Luyện tập Định luật bảo toàn khối lượng và phương trình hóa học

Phương trình hóa học cho biết trong phản ứng hóa học, lượng các chất tham gia phản ứng và các chất sản phẩm tuân theo một tỉ lệ xác định.

Áp dụng định luật bảo toàn khối lượng

m_A2SO4 + m_BSO4 + m_BaCl2 = m_BaSO4 + m_{muối tan}

⇒ m_{muối tan} = m_A2SO4 + m_BSO4 + m_BaCl2 - m_BaSO4 = 40,2 + 60,4 – 60,9 = 36,7 gam

Sơ đồ phản ứng:

Calcium carbonat →  Calcium oxide + carbon dioxide

Theo định luật bảo toàn khối lượng ta có:

m_{Calcium carbonat} = m_{Calcium oxide} + m_{carbon dioxide}

⇔ m_{Calcium carbonat} = 5,6 + 4,4 = 10 gam

Khi nung nóng CaCO₃ thấy khối lượng chất rắn sau phản ứng so với chất rắn ban đầu: giảm do khí CO₂ thoát ra ngoài

CaCO₃ CaO + CO₂ (↑)

Theo định luật bảo toàn khối lượng

m_A + m_B + m_C = m_D

Sơ đồ phản ứng hóa học: 

Na₂CO₃ + Ca(OH)₂ ---→ CaCO₃ + NaOH

Ta nhận thấy nhóm OH và Na ở bên vế trái nhiều hơn vế phải 2 nguyên tử.

Các nguyên tử Na và nhóm OH đều ở phân tử NaOH do đó ta đặt hệ số 2 trước NaOH. 

Na₂CO₃ + Ca(OH)₂ ---→ CaCO₃ + 2NaOH

Đếm số nguyên tử các nguyên tố còn lại được phương trình hóa học của phản ứng hoàn thiện là:

Na₂CO₃ + Ca(OH)₂ → CaCO₃ + 2NaOH

Vậy tỉ lệ phân tử là: 1 : 1 : 1 : 2

 Ba bước lập phương trình hóa học:

Bước 1. Viết sơ đồ của phản ứng.

Bước 2. Cân bằng số nguyên tử mỗi nguyên tố 2 vế

Bước 3. Viết phương trình hóa học của phản ứng.

Phương trình phản ứng

S + O₂ SO₂↑

Áp dụng định luật bảo toàn khối lượng ta có:

m_S + m_O2 = m_SO2

⇒ m_O2 = m_SO2 – m_S = 7,4 – 3,2 = 4,2 (gam)

Viết sơ đồ của phản ứng:

Zn + HCl --→ ZnCl₂ + H₂

Cân bằng số nguyên tử của mỗi nguyên tố ở 2 vế

Số nguyên tử H và Cl ở 2 vế không bằng nhau. Số nguyên tử H và Cl ở vế phải đều có 2 nguyên tử. Do đó ta đặt hệ số 2 trước HCl

Zn + 2HCl --→ ZnCl₂ + H₂

Đếm số nguyên tử Zn thấy ở vế đều bằng nhau

Viết phương trình hóa học phản ứng.

Zn + 2HCl → ZnCl₂ + H₂

Áp dụng định luật bảo toàn khối lượng ta có:

m_{Sodium sulfate} + m_{Barium chloride} = m_{Barium sulfate} + m_{sodium chloride}

⇔ m_BaCl2 + m_Na2SO4 = m_BaSO4 + m_NaCl 

⇔ m_BaCl2 + 14,2 = 23,3 + 11,7 

⇒ m_BaCl2 = (23,3 + 11,7) - 14,2 = 20,8 gam.

Sơ đồ phản ứng

Al + HCl ----→ AlCl₃ + H₂

Số nguyên tử H và Cl ở 2 vế đều không bằng nhau: trước phản ứng có 1 nguyên tử H và 1 nguyên tử Cl trong phân tử HCl; sau phản ứng có 3 nguyên tử Cl trong AlCl₃; 2 nguyên tử H trong phân tử H₂, do đó ta lấy bội chung nhỏ nhất của 3 và 2 là 6, đặt trước HCl, được:

Al + 6HCl ---→ AlCl₃ + H₂

Để cân bằng số nguyên tử H ta đặt hệ số 3 trước H₂; để cân bằng số nguyên tử Cl ta đặt hệ số 2 trước AlCl₃, được:

Al + 6HCl --→ 2AlCl₃ + 3H₂

Cuối cùng để cân bằng số nguyên tử Al ta thêm hệ số 2 trước Al ở vế trái.

Phương trình hoá học của phản ứng được hoàn thiện như sau:

2Al + 6HCl → 2AlCl₃ + 3H₂

Vậy các hệ số a, b, c, d lần lượt là: 2; 6; 2; 3.