Tích của một vectơ
với số thực
là một vectơ có:
Quy ước:
và
.
Nhận xét:
Với hai vectơ
bất kì và mọi số thực
ta có:
Hai vectơ
và
cùng phương khi và chỉ khi tồn tại số thực
sao cho
(điều kiện
.
Nhận xét: Ba điểm phân biệt
thẳng hàng khi và chỉ khi tồn tại số thực
sao cho
.
Chú ý: Cho hai vectơ
và
không cùng phương thì với mọi vectơ
, luôn tồn tại duy nhất cặp số
sao cho
.
Ví dụ 1: Cho hình bình hành
. Gọi
là trung điểm
. Hãy biểu thị vectơ
theo hai vectơ
và
.
Hướng dẫn giải

Vì
là trung điểm
nên
hay
.
Áp dụng quy tắc hình bình hành:
.
Do đó: ![]()
.
Ví dụ 2: Cho tam giác
có
lần lượt là trung điểm
. Chứng minh:
a)
;
b)
.
Hướng dẫn giải

a) Ta có:
(Vì
).
b) Ta có:
(Vì
là đường trung bình trong tam giác
nên
).
Ví dụ 3: Cho tam giác
. Hãy tìm các điểm
thỏa mãn:
a)
;
b)
.
Hướng dẫn giải
a)
(2 vectơ ngược hướng).
Suy ra điểm
nằm giữa đoạn thẳng
sao cho
.
Hình vẽ biểu diễn điểm
:

b) ![]()
![]()
![]()
![]()
![]()
(2 vectơ cùng hướng).
Suy ra điểm
nằm giữa đoạn
sao cho
.
Hình vẽ biểu diễn điểm
:
![]()