“Hắn chắp hai tay sau lưng, lững thững bước ra sân. Ánh nắng buổi sáng mùa hè sáng lóa xói và hai con mắt còn cay sè của hắn. Hắn chớp chớp liên hồi mấy cái, và bỗng vừa chợt nhận ra, xung quanh mình có cái gì vừa thay đổi mới mẻ, khác lạ. Nhà cửa, sân vườn, hôm nay đều được quét tước, thu dọn sạch sẽ gọn gàng. Mấy chiếc quần áo rách như tổ đỉa vẫn vắt khươn mươn niên ở một góc nhà đã thấy đem ra sân hong. Hai cái ang nước vẫn để khô cong ở dưới gốc ổi đã kín nước đầy ăm ắp. Đống rác mùn tung bành ngay lối đi đã hót sạch.
Ngoài vườn người mẹ đang lúi húi giẫy những búi cỏ mọc nham nhở. Vợ hắn quét lại cái sân, tiếng chổi từng nhát kêu sàn sạt trên mặt đất. Cảnh tượng thật đơn giản, bình thường nhưng đối với hắn lại rất thấm thía cảm động. Bỗng nhiên hắn thấy hắn thương yêu gắn bó với cái nhà của hắn lạ lùng. Hắn đã có một gia đình. Hắn sẽ cùng vợ sinh con đẻ cái ở đấy. Cái nhà như cái tổ ấm che mưa che nắng. Một nguồn vui sướng phấn chấn đột ngột tràn ngập trong lòng. Bây giờ hắn mới thấy hắn nên người, hắn thấy hắn có bổn phận phải lo lắng cho vợ con sau này. Hắn xăm xăm chạy ra giữa sân, hắn cũng muốn làm một việc gì để dự phần tu sửa lại căn nhà.”
(Trích Vợ nhặt – Kim Lân, Ngữ văn 12, tập hai, NXB Giáo dục, 2008, tr.30)
Trình bày đầy đủ các phần Mở bài, Thân bài, Kết bài. Phần Mở bài biết dẫn dắt hợp lý và nêu được vấn đề; phần Thân bài biết tổ chức thành nhiều đoạn văn liên kết chặt chẽ với nhau cùng làm sáng tỏ vấn đề; phần Kết bài khái quát được vấn đề, thể hiện được cảm xúc cá nhân.
- Tâm trạng nhân vật Tràng được nhà văn Kim Lân thể hiện trong đoạn trích trên.
- Nhận xét về nghệ thuật xây dựng nhân vật của nhà văn Kim Lân.
I. Mở bài
Giới thiệu tác giả Kim Lân và tác phẩm “Vợ nhặt”, nêu vấn đề chính: diễn biến tâm trạng của nhân vật Tràng và nhận xét về tình huống truyện,
II. Thân bài
(1) Phân tích
* Khái quát sơ lược về tác phẩm, giới thiệu nhân vật Tràng.
* Tâm trạng Tràng vui sướng hạnh phú trong buổi sáng sau khi có vợ:
- Cảm nhận sự thay đổi của khung cảnh
- Niềm vui sướng khi có vợ mà Tràng cứ ngỡ là còn trong giấc mơ nhưng niềm sung sướng đang tràn ngập trong lòng Tràng.
- Tràng quan sát mọi thứ xung quanh có nhiều thay đổi khác lạ.
- Tràng thấy cảm động yêu thương gia đình từ những điều đơn giản.
- Tràng thấy nên người và có bổn phận trách nhiệm với gia đình.
* Những đặc sắc nghệ thuật: lối kể hóm hỉnh, chân thành; ngôn ngữ mộc mạc gần với đời sống người nộng dân; diễn biến tâm lí nhân vật tinh tế sau sắc,...
(2) Cách xây dựng tình huống truyện của Kim Lân:
- Nhà văn chọn tình huống Tràng nhặt vợ tạo nên sự bất ngờ và kịch tính éo le và độc đáo tác động đến các nhân vật.
- Tràng là người có ngoại hình xấu, thô kệch; nhà nghèo lại có người đàn bà theo không về làm vợ. Việc Tràng có vợ tạo nên sự bất ngờ khiến anh còn không thể tin được vào việc đã xảy ra. Từ đó Tràng đã trưởng thành, nên người và biết gắn bó với gia đình.
- Tình huống truyện có ý nghĩa làm nổi bật chủ đề và khai thác tâm lí nhân vật. nhà văn đã tạo nên kết cấu chặt chẽ cho các sự việc, chi tiết xoay quanh tình huống. Đồng thời tác giả khẳng định giá trị nhân đạo sâu sắc qua ngòi bút tài ba.
III. Kết bài
Khẳng định giá trị nội dung và nghệ thuật của tác phẩm, đoạn trích… nghê thuật xây dựng nhân vật Tràng và nhận xét về tình huống truyện của Kim Lân.