản phẩm chính là alcohol
- A. Đun nóng hỗn hợp CH₃CH₂Cl, KOH và C₂H₅OH.
- B. Đun nóng CH₃CH₂CH₂Cl trong dung dịch NaOH và C₂H₅OH.
- C. Đun nóng hỗn hợp CH₃CHClCH=CH₂, KOH và C₂H₅OH.
- D. Đun nóng CH₂=CH-CH₂Br với dung dịch NaOH.
Hướng dẫn:
Các dẫn xuất halogen có thể tham gia phản ứng với dung dịch kiềm, nguyên tử halogen bị thay thế bởi nhóm OH⁻ , tạo thành alcohol.

Đun nóng CH₂=CH-CH₂Br trong dung dịch NaOH.

CH₂=CH-CH₂Br + NaOH $\xrightarrow{t^o}$ CH₂=CH-CH₂OH + NaBr

Còn các thí nghiệm còn lại là phản ứng tách hydrogen halide để tạo thành alkene
Câu 17: Nhận biết
Số chất tham gia phản ứng dung dịch AgNO3/NH3
Cho dãy các chất sau: CH₃COOH, CH₃CHO, HCOOH, C₂H₅OH, CH₃-C≡CH, CH₂=CH-CH₃. Số chất trong dãy có thể tham gia phản ứng dung dịch AgNO₃/NH₃là:
- A. 6.
- B. 5.
- C. 3.
- D. 4.
Hướng dẫn:
Chất có thể tham gia phản ứng tráng bạc là: CH₃CHO, HCOOH, CH₃-C≡CH
Câu 18: Nhận biết
Hợp chất alkene
Hợp chất nào sau đây là một alkene?
- A. CH₃-CH=CH-CH₃.
- B. CH₃C≡CH.
- C. CH₃-CH₂-CH₃.
- D. CH₂=C=CH_2.
Hướng dẫn:
Alkene là các hydrocarbon không no, mạch hở, có chứa một liên kết đôi >C = C< trong phân tử
Câu 19: Vận dụng
Thể tích khí H2
Cho 13,8 gam hỗn hợp X gồm formic acid và ethanol phản ứng hết với Na dư, thu được V lít khí H₂ (đkc). Giá trị của V là:
- A. 3,7185 lít.
- B. 4,4622 lít.
- C. 2,4790 lít.
- D. 7,4370 lít.
Hướng dẫn:
Phương trình hóa học:

2HCOOH + 2Na → 2HCOONa + H₂↑

2C₂H₅OH + 2Na → 2C₂H₅ONa + H₂↑

Khối lượng phân tử của HCOOH và C₂H₅OH đều bằng 46 gam/mol

⇒ n_{hỗn hợp} _X = 13,8 : 46 = 0,3 mol

Theo phương trình phản ứng:

$n_{H_2}=\frac12n_{hh}=0,3:2\;=\;0,15\;mol$

V_H2= 0,15.24,79 = 3,7185 lít.
Câu 20: Nhận biết
Ethyl alcohol tan vô hạn trong nước
Ethyl alcohol tan vô hạn trong nước là do
- A. khối lượng phân tử của các alcohol nhỏ.
- B. hình thành liên kết cộng hoá trị với nước.
- C. hình thành liên kết hydrogen với nước.
- D. hình thành tương tác van der Waals với nước.
Hướng dẫn:
Ethyl alcohol tan vô hạn trong nước là do hình thành liên kết hydrogen với nước.
Câu 21: Thông hiểu
Điều chế acetic acid
Điều chế Acetic acid bằng phương pháp lên men giấm từ dung dịch chất nào sau đây?
- A. CH₃CHO.
- B. C₂H₅OH.
- C. C₆H₁₂O₆.
- D. CH₃OH.
Hướng dẫn:
Điều chế Acetic acid bằng phương pháp lên men giấm từ dung dịch ethanol

C₂H₅OH + O₂ $\xrightarrow{men\;giấm}$ CH₃COOH + H₂O.
Câu 22: Nhận biết
Chất không làm mất màu dung dịch thuốc tím
Chất nào sau đây không làm mất màu dung dịch thuốc tím ở điều kiện thường?
- A. Ethylene.
- B. Naphthalene.
- C. Styrene.
- D. Acetylene.
Hướng dẫn:
Naphthalene không làm mất màu dung dịch thuốc tím ở điều kiện thường.

Phương trình phản ứng các chất còn lại

3C₆H₅-CH=CH₂ + 10KMnO₄ → 3C₆H₅COOK + 3K₂CO₃ + 10MnO₂ + KOH + 4H₂O

3C₂H₂ + 8KMnO₄ + 4H₂O → 3(COOH)₂ + 8MnO₂ + 8KOH

3C₂H₄ + 2KMnO₄ + 4H₂O → 3C₂H₄(OH)₂ + 2MnO₂ + 2KOH
Câu 23: Thông hiểu
Đồng phân cấu tạo alcohol
Số đồng phân cấu tạo alcohol có công thức phân tử C₄H₁₀O là
- A. 5.
- B. 2.
- C. 3.
- D. 4.
Hướng dẫn:
Các đồng phân cấu tạo alcohol có công thức C₄H₁₀O là:

CH₃CH₂CH₂CH₂OH;

CH₃CH₂CHOHCH₃;

(CH₃)₂CHOHCH₃;

(CH₃)₂CHCH₂OH.
Câu 24: Nhận biết
Chất không phải là dẫn xuất halogen của hydrocarbon
Chất nào sau đây không phải là dẫn xuất halogen của hydrocarbon?
- A. CH₂=CHBr.
- B. ClCH₂COOH.
- C. CH₃CH=CFCH₃.
- D. CH₃CHClCH₂CH₃.
Hướng dẫn:
Hợp chất ClCH₂COOH ngoài C, H, halogen ra còn chứa nguyên tử O nên không phải là dẫn xuất halogen của hydrocarbon.
Câu 25: Thông hiểu
Nhận biết ethanol, glycerol, phenol
Để nhận biết 3 ống nghiệm riêng biệt ba hóa chất sau: ethanol, glycerol, phenol bằng hóa chất nào sau đây?
- A. kim loại Na và dung dịch Br₂.
- B. dung dịch Br₂ và Cu(OH)₂.
- C. Cu(OH)₂ và dung dịch NaOH.
- D. dung dịch Br₂ và quỳ tím.
Hướng dẫn:
Thuốc thử dùng để ethanol, glycerol, phenol dung dịch Br₂, Cu(OH)₂.

Cho dung dịch Br₂ vào 3 ống nghiệm

Xuất hiện kết tủa trắng ⇒ phenol

C₆H₅OH + 3Br₂ → C₆H₂Br₃OH + 3HBr

↓ trắng

Không có hiện tượng gì ⇒ ethanol, glycerol

Sử dùng Cu(OH)₂ để nhận biết ethanol, glycerol

Glycerol tạo phức xanh đậm với Cu(OH)₂

2C₃H₅(OH)₃ + Cu(OH)₂ → [C₃H₅(OH)₂O]₂Cu + 2H₂O

Không có hiện tượng gì là ethanol
Câu 26: Nhận biết
Tên gọi (CH3)2CHCH2CH2OH
Cho công thức cấu tạo sau: (CH₃)₂CHCH₂CH₂OH. Tên thay thế của hợp chất này là
- A. 3-methylbutan-2-ol.
- B. 3-methylbutan-1-ol.
- C. 3,3-dimethylpropan-1-ol.
- D. 2-methylbutan-4-ol.
Hướng dẫn:
Đánh số từ đầu gần nhóm OH hơn

3-methylbutan-1-ol.
Câu 27: Nhận biết
Phản ứng nitro hóa
Phản ứng của benzene với các chất nào sau đây gọi là phản ứng nitro hóa?
- A. HNO₂đặc/H₂SO₄đặc.
- B. HNO₃ loãng/H₂SO₄ đặc.
- C. HNO₃đặc/H₂SO₄đặc.
- D. HNO₃ đậm đặc.
Hướng dẫn:
Phản ứng của benzene với HNO₃ đặc trong H₂SO₄ đặc được gọi là phản ứng nitro hóa.
Câu 28: Vận dụng
Tính nồng độ % HCHO
Cho 1,97 gam dung dịch Formaldehyde tác dụng với dung dịch AgNO₃/NH₃ dư thu được 10,8 gam Ag. Nồng độ % của Formaldehyde là:
- A. 38,07%.
- B. 46,19%.
- C. 31,16%.
- D. 43,23%.
Hướng dẫn:
n_Ag = 10,8 : 108 = 0,1 mol
Phương trình phản ứng hóa học
HCH=O + 4AgNO₃ + 6NH₃ + 2H₂O → (NH₄)₂CO₃ + 4Ag↓ + 4NH₄NO₃
n_HCHO= 1/4n_Ag = 0,025 mol
→ m_HCHO= 0,025.30 = 0,75 gam
Vậy nồng độ % của Formaldehyde trong dung dịch là:
C%HCHO = 0,75:1,97.100% = 38,07%
Câu 29: Thông hiểu
Xác định khối lượng Acetaldehyde
Khi oxi hóa 6,9 gam Ethyl alcohol bởi CuO, t^o thu được lượng Acetaldehyde với hiệu suất 75%.
- A. 4,62 gam.
- B. 4,95 gam.
- C. 4,15 gam.
- D. 4,26 gam.
Hướng dẫn:
n_C2H5OH = 6,9 : 46 = 0,15 mol

Phương trình phản ứng:

C₂H₅OH + CuO $\overset{t^{\circ } }{ightarrow}$ CH₃CHO + Cu + H₂O

⇒ n_{C2H5OH phản ứng} = 0,15.75% = 0,1125 mol

Theo phương trình ta có:

n_{C2H5OH phản ứng} = n_CH3CHO= 0,1125 mol

⇒ m_CH3CHO = 0,1125.44 = 4,95 gam.
Câu 30: Thông hiểu
Tính khối lượng Ag
Cho dung dịch chứa 5,28 gam CH₃CHO tác dụng với dung dịch AgNO₃/NH₃ (dư). Sau phản ứng thu được m gam bạc. Giá trị m là:
- A. 21,60 gam.
- B. 32,42 gam.
- C. 12,96 gam.
- D. 10,80 gam.
Hướng dẫn:
n_CH3CHO = 5,28 : 44 = 0,12 mol

Sơ đồ phản ứng:

CH₃CHO $\xrightarrow{AgNO_3/NH_3}$ 2Ag

0,12 → 0,24 mol

m_Ag= 0,24.108 = 12,96 gam
Câu 31: Thông hiểu
Tính thể tích ethanol có trong hỗn hợp nước uống
Một loại nước uống có cồn, thể tích bình chứa 330 mL dung dịch và trên nhãn ghi độ cồn là 4,5^o. Tính thể tích ethanol có trong 350mL dung dịch của loại nước uống này.
- A. 13,50 mL.
- B. 15,75 mL.
- C. 14,00 mL.
- D. 14,85 mL.
Hướng dẫn:
Thể tích ethanol có trong 330 mL dung dịch:

$\operatorname Đ\operatorname ộ\hspace{0.278em}\hspace{0.278em}r\operatorname ư\operatorname ợu\hspace{0.278em}=\frac{V_{r\operatorname ư\operatorname ợu}}{V_{hỗn\;hợp}}.100\hspace{0.278em}$

$V_{r\operatorname ư\operatorname ợu\hspace{0.278em}}\hspace{0.278em}=\hspace{0.278em}\frac{\hspace{0.278em}\operatorname Đ\operatorname ộ\hspace{0.278em}r\operatorname ư\operatorname ợu.V_{h\operatorname ỗn\hspace{0.278em}h\operatorname ợp}}{100}=\frac{4,5.350}{100}=15,75\;(mL)$
Câu 32: Nhận biết
Ethyl alcohol không phản ứng với
Ethyl alcohol không phản ứng với chất nào sau đây?
- A. Na.
- B. CuO, t^o.
- C. H₂SO₄ đặc, 170^oC.
- D. Cu.
Hướng dẫn:
Alcohol không phản ứng với Cu

Phương trình phản ứng minh họa

C₂H₅OH + Na → C₂H₅ONa + $\frac{1}{2}$ H₂

C₂H₅OH + CuO $\xrightarrow{t^o}$ CH₃CHO + Cu↓ + H₂O

C₂H₅OH $\xrightarrow{H_2SO_4\;đặc,\;170^oC}$ C₂H₄ + H₂O
Câu 33: Vận dụng
Xác định khối lượng kết tủa
Đun nóng m gam hỗn hợp X gồm C₂H₂, C₂H₄, và H₂ với xúc tác Ni đến phản ứng xảy ra hoàn toàn, thu được 9,916 lít (đkc) hỗn hợp Y (có tỉ khối so với H₂ bằng 8). Đốt cháy hoàn toàn cùng lượng hỗn hợp X trên, rồi cho sản phẩm cháy hấp thụ hoàn toàn vào dung dịch Ca(OH)₂ dư. Khối lượng kết tủa tạo thành là:
- A. 50 gam.
- B. 40 gam.
- C. 20 gam.
- D. 30 gam.
Hướng dẫn:
n_Y = 9,916 : 24,79 = 0,4 mol
M_Y= 8.2 = 16 ⇒ Y chứa H₂ dư
Vì phản ứng xảy ra hoàn toàn nên trong Y chứa C₂H₆ (x mol) và H₂ dư (y mol)
⇒ x + y = 0,4 mol (1)
${\overline M}_Y=\frac{\hspace{0.278em}30x+2y\hspace{0.278em}}{x+y}=16\hspace{0.278em}(2)\hspace{0.278em}$
Từ (1) và (2)
Giải hệ phương trình (1) và (2) ta có:
x = y = 0,2 mol
Đốt cháy X cũng thu được số mol CO₂ và H₂O như đốt cháy Y
Bảo toàn nguyên tố C:
n_CO2 = 2.n_C2H6 = 2.0,2 = 0,4 mol
Phương trình hóa học
CO₂ + Ca(OH)₂ → CaCO₃ ↓ + H₂O
n_CO2 = n_CaCO3 = 0,4 mol
⇒ m_CaCO3 = 0,4.100 = 40 gam
Câu 34: Nhận biết
Hydrocarbon nào thuộc dãy đồng đẳng alkyne
Hydrocarbon nào sau đây thuộc dãy đồng đẳng alkyne?
- A. C₂H₄.
- B. C₂H₂.
- C. C₆H₆.
- D. CH₄.
Hướng dẫn:
Alkyne là hydrocarbon không no, mạch hở, phân tử có một liên kết ba (C≡C), có công thức chung là C_nH_2n-2 (n ≥ 2).

Vậy hợp chất C₂H₂ thuộc dãy đồng đẳng alkyne
Câu 35: Nhận biết
Hợp chất carbonyl
Trong những cặp chất sau đây, cặp chất nào thuộc loại hợp chất carbonyl?
- A. C₆H₅OH, HCOOH.
- B. CH₃OH, C₂H₅OH.
- C. CH₃CHO, CH₃OCH₃.
- D. HCHO, CH₃COCH₃.
Hướng dẫn:
Trong phân tử hợp chất carbonyl có chứa nhóm >C=O. Vậy hợp chất carbonyl trong các hợp chất trên là HCHO, CH₃COCH₃.
Câu 36: Vận dụng
Số phát biểu đúng
Cho các phát biểu sau:

(a) Phenol dễ tham gia phản ưng thế bromine và thế nitro hơn benzene do ảnh hưởng của nhóm -OH..

(b) Cho ethane-1,2-diol vào ống nghiệm có Cu(OH)₂ và dung dịch NaOH, lắc nhẹ, hiện tượng quan sát được là dung dịch có màu xanh đậm.

(c) Formalin hay formon là dung dịch của methanal trong nước.

(d) Có thể điều chế aldehyde trực tiếp từ bất kì alcohol nào.

(e) Toluene (C₆H₅CH₃) tác dụng được với nước bromine, dung dịch thuốc tím ở điều kiện thường.

Số phát biểu đúng là
- A. 4.
- B. 2.
- C. 3.
- D. 5.
Hướng dẫn:
(d) sai vì aldehyde không được điều chế trực tiếp từ alcohol

(e) sai vì Toluene (C₆H₅CH₃) không tác dụng được với nước bromine, dung dịch thuốc tím ở điều kiện thường.
Câu 37: Nhận biết
Chất tác dụng được với dung dịch NaOH loãng
Cho các chất: C₂H₅OH, C₂H₅Br, C₆H₅OH, C₆H₅CH₂OH, CH₃COOH. Số chất tác dụng được với dung dịch NaOH, đun nóng là
- A. 5.
- B. 2.
- C. 3.
- D. 4.
Hướng dẫn:
Chất tác dụng được với dung dịch NaOH:

CH₃COOH + NaOH → CH₃COONa + H₂O

C₆H₅OH + NaOH → C₆H₅ONa + H₂O

C₂H₅Br + NaOH $\xrightarrow{t^o}$ C₂H₅OH + NaBr
Câu 38: Vận dụng
Công thức cấu tạo của X
X có công thức phân tử là C₃H₆O₂, có khả năng phản ứng với Na và tham gia được phản ứng tráng gương. Hydrate hóa X thu được Y, Y có khả năng hòa tan được Cu(OH)₂ tạo dung dịch xanh lam đặc trưng. Công thức cấu tạo của X là:
- A. CH₃COCH₂OH.
- B. CH₂OHCH₂CHO.
- C. CH₃CH₂COOH.
- D. CH₃CH(OH)CHO.
Hướng dẫn:
X (C₃H₆O₂) có phản ứng tráng gương

⇒ X có CHO

X phản ứng với Na ⇒ X chứa OH

X $\xrightarrow{+H_2,\;Ni,\;t^o}$ Y $\xrightarrow{+Cu{(OH)}_2}\;$ dung dịch màu xanh lam đặc trưng

⇒ Y có 2 OH kề nhau

⇒ X có công thức cấu tạo CH₃CH(OH)CHO
Câu 39: Nhận biết
Đồng phân hình học
Chất nào sau đây có đồng phân hình học:
- A. (CH₃)₂C=CH₂.
- B. CH₂=CH-CH₂-CH₃.
- C. BrCH₂C(CH₃)=C(CH₂CH₃)₂.
- D. CH₃-CH₂-CH=CH-CH₂-CH₃.
Hướng dẫn:
Trong phân tử của hai alkenen CH₃-CH₂-CH=CH-CH ₂-CH₃, ta thấy nguyên tử C trong liên kết đôi liên kết với hai nhóm thế khác nhau nên chúng có đồng phân hình học.
Câu 40: Thông hiểu
Phân biệt but-2-yne với but-1-yne
Để phân biệt but-2-yne với but-1-yne có thể dùng thuốc thử nào sau đây?
- A. Nước bromine.
- B. Dung dịch AgNO₃/NH₃.
- C. Dung dịch HCl.
- D. Dung dịch KMnO₄.
Hướng dẫn:
Chỉ có alk-1-yne mới có phản ứng với dung dịch AgNO₃/NH₃ để tạo kết tủa.

but-2-yne: (CH₃C≡CCH₃)

but-1-yne: (CH≡CCH₂CH₃)

CH≡C-CH₂-CH₃ + AgNO₃ + NH₃ → AgC≡C–CH₂-CH₃ + NH₄NO₃