Thực hành: Tính chất hóa học của oxit và axit

I. Dụng cụ, hóa chất

1. Dụng cụ

Ống nghiệm, kẹp gỗ, công tơ hút, bình thủy tinh miệng rộng, muỗi lấy hóa chất.

2. Hóa chất

Mẩu nhỏ (bằng hạt ngô) CaO, nước cất, quỳ tím, dung dịch phenolphatalein, photpho đỏ, quỳ tím, nước cất, dung dịch BaCl₂, quỳ tím.

II. Tiến hành thí nghiệm

1. Tính chất hóa học của oxit

Thí nghiệm 1: Phản ứng của canxi oxit với nước

Cho một mẩu nhỏ (bằng hạt ngô) canxi oxit vào ống nghiệm, sau đó thêm dần 1- 2 ml nước. Quan sát hiện tượng xảy ra.

Thử dung dịch sau phản ứng bằng giấy quỳ tím hoặc dung dịch phenolphtalein. Màu của thuốc thử thay đổi như thế nào?

Kết luận về tính chất hóa học của canxi oxit và viết phương trình hóa học

Hiện tượng: Mẩu CaO tan trong nước tạo thành dung dịch Ca(OH)₂ nước vôi trong

CaO + H₂O → Ca(OH)₂

Dung dịch làm quỳ tím chuyển sang màu xanh, dung dịch phenolphatalein không màu chuyển thành màu hồng.

Giải thích hiện tượng: Do oxit bazo (CaO) tan trong nước tạo thành dung dịch bazo và dung dịch bazo làm quỳ tím chuyển xanh, phenilphtalein (không màu thành màu hồng)

Kết luận: Oxit bazơ + nước → dung dịch bazơ

Thí nghiệm 2: Phản ứng của điphotpho pentaoxit với nước

Cách tiến hành:

Đốt một ít photpho đỏ (bằng hạt đậu xanh) trong bình thủy tinh miệng rộng. Sau khi photpho cháy hết, cho 2 – 3 ml nước vào bình, đậy nút, lắc nhẹ. Quan sát các hiện tượng.

Thử dung dịch trong bình bằng quỳ tím. Nhận xét sự thay đổi màu của thuốc thử

Kết luận về tính chất hóa học của diphotpho pentaoxit. Viết các phương trình hóa học

Hiện tượng: Photpho cháy, sau khi cho nước vào thấy sản phẩm cháy tan trong nước tạo thành dung dịch.

Phương trình hóa học:

4P + 5O₂  2P₂O₅

P₂O₅ + 3H₂O → 2H3PO₄

Thử dung dịch bằng quỳ tím thấy giấy quỳ chuyển sang màu đỏ.

Giải thích hiện tượng: P cháy trong oxi tạo thành P₂O₅, sau đó P₂O₅ tan trong nước tạo thành dung dịch axit, dung dịch axit làm quỳ tím hóa đỏ

Kết luận: Oxit axit + nước → dung dịch axit

2. Nhận biết các dung dịch

Thí nghiệm 3: Có 3 lọ không nhãn, mỗi lọ đựng một trong ba dung dịch là: H₂SO₄ loãng, HCl, Na₂SO₄. Hãy tiến hành những thí nghiệm nhận biết dung dịch chất đựng trong mỗi lọ.

Phương pháp nhận biết

Cách tiến hành:

Ghi số thứ tự 1, 2, 3 mỗi lọ đựng dung dịch ban đầu.

Lấy ở mỗi lọ một giọt dung dịch nhỏ vào mẩu giấy quỳ tím:

Nếu quỳ tím không đổi màu thì lọ số …đựng dung dịch Na₂SO₄.

Nếu màu qùy tím đổi sang đỏ, lọ số … và lọ số … đựng dung dịch axit.

Lấy 1ml dung dịch axit đựng trong mỗi lọ vào 2 ống nghiệm (chú ý nhớ ố thứ tự của mỗi lọ). Nhỏ 1 – 2 giọt dung dịch BaCl₂ vào mỗi ống nghiệm:

Nếu trong ống nghiệm nào xuất hiện kết tủa trắng thì lọ dung dịch ban đầu có số thứ tự … là dung dịch H₂SO₄:

BaCl₂ + H₂SO₄ → BaSO₄ + 2HCl

Nếu trong ống nghiệm nào không có kết tủa thì lọ ban đầu có số thứ tự … là dung dịch HCl.