Hệ sinh dục ở người và bảo vệ sức khỏe sinh sản vị thành niên

Bộ phận

Chức năng

Ống dẫn tinh

Dẫn tinh trùng từ tinh hoàn lên túi tinh. Có đoạn hình thành ống phóng tinh.

Tuyến tiền liệt

Tiết ra chất dịch góp phần hình thành tinh dịch.

Tuyền hành

Tiết ra dịch nhầy làm bôi trơn dương vật hoặc chuẩn bị cho quá trình phóng tinh.

Tinh hoàn

Sản xuất ra tinh trùng và tiết ra hormone sinh dục nam (testosterone).

Bìu

Chứa tinh hoàn, đảm bảo nhiệt độ thích hợp cho quá trình sinh tinh.

Dương vật

Chứa ống dẫn nước tiểu (niệu đạo) để bài xuất nước tiểu và tinh trùng ra ngoài.

Túi tinh

Nơi lưu trữ và nuôi dưỡng tinh trùng.

Mào tinh hoàn

Nơi tinh trùng tiếp tục phát triển và hoàn thiện về cấu tạo sau khi được sinh ra.

Bộ phận

Chức năng

Ống dẫn nước tiểu

Nằm riêng biệt với âm đạo, bài xuất nước tiểu ra ngoài.

Tuyến tiền đình

Tiết dịch nhờn để bôi trơn âm đạo.

Ống dẫn trứng

Vừa có chức năng dẫn trứng, vừa là nơi diễn ra quá trình thụ tinh.

Tử cung

Là nơi diễn ra quá trình thụ thai và nuôi dưỡng thai. Đẩy thai ra ngoài ở cuối thai kì.

Phễu dẫn trứng

Đón nhận và đưa trứng vào ống dẫn trứng.

Âm đạo

Là đường dẫn tinh dịch vào tử cung và là đường ra của trẻ trong quá trình sinh nở.

Buồng trứng

Sản xuất ra trứng, đồng thời tiết ra hormone sinh dục nữ (estrogen và progesterone).

Tiêu chí

Thụ tinh

Thụ thai

Khái niệm

Thụ tinh là quá trình tinh trùng kết hợp với trứng tạo thành hợp tử.

Thụ thai là quá trình phôi bám vào niêm mạc tử cung, làm tổ và phát triển thành thai.

Vị trí

diễn ra

Trong ống dẫn trứng (thường là ở khoảng 1/3 phía ngoài của ống dẫn trứng).

Trong tử cung.

Điều kiện

Trứng phải gặp được tinh trùng. Tinh trùng phải chui được vào bên trong trứng.

Phôi phải bám và làm tổ được ở lớp niêm mạc tử cung.

Tên

bệnh

Tác nhân

gây bệnh

Con đường truyền bệnh

Cách phòng bệnh

Lậu

Lậu cầu khuẩn, khu trú trong tế bào niêm mạc của đường sinh dục.

Qua quan hệ tình dục, truyền từ mẹ sang con.

Chủ động tìm hiểu về bệnh qua nguồn kiến thức tin cậy; sử dụng bao cao su khi quan hệ tình dục; có lối sống tình dục lành mạnh, sống chung thủy một vợ, một chồng; khi người mẹ bị bệnh cần đến các cơ sở y tế để được thăm khám điều trị tránh lây sang con; khám sức khỏe định kì;…

Giang mai

Xoắn khuẩn giang mai, sống ở nơi có nhiệt độ thấp, độ ẩm cao.

Qua quan hệ tình dục là chủ yếu, qua truyền máu, các vết xây xát, từ mẹ sang con.

Có lối sống tình dục lành mạnh, sống chung thủy một vợ, một chồng; không dùng chung đồ dùng cá nhân với người khác; khi người mẹ bị bệnh cần đến các cơ sở y tế để được thăm khám điều trị tránh lây sang con; khám sức khỏe định kì;…

HIV/AIDS

Virus gây suy giảm miễn dịch ở người (HIV), có trong tinh dịch, dịch nhầy âm đạo,…

Qua quan hệ tình dục, qua đường máu (truyền máu, tiêm chích,…), truyền từ mẹ sang con.

Có lối sống lành mạnh, không tiêm chích và sử dụng ma túy; không dùng chung bơm kim tiêm; quan hệ tình dục an toàn; tránh chạm vào máu, chất dịch của người khác; phụ nữ bị bệnh không nên mang thai hoặc khi người mẹ bị bệnh cần đến các cơ sở y tế để được thăm khám điều trị tránh lây sang con;…

Viêm gan B

Virus viêm gan B (Hepatitis B virus – HBV), tồn tại trong máu và dịch tiết của người bệnh.

Qua quan hệ tình dục, qua đường máu, truyền từ mẹ sang con.

Tiêm vaccine phòng viêm gan B; quan hệ tình dục an toàn; không dùng chung đồ cá nhân với người khác; người mẹ bị bệnh cần đến các cơ sở y tế để được thăm khám điều trị tránh lây sang con; khám sức khỏe định kì;…