Máu và hệ tuần hoàn của cơ thể người

I. Máu

1. Các thành phần của máu và chức năng mỗi thành phần

Hình 1: Các thành phần cấu tạo của máu

2. Các loại nhóm máu ở người

• Nhóm máu là nhóm các tế bào hồng cầu, được phân loại dựa vào các kháng nguyên trên bề mặt hồng cầu và kháng thể có trong huyết tương của mỗi người.
• Ở người có nhiều nhóm máu khác nhau, nhưng phổ biến trong y học là hệ nhóm máu ABO và hệ nhóm máu Rh. Trong đó, hệ nhóm máu ABO tạo nên bốn nhóm máu ở người là A, B, AB, O; hệ Rh tạo nên hai nhóm máu là Rh+ và Rh–.

Hình 2: Phân loại nhóm máu theo hệ ABO

3. Vai trò của việc hiểu biết về nhóm máu trong thực tiễn

Trong truyền máu, khi kháng nguyên và kháng thể tương ứng gặp nhau sẽ gây hiện tượng ngưng kết hồng cầu (tai biến trong truyền máu).

Hình 3: Sơ đồ truyền máu ở người

II. Hệ tuần hoàn

1. Cấu tạo và chức năng các cơ quan của hệ tuần hoàn

Hình 4: Sơ đồ hệ tuần hoàn ở người 

• Hệ tuần hoàn ở người gồm các thành phần: tim và hệ mạch máu (động mạch, tĩnh mạch, mao mạch).
• Các thành phần của hệ tuần hoàn hoạt động nhịp nhàng để vận chuyển các chất dinh dưỡng, oxygen cho tế bào, đồng thời thải ra ngoài các sản phẩm bài tiết và khí carbon dioxide.
• Tim bơm máu đi khắp các nơi trong cơ thể, động mạch vận chuyển máu đến các cơ quan trong cơ thể, tĩnh mạch vận chuyển máu từ các cơ quan về tim, mao mạch là nơi trao đổi khí và các chất dinh dưỡng cũng như các chất thải giữa máu và các mô của cơ thể.

2. Một số bệnh về máu, tim mạch và cách phòng, chống

• Các bệnh về máu xuất hiện do những bất thường về cấu tạo, số lượng các thành phần hồng cầu, bạch cầu, tiểu cầu làm ảnh hưởng đến chức năng của máu.

a) Hồng cầu bình thường	b) Hồng cầu hình liềm	a) Người bình thường	b) Người mắc bệnh bạch cầu
Hình 5: Hồng cầu hình liềm		Hình 6: Bạch cầu trong máu người

Hình 7: Xuất huyết da do giảm tiểu cầu

• Các bệnh về tim mạch là bệnh lí xảy ra do sự bất thường trong cấu tạo, hoạt động của tim và mạch máu, đây là bệnh có tỉ lệ tử vong cao hàng đầu tại Việt Nam. Một số bệnh liên quan đến tim mạch thường gặp như: bệnh mạch vành, thiếu máu cơ tim, hở van tim, viêm cơ tim, cao huyết áp, rối loạn nhịp tim, …

Hình 8: Các mảng bám trong động mạch của bệnh nhân nhồi máu cơ tim	Hình 9: Cơ tim của bệnh nhân bị viêm cơ tim