Axit axetic

Công thức phân tử: C₂H₄O₂

Phân tử khối: 60

I. Tính chất vật lí

Axit axetic là chất lỏng, không màu, có vị chua và tan vô hạn trong nước.

Dung dịch axit axetic nồng độ từ 2 – 5 % dùng làm giấm ăn.

II. Cấu tạo phân tử

Công thức cấu tạo:

Công thức rút gọn: CH₃-COOH

Nhóm (-COOH) làm cho phân tử có tính axit.

Mô hình phân tử của axit axetic.

III. Tính chất hóa học

1. Tính axit yếu

Axit axetic là một axit hữu cơ mang đầu đủ tính chất của một axit yếu, yếu hơn axit HCl, H₂SO₄ nhưng mạnh hơn axit cacbonic H₂CO₃

• Làm quỳ tím chuyển đỏ
• Tác dụng với kim loại đứng trước H:

2CH₃COOH + 2Na → 2CH₃COONa + H₂↑

• Tác dụng với bazơ:

CH₃COOH + KOH → CH₃COOK + H₂O

• Tác dụng với oxit bazơ:

2CH₃COOH + CuO → (CH₃COO)₂Cu + H₂O

• Tác dung với muối:

2CH₃COOH + CaCO₃ → (CH₃COO)₂Ca + CO₂↑ + H₂O

2. Tác dụng với rượu etylic

CH₃COOH + C₂H₅-OH CH₃COOC₂H₅ + H₂O

3. Phản ứng cháy

Axit axetic cháy trong oxi tạo sản phẩm gồm CO₂ và H₂O

IV. Ứng dụng

Axit axetic được dùng để điều chế dược phẩm, thuốc diệt cỏ, phẩm nhuộm, tơ sợi nhân tạo,…

Một số ứng dụng của CH₃COOH

V. Điều chế

Trong công nghiệp: điều chế từ butan theo phương trình:

Để sản xuất giấm ăn (có nồng độ axit axetic từ 2-5%), người ta thường dùng phương pháp lên men dung dịch rượu etylic loãng

C₂H₅OH + O₂ CH₃COOH + H₂O

Chú ý: Những hợp chất hữu cơ phân tử có chứa nhóm –COOH có công thức chung là C_nH_2n+1COOH gọi là axit cacboxylic no, đơn chức, có tính chất tương tự axit axetic.