Cường độ dòng điện và hiệu điện thế

I. Cường độ dòng điện

Thí nghiệm tìm hiểu ý nghĩa số chỉ của ampe kế:

Chuẩn bị: Hai pin (loại 1,5 V) và đế lắp pin, một công tắc, một bóng đèn (loại 3 V), một ampe kế, các dây dẫn điện.

Hình 1: Sơ đồ mạch điện đo cường độ dòng điện

Tiến hành:

• Mắc mạch điện theo sơ đồ hình vẽ, đóng công tắc, quan sát độ sáng của đèn, đọc số chỉ ở ampe kế và ghi kết quả vào bảng.
• Thay nguồn điện một pin thành nguồn điện hai pin (hai nguồn điện ghép nối tiếp), đóng công tắc, quan sát độ sáng của đèn, đọc số chỉ ở ampe kế và ghi kết quả vào bảng.

• Từ kết quả, nhận xét về mối liên hệ giữa số chỉ của ampe kế và độ sáng của đèn ở mỗi trường hợp.

Kết luận:

Số chỉ của ampe kế càng lớn thì cường độ dòng điện càng lớn.

Số chỉ của ampe kế cho biết mức độ mạnh, yếu của dòng điện và là giá trị của cường độ dòng điện.

• Cường độ dòng điện kí hiệu là I.
• Đơn vị đo cường độ dòng điện là ampe (A) hoặc miliampe (mA)

1 A = 1000 mA

Để đo cường độ dòng điện, cần mắc ampe kế sao cho dòng điện cần đo trong dây dẫn đi vào chốt dương của ampe kế và đi ra khỏi chốt âm của ampe kế.

Hình 2: Ampe kế

II. Hiệu điện thế

Thí nghiệm tìm hiểu ý nghĩa số chỉ của vôn kế:

Chuẩn bị: Hai pin (loại 1,5 V) và đế lắp pin, một công tắc, một bóng đèn pin (loại 3 V), một vôn kế, một ampe kế và các dây nối.

Hình 3: Sơ đồ mạch điện đo hiệu điện thế giữa hai cực của nguồn điện

Tiến hành:

• Mắc mạch điện theo sơ đồ hình vẽ, đóng công tắc. Đọc số chỉ ở vôn kế và ampe kế, ghi kết quả vào bảng.
• Thay nguồn điện một pin thành nguồn điện hai pin (hai nguồn điện ghép nối tiếp). Mắc vôn kế sao cho chốt dương của vôn kế nối với cực dương của pin 1, chốt âm của vôn kế nối với cực âm của pin 2.
• Đóng công tắc. Đọc số chỉ ở vôn kế và ampe kế, ghi kết quả vào bảng.

• Từ kết quả, nhận xét về mối liên hệ giữa khả năng sinh ra dòng điện được đo bằng vôn kế và độ sáng của đèn.

Kết luận: Giá trị của hiệu điện thế giữa hai cực của nguồn điện (khi chưa mắc vào mạch) càng lớn thì khả năng sinh ra dòng điện của nó càng lớn.

• Hiệu điện thế kí hiệu là U.
• Đơn vị đo hiệu điện thế là vôn (V). Người ta còn dùng đơn vị milivôn (mV) hoặc kilôvôn (kV).

1 mV = 0,001 V; 1 kV = 1000 V

Để đo được hiệu điện thế giữa hai cực của nguồn điện, cần mắc vôn kế sao cho cực dương của nguồn điện được nối với chốt dương của vôn kế, cực âm của nguồn điện được nối với chốt âm của vôn kế.

Hình 4: Vôn kế