Luyện tập Một số hợp chất của nitrogen với oxygen KNTT

Phương trình nhiệt phân

2KNO₃ 2KNO₂ + O₂

NH₄NO₃ N₂O + H₂O

NH₄NO₂ N₂ + H₂O

2Zn(NO₃)₂ 2ZnO + 4NO₂ + O₂.

HNO₃ chỉ thể hiện tính oxi hóa khi tác dụng với các chất thuộc dãy: Zn, H₂S, C, Fe₃O₄, Fe(OH)₂.

Phương trình hóa học:

3Cu + 6HCl + 2HNO₃ → 3CuCl₂ + 2NO + 4H2O

→ Tổng hệ số cân bằng: 3 + 6 + 2 + 3 + 2 + 4 = 20.

Cho kim loại Cu tác dụng với HNO₃ đặc hiện tượng quan sát được là: Khí màu nâu bay lên, dung dịch chuyển màu xanh

Cu + 4HNO₃ → Cu(NO₃)₂ + 2NO₂↑ + 2H₂O.

n_NO = 4,48:22,4 = 0,2 mol;

Áp dụng định luật bảo toàn electron ta có:

⇒ M_M = 32,5n

Xét bảng biện luận sau ta có:

Nhận n = 2 ; M_M = 65 ⇒ M là kim loại Zn.

HNO₃ tinh khiết là chất lỏng không màu, nhưng dung dịch HNO₃ để lâu thường ngả sang màu vàng là do dung dịch HNO₃ bị phân hủy 1 phần tạo thành một lượng nhỏ NO₂.

Dùng HNO₃ có thể nhận biết được cả 4 chất.

Hiện tượng xảy ra

Chất rắn tan dần, có khí không màu thoát ra → MgCO₃

MgCO₃ + 2HNO₃ → Mg(NO₃)₂ + CO₂ ↑ + H₂O

 Chất rắn tan dần, thoát ra khí không màu hóa nâu trong không khí , dung dịch thu được màu vàng nâu → Fe₃O₄

3Fe₃O₄ + 28HNO₃ → 9Fe(NO₃)_{3 (vàng nâu)} + NO + 14H₂O

2NO (không màu) + O₂ → 2NO₂ (nâu đỏ)

Chất rắn tan dần, sau phản ứng thu được dung dịch màu xanh

CuO + 2HNO₃ → Cu(NO₃)_{2 (xanh)} + H₂O

Chất rắn tan dần, sau phản ứng thu được dung dịch không màu

Al₂O₃ + 6HNO₃ → 2Al(NO₃)_{3 (không màu)} + 3H₂O

Phương trình phản ứng

Fe₂O₃ + 6HNO₃ → 2Fe(NO₃)₃ + 3H₂O.

HNO₃ đóng vai trò như một acid bình thường.

HNO₃ tinh khiết là chất lỏng không màu, nhưng dung dịch HNO₃ để lâu thường ngả sang màu vàng là do dung dịch HNO₃ bị phân hủy 1 phần tạo thành một lượng nhỏ NO₂.

Phương trình phản ứng

3Cu + 8HNO₃ → 3Cu(NO₃)₂ + 2NO + 4H₂O

Tổng hệ số cân bằng: 3 + 8 + 3 + 2 + 4 = 20.

Gọi x, y lần lượt là số mol NO và NO₂ trong hỗn hợp X

Ta có: 30x + 46y = 19,8 (1)

Theo định luật bảo toàn mol electron ta có:

n_{e (KL nhường)} = n_{e (N nhận)} = 0,9 mol

hay: 3x + y = 0,9 (2)

Từ (1) và (2) giải hệ phương trình ta có 

x = 0,2 → V_NO = 0,2.22,4 = 4,48 lít 

y = 0,3 → V_NO2 = 0,3.22,4 = 6,72 lít

Ta có:

n_Cu = 0,12 mol < n_NaOH = 0,4 mol

Cu²⁺ chắc chắn bị kết tủa hết

Vì không có khí khi cho NaOH vào => không có NH₄NO₃

=> Có Cu(NO₃)₂ và HNO₃ dư

Giả sử chất rắn gồm: NaNO₂; NaOH

=> m_NaNO2 + m_NaOH = 25,28 = 25,28

Bảo toàn nguyên tố Na :

n_NaNO2 + n_NaOH = n_{NaOH bđ} = 0,4 mol

=> n_NaOH = 0,08 ; n_NaNO2 = 0,32 mol

Bảo toàn nguyên tố: n_N(khí) = n_HNO3 – n_NaNO2 = 0,16 mol = nkhí

=> V = 3,584 lit